Agrikulturo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 103:
[[File:Crescenzi calendar.jpg|thumb|left|Agrikulturala kalendaro el manuskripto de [[Pietro de Crescenzi]].]]
Ĉirkaŭ la jaro 900, disvolvigoj en [[fandado|ferfandado]] ebligis pliigon de produktado en Eŭropo, kondukante al disvolvigoj en la produktado de agrikulturaj iloj kiaj plugiloj, permanaj iloj kaj [[hufofero]]j. La peza plugilo pliboniĝis el la pli frua tirplugilo, kun la adopado de la ĉina deŝutila [[plugilo]] por turnigi la pezajn, humidajn grundojn de norda Eŭropo. Tio kondukis al la klarigado de arbaroj de norda Eŭropo kaj al pliigo de la agrikultura produktado, kiu siavice kondukis al pliigo de la loĝantaro.<ref name=Backer>{{cite web |url=http://www.engr.sjsu.edu/pabacker/history/middle.htm |title=Part 1 – Medieval European history |author=Backer, Patricia |publisher=San Jose State University |accessdate=24a de Aprilo 2013 |work=History of Technology}}</ref> Samtempe, farmistoj en Eŭropo el [[kultivciklo]] dukampa al trikampa en kiu unu kampo el tri estis lasata nekultivita ĉiujare. Tio rezultis en pliigita produktiveco kaj nutreblo, ĉar la ŝanĝoj en kultivciklo permesis [[nitrogenfiksado]]n de [[legomo]]j kiaj pizoj, lentoj kaj faboj. Plibonigitaj [[jungilaro]]j kaj bestoligiloj plie plibonigis kultivadon.<ref name=Backer/> [[Akvomuelejo]]j estis enmetitaj de romianoj, sed estis plibonigitaj laŭlonge de la Mezepoko, kun la [[ventomuelejo]]j, kaj uzitaj por mueli grenon en faruno, por tranĉi lignon kaj por procezi linon kaj lanon.<ref>{{cite book |url=https://books.google.com/?id=1-mss7-OStgC&pg=PA88 |title=Daily Life in the Middle Ages |author=Newman, Paul B. |pages=88–89 |publisher=McFarland |isbn=0786450525 |year=2001}}</ref>
 
{{redaktata}}
CropsĈefaj includedkultivaĵoj wheatestis tritiko, [[ryesekalo]], barleyhordeo andkaj [[oatsaveno]]. PeasPizoj, beansfaboj, andkaj [[vetchesvicio]] becameiĝis commonoftaj fromel thela 13th13a centuryjarcento onwardantaŭen as akiel [[fodder cropfuraĝo]] forpor animalsbestoj andkaj alsoankaŭ forpro theirties [[nitrogen-fixationfiksado|nitrogen-fiksigaj]] fertilizingsterkaj propertiesproprecoj. CropTiuj yieldskultivaĵoj peakedpintis inen thela 13th13a centuryjarcento, and stayedkaj morerestis orpli lessmalpli steadyutilaj untildum thela 18th18a centuryjarcento.<ref name=Campbell1>{{cite journal |last=Campbell |first=Bruce M. S. |author2=M. Overton |title=A New Perspective on Medieval and Early Modern Agriculture: Six Centuries of Norfolk Farming, c.1250-c.1850 |journal=Past and Present |year=1993 |volume=141 |pages=38–105 |doi=10.1093/past/141.1.38}}</ref> ThoughKvankam thela limitationslimigoj ofde medievalmezepoka farmingfarmado wereestis onceiam thoughtsupozitaj toke haveili providedhavigis ategmentan ceilingproduktadon forpor thela populationkresko growthde inla loĝantaro theen Middlela AgesMezepoko, recentĵusaj studiesstudoj<ref name=Campbell2>{{cite book |last=Campbell |first=Bruce M.S. |title=English Seigniorial Agriculture, 1250–1450 |year=2000 |publisher=Cambridge University Press |isbn=0-521-30412-1}}</ref><ref name=Stone1>{{cite book |last=Stone |first=David |title=Decision-Making in Medieval Agriculture |year=2005 |publisher=Oxford University Press |isbn=0-19-924776-5}}</ref> havemontris shownke thatla theteknologio technologyde ofmezepoka medievalagrikulturo agricultureestis wasĉiam alwayssufiĉa sufficientpor forla thenecesoj needsde ofla thepersonoj peoplelaŭ undernormalaj normal circumstancescirkonstancoj, andkaj thatke itnur waspro onlysociala duringmalegaleco exceptionally harshdum timesescepte akra vetero, suchkiel as theĉe [[GreatGranda Faminemalsatego ofde 1315–13171315-1317|terribleterura weathervetero ofde 1315–17]], thatla the needs ofnecesoj thede populationla couldloĝantaro notne beestis metplenumitaj.<ref name="John Langdon 2010 20–23">{{cite book|title=The Oxford Dictionary of the Middle Ages|year=2010|publisher=Oxford University Press|location=Oxford, England|isbn=978-0-19-866262-4|author=John Langdon|editor=Robert E. Bjork|pages=20–23}}</ref><ref>{{cite book |last=Jordan |first=William Chester |title=The Great Famine: Northern Europe in the Early Fourteenth Century |url=https://books.google.com/books?id=R6mBDhnM76EC |year=1997 |publisher=Princeton U.P.}}</ref>
 
=== Tutmonda interŝanĝo ===