Saĥarozo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Roboto: anstataŭigo de "Ŝablono:El" per "Ŝablono:EL" (laŭ VP:AA); kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
'''Sakarozo''' estas la [[kemio|kemia]] nomo de la '''tabla sukero'''. La sakarozo estas [[disakarido]]; ĉiu [[molekulo]] konsistas el du "simplaj" [[sukero]]j (el unu [[glukozo]] kaj unu [[fruktozo]]), nomataj [[monosakarido]]j.
 
== Konstruo ==
[[FileDosiero:Saccharose.svg|eta|280px|[[Sakarozo]]: [[glukozo]] (maldekstre) kaj [[fruktozo]] (dekstre) gravaj molekuloj en la korpo.]]
Sakarozo estas [[disakarido]] konstruata el unu molekulo de [[glukozo]] ligita per α(1-2)-[[glikozida ligo]] al unu molekulo de [[fruktozo]].
 
== Produktado ==
 
La sakarozo estas ĝenerale ekstraktata, purigita, kristaligita el [[sukerkano]] aŭ [[sukerbeto]]. Plia sukera (sed komerce negrava) fonto estas la [[sorgo]] kaj [[sukeracero]]. (pli detale ĉe [[sukero]])
 
== Uzado ==
 
La pura sakarozo estas la plej ĝenerala dolĉigaĵo en la moderna, industriiĝinta mondo. La homo kaj la plimulto de la mamuloj volonte akceptas la nutraĵojn dolĉigitajn per sakarozo. La prilaboritaj kaj ĝuaj nutraĵoj ofte enhavas sakarozon.
 
== Sanecaj efikoj ==
 
La sakarozo havas tre malfavorajn efikon je la sano. La plej ĝenerala estas la [[dento|denta]] [[kario]], ĉe kiu la acido produktata de [[bakterio]] kaŭzas difektiĝon de la [[emajlo]]. La sakarozo havas grandan energienhavon, kiu povas kaŭzi [[dikiĝo]]n. La homoj suferantaj je [[diabeto]] devas ĉiam kontroli sian sukerkonsumadon.
 
== Sukera anstataŭaĵo ==
 
Pro la malsanigaj efikoj de la sukero estis ellaboritaj sukeraj anstataŭaĵoj, kvankam ili ŝajnas ne tiel vaste uzeblaj kiel sukero kaj ili havas aliajn malbonajn efikojn je la sano.
Linio 29:
== Eksteraj ligiloj ==
 
{{elEL}} http://www.compchemwiki.org/index.php?title=Sucrose Spaca vido de la molekulo
{{elEL}} http://www.chem.qmul.ac.uk/iupac/2carb/app.html Angla sukera nomenklaturo
 
[[Kategorio:Kemiaj kombinaĵoj]]