Rijeko: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 138:
Unu el la temoj kiuj plie malhelpis la pactraktatojn per kiuj finis la [[Unua Mondmilito]] estis la intencoj de [[Italio]] akiri teritoriojn de orienta [[Adriatiko]] kun certe iome da itala populacio aŭ historio, sed ene de tutslava areo, kiun deziris ankaŭ la naskanta nova ŝtato [[Jugoslavio]] (ankoraŭ ne laŭ tiu nomo). La ĉefa problemo estis Rijeko (tiam Fiume, signige simple rivero), kies [[haveno]] ne estis atribuita al Italio fare de la venkintaj aliancanoj en sekreta traktato de 1915, kvankam majoritato de ties populacio estis italdevena. Fine de oktobro de 1918, kroataj rotoj okupis la urbon, sed la itala populacio reagis kreante Nacian Konsilantaron, kiu petis helpon de najbaraj italaj rotoj. Venis konfuzaj monatoj, kiujn la aliancanoj klopodis mildigi per kuna militokupo kaj diplomatia solvo. Usona prezidento Wilson proponis ke Jugoslavio okupu sudon de Istrio kaj Rijekon. La itala delegitaro abandonis la konferencon reage. Posta propono de franca Tardieu konvertis la urbon en sendependa urboŝtato sub kontrolo de Societo de Nacioj kaj oni donis al Italio la tutan Istrion, dum al Jugoslavio la reston de Dalmatio, sed kaj italoj kaj jugoslavoj malakceptis la proponon.
En tiu kunteksto, sekve de itala populara reago, la [[12an de septembro]] de [[1919]] malgranda privata (neŝtata) armeo de ĉirkaŭ 2,600 italoj naciismaj
[[Dosiero:Crkva Presvetog Srca Isusova casnih sestara sv Kriza Rijeka 06062012 2 roberta f.jpg|eta|<center>Kirko en Rijeka]]
|