Katalizo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
iomete pli bona nun?
Linio 1:
'''Katalizo''' estas [[kemia procezo]]fenomeno kiu konsistas en ebligo aŭ akcelo de la [[kemia reakcio]].
 
'''KataliziloKatalizanto''' ('''katalizilo'''<ref>[[Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto]] kun suplemento, la tria eldono el 1987, paĝo 497</ref>, '''katalizanto'''<ref>[http://vortaro.net/#katalizanto katalizanto vortaro.net : ''katalizanto'' pri substanco kiu reakcias; ''katalizilo'' pri aparato en aŭtomobilo]</ref>, '''katalizatoro'''<ref>"Esperanta-pola vortaro"; Tadeusz Michalski</ref>) estas materialo, kiu plirapidigas lafaciligas [[kemia reakcio|kemiajn reakciojn]] kaj kiu ne forkonsumiĝas dum la procezo kaj ne ŝanĝiĝas por daŭro. Oni nomas la katalizilojn de la naturo [[enzimo]]j kaj [[riboenzimo]]j. Ili reguligas la gravajn biokemiajn reakciojn.
 
Prezentiĝas simplaj katalizantoj kaj naturaj organikaj katalizantoj.
 
=== Simplaj katalizantoj ===
 
La plimulto de la solidaj kataliziloj estas [[metalo]] aŭ [[oksido]], [[sulfido]] aŭ [[halogenido]] de metalo aŭ duonmetaloj (ekz. [[boro]], [[silicio]]). Oni uzas la gas- aŭ likvostatajn katalizilojn en pura stato, en solvaĵo aŭ porta surfaco. Oni surigas la solidajn katalizilojn sur la portan surfacon, fajne, disigite.
 
=== Organikaj katalizantoj ===
 
La naturajn organikajn katalizantojn oni nomas [[enzimo]]j kaj [[riboenzimo]]j. Ili reguligas gravajn biokemiajn reakciojn.
 
=== Procezaj detaloj ===
 
Dum la procezo, la kataliza paŝo estas ĝenerale la kemia reakcio inter la katalizilo kaj la komenca materialo. Tiam estiĝas intermaterialoj (transiraj produktoj), kiuj eme reakcias unu kun la alia aŭ kun plua reagaĵo, tiel estiĝas la dezirata finprodukto.
Linio 16 ⟶ 26:
{{Referencoj}}
 
[[Kategorio:Katalizilo| ]]