Kiel registrite je 07:35, 11 jun. 2016 redakti MatjoT (diskuto \| kontribuoj) 187 redaktoj e →‎Ĉe inoj Etikedo: Vida redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 15:04, 12 jun. 2016 redakti malfari MatjoT (diskuto \| kontribuoj) 187 redaktoj Neniu resumo de redakto Etikedo: Vida redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: '''Pubereco''' aŭ '''puberto'''<ref>Laŭ Reta Vortaro: http://www.reta-vortaro.de/revo/</ref> estas stato de [[knabo]] aŭ [[knabino]] atinginta periodon de la [[vivo]] inter [[infanaĝo]] kaj [[adolesko]]. Ĝi konsistas el aktiviĝo de la seksaj glandoj kaj manifestiĝas per sekundaraj seksaj karakteroj ([[pubvilaro]], [[menstruo]] ĉe knabinoj, ŝanĝiĝo de la [[voĉo]] ĉe knaboj, ktp.) kaj ekfunkcio de [[Reprodukta sistemo\|seksorganoj]] pro neŭro-[[Hormono\|hormonaj]] procezoj. Pubereco komenciĝas ĉirkaŭ la 11-a jaro en ambaŭ seksoj (plej ofte inter 8 k. 13 ĉe knabinoj kaj inter 9,5 k. 14 ĉe knaboj<ref>http://campus.cerimes.fr/endocrinologie/enseignement/puberte/site/html/1.html</ref>) kaj daŭras inter 2 k. 5 jaroj, kun grandaj individuaj variaĵoj. Dum tiu periodo, junaj indivduoj tre rapide evoluas korpe, mense, emocie kaj socie. Linio 6: == Fizikaj ŝanĝiĝoj == [[Dosiero:Armpit of a Teenager,in developement,Mar 2013.jpg\|eta\|Disvolviĝantaj ~~akselharo~~akselharoj ĉe puberulo.]]Fizikaj ŝanĝiĝoj estas malsamaj laŭ la sekso kaj konsistas el disvolviĝo de primaraj seksaj karakteroj (seksaj organoj) kaj ekapero de sekundaraj seksaj karakteroj (haroj, kreskado, ktp.) . Biologia celo de puberto estas ekfunkcio de skesoragnoj: tio manifestiĝas per [[menstruo]] ĉe inoj kaj [[ejakulo]] ĉe viroj. === Ĉe inoj === Linio 35: == Psikaj kaj sociaj ŝanĝoj == Adolesko estas vivperiodo dum kiu junaj homoj kutime perdas infanaĝajn idealojn kaj devas ekkonscii kaj adaptiĝi je korpaj ŝanĝigôj kaj [[seksa identeco]]. Gepuberuloj iom post iom akiras novan statuson en familio kaj aliaj sociaj medioj cele al plena aŭtonomiĝo<ref name=":0">http://www.medecine.ups-tlse.fr/dcem3/module03/16.%20PUBERTE%203-38.pdf</ref>. ~~{{Malplena sekcio}}~~ Tiu periodo povas esti ankaŭ problemveka ĉe adoleskantoj rilate al [[publika sano]]<ref name=":0" /><ref>http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27280474</ref><ref>http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27246607</ref> pro: * sinrisko kaj [[Memvundanta konduto\|sinvundantaj kondutoj]] * [[sinmortigo]] kaj provoj sinmortigi * konsumado de [[tabako]], [[alkoholo]] kaj aliaj [[Narkotaĵo\|narkotaĵoj]] * [[perforto]] kaj kontraŭleĝaj kondutoj * apero de [[Psikiatrio\|psikiatriaj]] malsanoj ([[deprimo]], [[angoro]], manĝoperturboj, unuaj manifestiĝoj de [[skizofrenio]] ktp.) == Notoj kaj referencoj ==

Pubereco: Malsamoj inter versioj