Vikipedio

3-a de septembro: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
(Rigardi ŝanĝojn inter stabila kaj nuna versioj)
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
→‎Eventoj: aldono de primilitaj eventoj en 1944
→‎Eventoj: ribelo en geto
Linio 32:
** [[1941]]: En germana [[Aŭŝvico (koncentreja komplekso)|Aŭŝvico]] oni unuafoje eksperimente uzis [[venengaso]]n kontraŭ 600 [[Sovetunio|sovetajn]] [[militkaptito]]j kaj 250 [[poloj]] - per [[gaso]] [[germanoj]] murdis ĉi tie ĉ. 1 milionon de personoj; de [[Varsovio|varsovia]] enketa malliberejo [[Pawiak]] foriris transporto de 70 personoj al germana [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico (koncentreja komplekso)|Auŝvico]]
** [[Glasgow]]: la unua milita promocio de polaj [[maristo]]j, diplomitoj de la Substandardista Lernejo de Milita [[Mararmeo]] en la rangon de [[subleŭtenanto]]j - de majo 1939 ekzercintaj sur la [[Mediteraneo]] kaj post evakuo tra la haveno [[Kazablanko]] en [[Anglio]]
** [[1942]]: Germanoj[[Holokaŭsto]]: germanoj ekpostulis de la regopovoj de juda [[Lodza geto]] en [[Lodzo]] 20 mil infanojn kaj maljunulojn por "translokigo", t.e. por [[deportado]] al [[ekstermejo]]j; en [[Działoszyce]] taĉmentoj de germana polico murdis pli ol 1500 judojn; en [[geto]] de Łachwa (nun en [[Bresta regiono]]) eksplodis verŝajne la unua [[ribelo]] post [[invado en Pollandon|germana]]-[[soveta invado en Pollandon|soveta]] invadoj en Pollandon - en bataloj kaj incendioj pereis 650 judojn, 500 estis pafmortigitaj, 800 sukcesis forkuri, sed plejparte kaptitaj, 6 germanaj soldatoj pereis kaj 8 belorusaj policanoj
** [[1943]]: [[Ordnungspolizei|Germana polico]] pafmortigis en Pikuły (proksime al [[Nisko]]) 51 pesonojn kaj bruligis la tutan vilaĝon; [[gestapo]] [[pendumo|pendumis]] publike en Żabnica (proksime al [[Żywiec]]) 11 personojn; pola registaro en [[ekzilo]] transdonis plie al juda partio Bund 150 mil zlotojn
** [[Italio]] kapitulacis antaŭ [[aliancanoj]] - usonaj-kanadaj taĉmentoj venis al [[Kalabrio]]
** [[1944]]: [[Ribelo de Varsovio]] (pli da eventoj): de la 8.00 germanoj bombis [[Śródmieście|Mezurbon]] uzante [[Junkers Ju 87]] kaj plej pezan [[artilerio]]n - estingo de [[incendio]]j preskaŭ neebla pro manko da [[akvo]]; germanaj fortoj post subpremo de Malnova Urbo atakis apudan kvartalon Powiśle; germana polico pafmortigis en Varsovio pli ol 110 civilulojn; [[Erich von dem Bach-Zelewski]] notis taglibre, ke ''60% de Varsovio mi jam rekonkeris, nun vico por la cetera parto en konkuro kun [[bolŝeviko]]j''; al [[Koncentrejo Ravensbrück]] alvenis transporto de 29 [[judoj|judinoj]] (civitaninoj de Pollando) de [[Częstochowa]]; nokte de la 2-a ĝis la 3-a taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] akiris en [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] [[arkivo]]n de [[Katin]] - kun personaj dokumentoj kaj privataj aĵoj de [[masakro de Katin|murditaj polaj oficiroj]]; la unua literatura revuo "Odrodzenie" (Renaskiĝo) aperis en parte liberigita Pollando
** [[Nov-Jorko]]: redakcio de "Tygodnik Polski" konstatis: ''de kelkaj tagoj komunikaĵoj de [[Tadeusz Komorowski|generalo Bór]] preskaŭ malaperis de la usona gazetaro'' , postulante ''rompon de la silento pri la plej granda heroeco en tiu ĉi milito''; [[Anthony Eden]] notis sian interparolon kun Churchill pri sendo de depeŝo al Roosevelt por ke li komuniku al Stalin, ke la laŭvica eskorto kun armiloj kaj provizo por Rusio ne fornavigos pro rilato de la soveta registaro al la ribelo de Varsovio - kion la brita ĉefministro konsentis pridiskuti kun aliaj proponoj venontan tagon en kunsido de Milita Kabineto; en [[Italio]] "Orzeł Biały" (Blanka Aglo) en vasta artikolo antaŭvidas: ''[[Rusoj]] vere ekiros al Varsovio nur post sanga subpremo de la ribelo fare de germanoj kaj frakaso de la pola batala organizaĵo. Al tiuj ribelantoj, kiuj postvivos, oni ja minacis anticipe en [[Rusio]] per sovetaj juĝejoj''; el voĉdono de Asocio de Polaj Metiistoj kaj Laboristoj en Britio: ''Kvin semajnoj de heroaj bataloj sur barikadoj de Varsovio sen ĝusta helpo - estas la plej sanga [[tragedio]], kiun indiferente rigardas la civilizita mondo (...) Ni alvokas al vi, laboristoj de ĉiuj liberaj nacioj - movigu la [[konscienco]]n de la mondo, por ke al masakrata, sed heroa Varsovio plirapidigi helpon kaj liberigon. Laboristoj - ne prokrastu''.
** [[1945]]: [[Arkto]]: sur insulo de [[Svalbardo]] kapitulacis la lasta germana taĉmento, membroj de [[meteologio|meteologia]] [[ekspedicio]]
* [[1950]]: [[Giuseppe Farina]] iĝis la unua ĉampiono de [[Formulo 1]]
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/3-a_de_septembro"