Cinabro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kreita per traduko de la paĝo "Cinnabar"
 
Ligiloj kaj aliaj etaj korektoj
Linio 34:
== Eltiro de hidrargo ==
[[Dosiero:Alchimia_1570_p_9.tif|thumb|260x260px|Aparato por la distilaĵo de cinabro, ''Alchimia'', 1570]]
Estante la plej ofta fonto de hidrargo en naturo, cinabro estis elprenita dum jarcentoj, jam dum la [[Neolitiko]].<ref>{{Ŝablono:CiteCitaĵo el la webreto|url = http://ec.gc.ca/mercure-mercury/default.asp?lang=En&n=2C1BBBDA-1|titletitolo = Environment Canada : Natural Sources|publisherlingvo = en|eldoninto = Ec.gc.ca|accessdatealirdato = 2015-07-24}}</ref><ref>{{Ŝablono:Cite journal|author = Martín-Gil, J.; Martín-Gil, F. J.; Delibes-de-Castro, G.; Zapatero-Magdaleno, P.; Sarabia-Herrero, F. J.|year = 1995|title = The first known use of vermillion|journal = Experientia|volume = 51|issue = 8|pages = 759–761|pmid = 7649232|doi = 10.1007/BF01922425|issn = 0014-4754}}</ref> Dum la [[Romia Imperio|Roma Imperio]] ĝi estis uzata kaj kiel kolorigaĵo kaj por ĝia hidrarga enhavo.
 
Por produkti likvan hidrargon, dispremita cinabro estas rostita en turniĝantaj fornoj. Pura hidrargo apartiĝas de sulfuro kaj facile forvaporiĝas. Densiganta turo kolektas la likvan metalon.
 
== Veneneco ==
La [[Hidrarga veneniĝo|veneneco de hidrargo]] estis konata jam en antikva Romio.<ref name="Stewart14">Susan Stewart, 2014, "'Gleaming and deadly white': Toxic cosmetics in the Roman world," pp. 84''f'', 79-88, in ''History of Toxicology and Environmental Health: Toxicology in Antiquity II'' (Philip Wexler, Ed.), New York, NY, USA:Academic Press, [[:en:Special:BookSources/0128016345|ISBN 0128016345]], see [https://books.google.com/books?isbn=0128016345], accessed 24 July 2015.</ref> <span contenteditable="false">Mi</span>nadoMinado en la hispanaj cinabraj minoj de [[Almadén]], {{Ŝablono:Convert|225|km|abbr = on}} km sudokcidente de [[Madrido]], estis taksitataksata preskaŭ mortopuno por la ministoj, kiu estis sklavoj aŭ krimuloj.<sup class="noprint Inline-Template " style="white-space:nowrap;">''[[Vikipedio:Citi fontojn|<span title="This citation requires a reference to the specific page or range of pages in which the material appears. (July 2015)"></span>]]''</sup><ref>{{Ŝablono:Cite book|title = Mining and Metallurgy in Ancient Perú|author = Petersen, G.|year = 2010|publisher = The Geological Society of America|location = Boulder, CO, USA|page = TBD.{{page needed|date=July 2015}}}}</ref><ref>{{Ŝablono:Cite book|title = Principles and Methods of Toxicology|edition = 5th|author = Hayes, A. W.|publisher = Informa Healthcare|location = New York, NY, USA|year = 2008|isbn = 0-8493-3778-X|page = TBD.{{page needed|date=July 2015}}}}</ref>
 
== Notoj ==
<references/>
{{Reflist|colwidth = 30em}}
 
== Eksteraj ligoj ==
* [http://www.galleries.com/minerals/sulfides/cinnabar/cinnabar.htm CinnabarThe vidaMineral referencoCinnabar] ({{en}})
* [http://physchem.ox.ac.uk/MSDS/ME/mercuric_sulphide.html MSDS por cinnabar]
* [http://www.dartmouth.edu/~toxmetal/metals/stories/mercury.html Dartmouth Toksa Metala Esploro Programo – Merkuro]
* [http://www.galleries.com/minerals/sulfides/cinnabar/cinnabar.htm Cinnabar vida referenco]