Ĉina sesdekjara ciklo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
La '''ĉina sesdekjara ciklo''' ([[ĉine]]: 六十花甲; [[pinjino]]: liùshí huājiǎ), ankaŭ konata kiel ''tigoj‑kaj‑filioj'' (ĉine: 干支; pinjino: gānzhī), estas ciklo de sesdek terminoj uzitaj por numeri kaj kalkuli tagojn aŭ jarojn. Ĝi aperas, kiel metodo por registri tagojn, en la unuaj ĉinaj[[ĉina]]j skribitaj tekstoj sur la [[orakola osto]] de la [[Shang‑dinastio]] dum la [[2‑a jarmilo a.K.]]<ref name="">{{citaĵo el libro |titolo=Astronomy and Time in the Ancient and Medieval World |dato=2010 |ĉapitro=The Chinese Sexagenary Cycle and the Ritual Origins of the Calendar |aŭtoro=Adam <!-- Daniel --> Smith |redaktinto=John M. Steele |lingvo=en |eldoninto=Oxbow Books |loko=Oxford |serio=Calendars and Years |volumo=II |hdl=10022/AC:P:9639 |isbn=978-1-84217-987-1 |lccn=2010050030 |oclc=5894618899 |paĝoj=1–3}}</ref>.
 
Ĝia uzo por numeri jarojn komencis ĉirkaŭ la mezo de la [[3‑a jarcento a.K.]] La ciklo, kaj variantoj de ĝi, estis grava parto de historiaj kalendaraj sistemoj en aliaj, ĉina‑influitaj[[Ĉinio|ĉin]]‑influitaj landoj, precipe tiuj de [[Japanujo]], [[Koreujo]], kaj [[Vjetnamujo]].
 
Tiu tradicia metodo kalkuli tagojn kaj jarojn ne plu havas signifan rolon en nuna ĉina [[tempomezurado]] ni en la oficiala kalendaro. Tamen, la sesdekjara ciklo restas trovata en nomoj de historiaj okazaĵoj, kiel la ĉina Xinhai‑revolucio (辛亥革命) kaj la japana Boŝin‑milito (戊辰戦争).