Araba lingvo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Alaudo (diskuto | kontribuoj) Pliaj infografiko |
Alaudo (diskuto | kontribuoj) gramatiko, parto unu |
||
Linio 41:
Diversaj variantoj de la araba lingvo estas uzataj kiel oficialaj ŝtataj lingvoj en pluraj landoj. Pro tio ĝi ankaŭ estas unu el la ses oficialaj lingvoj de [[Unuiĝintaj Nacioj]].
==
La araba ''ua'u'' aperas en la franca skribo kiel ''ou'', en la angla kiel ''w''. La araba ĝ estas skribata en la angla kiel ''j'' kaj en la franca kiel ''dj''.
Linio 51:
''ibn, abu'': ''ibn'' signifas en la araba filo, ''abu'' signifas patro. Tiel se iu (Aĥmad) havas knabon (Umar) kaj patron (Karim), li povas nomiĝi Ibn Umar aŭ Abu Karim.<!-- tio ŝajnas klariginda -->
== Gramatiko ==
[[Dosiero:Fa33aalah EN.pdf|thumb|upright=1.5|right|Ekzemploj de la arabaj sistemo de derivado.]]
=== Literatura araba ===
Simile al aliaj semitaj lingvoj, la araba havas kompleksan kaj nekutiman morfologion (t.e. derivadon de la novaj vortoj el la baza radiko). La araba lingvo havas la nekunigan ('nonconcatenative') morfologion laŭ la skemo "radiko-kaj-skemo": la vortradiko konstistas el la aro de bazaj konsonantoj (kutime estas tri), de kiuj deriviĝas aliaj vortoj laŭ antaŭdefinita skemo. Ekzemple, la vorto por "mi skribis" estis derivata de la radiko '''k-t-b''' ('skribi') laŭ la skemo '''-a-a-tu''' ('mi -is'), kio rezultiĝas en ''katabtu'' ('mi skribis'). Ĉiuj aliaj vortoj kun la signifo 'mi -is' kutme havos la saman deriviĝon, sed kun aliaj radikaj konsonantoj, ekzemple ''qaraʼtu'' ('mi legis'), ''akaltu'' ('mi manĝis'), ''dhahabtu'' ('mi iris'), kvankam ekzistas ankaŭ esceptoj, kiel ''sharibtu'' ('mi trinkis'), ''qultu'' ('mi diris)', ''takallamtu'' ('mi parolis'), kie oni uzas alian skemon por derivi la pasintan tempon, sed la sufikso ''-tu'' estas ĉiam uzata.
De la simpla radiko '''k-t-b''', oni povas derivi plurajn vortojn per apliko de diversaj skemoj:
* ''katabtu'' -- 'mi skribis'
* ''kattabtu'' -- 'mi estis skribinta (ion)'
* ''kātabtu'' -- 'mi korespondis (kun iu)'
* ''aktabtu'' -- 'mi diktis'
* ''iktatabtu'' -- 'mi abonis'
* ''takātabnā'' -- 'ni (inter)korespondis'
* ''aktubu'' -- 'mi skribis'
* ''ukattibu'' -- 'mi skribis (ion)'
* ''ukātibu'' -- 'mi korespondas (kun iu)'
* ''uktibu'' -- 'mi diktas'
* ''aktatibu'' -- 'mi abonas'
* ''natakātabu'' -- 'ni (inter)korespondas'
* ''kutiba'' -- 'skribita'
* ''uktiba'' -- 'diktita'"
* ''maktūb'' -- 'skribaĵo'
* ''muktab'' -- 'diktaĵo'
* ''kitāb'' -- 'libro'
* ''kutub'' -- 'libroj'
* ''kātib'' -- 'verkisto'
* ''kuttāb''-- 'verkistoj'
* ''maktab'' -- 'skribotablo, oficejo'
* ''maktabah'' -- 'librejo'
* ktp
== Dialektoj de la araba lingvo ==
| |||