=== Historio de Iława de la 19a jc ĝis la 0a jc ===
XIXLa wiek19a byłyjc dlaestis miastapor okresemla szybkiegourbo rozwojubona tempo por rapida disvolviĝo. Miasto leżało przy szlaku handlowym z Gdańska do Warszawy oraz do Grudziądza i Malborka, więc napływać zaczęli do niego liczni osadnicy. Ożywienie gospodarcze pojawiło się wraz z otwarciem połączenia kolejowego z Toruniem i wybudowaniem bitych dróg. Sprzyjało temu także otwarcie w 1860 roku odgałęzienia Kanału Elbląskiego. Dzięki przekształceniu miasta w ważny węzeł komunikacyjny, Iława zaczęła się stopniowo rozrastać. Początek XX wieku był okresem dalszego rozwoju: wybudowano gazownię (1901), wodociągi miejskie (1903) i ratusz (1912). Gdy wybuchła II wojna światowa Iława liczyła 13 000 mieszkańców. W 1944 roku zaczęto przygotowania do ewakuacji ludności. 22 stycznia 1945 do Iławy wkroczyły oddziały Armii Czerwonej. W wyniku działań wojennych miasto zostało w znacznym stopniu zniszczone. Pod koniec 1945 roku zaczęli przybywać polscy osadnicy. WLaŭ 1948la rokudecidoj wywiezionode zla Iławy[[Potsdama większośćkonferenco]] osóbĝis pochodzeniala niemieckiego,fino pozostałychde nala tychjaro terenach1948 oni translokiĝis la plimulton de la germana loĝantaro de Iława. MiastoLa zaczęłourbo sięrapide dynamicznieekkomenis odbudowywaćrekonstruadi ila ruinigitajn domojn kaj rapide rozwijaćdisvolviĝadis.
(la artikolo de esperantisto '''Mariusz Borysiewicz''', la doktoriĝ-kandidato en Pomeria Akademio en [[Slupsko]] / [[Słupsk]])
