Hindia lingvo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
{{Kontrolinda enhavo}}
{{Informkesto lingvo
|Lingvo=Hindia lingvo
Linio 6 ⟶ 8:
|Fremdlingve=155 milionoj
|Klasifiko=[[Hindeŭropa lingvaro]]
|Bildo =
|Fam2=[[Hindirana lingvaro]]
|Fam3=[[Hindarja lingvaro]]
Linio 21 ⟶ 24:
|vikipedio=hi
}}
La '''hindia lingvo''' (
Kune kun la [[angla lingvo|angla]], la hindia skribita per la [[nagario|nagaria skribsistemo]] estas la [[oficiala lingvo]] de la Registaro de [[Barato]].<ref name="rajbhasha.nic.in" />
Kiel [[lingvovario]], la hindia estas la [[Listo_de_lingvoj_laŭ_parolantaro|kvara plej parolata unua lingvo]] en la mondo, post la [[Nordĉina dialektaro|mandarena]], la [[hispana lingvo|hispana]] kaj la [[angla lingvo|angla]].<ref name="Nationalencyklopedin" /> Kune kun la [[urdua lingvo|urdua]] kiel hindustana lingvo, ĝi estas la tria plej parolata en la mondo post la mandarena kaj la angla.<ref name="encyclopedia" />
== Priskribo ==
Se oni sumas
* tiujn, kies gepatra lingvo ĝi estas (en granda parto de norda Barato)
* tiujn, kiuj scipovas ĝin - ĉar ĝi estas kune kun la angla oficiala lingvo de la [[Hinda Unio]] (aŭ Barato), sume 352 milionoj.
* la parolantojn de la [[Urduo|Urdua lingvo]] (kiu estas fakte la sama lingvo skribita pere de la [[araba alfabeto]], kio estas parolata aŭ uzita poeziverke de plurdekaj da milionoj da baratanoj, en Barato, kaj tiujn, kiuj parolas ĝin kiel oficiala lingvo de [[Pakistano]] (sed ĝi tute ne estas la plej parolata de tiu ĉi lando), t.e. 92 milionoj se oni sumas al la denaskajn la aliajn parolantojn.{{mankas fonto}}
La hindia lingvo estas rezulto de kontaktoj inter militista klaso de konkerintoj kaj la idiomo de la indiĝena loĝantaro. La hindia origina lingvo estis la popola idiomo de la regiono de [[Delhio]] , la ''[[ĥariboli]]''. La eksteraj influoj estis ĉefe el
* [[Persa lingvo]] : la oficiala lingvo de la invadintoj kaj de la islamaj kortegoj kaj kleraj medioj ĝis la [[16-a jarcento]] (kaj eĉ plue),
* ankaŭ [[Araba lingvo]], ĉar la persa mem plenas de arabdevanaj vortoj, pro influo de la islamiĝo ;
* ankaŭ influoj el la [[tjurka lingvaro]] evidentiĝas, ĉar gente la invadintoj estis ĉefe tjurkaj, tiu influo sentiĝas ĉefe en la gramatiko (1).{{mankas fonto}}
La moderna hindia lingvo proprasence estas kreado de la anglaj koloniantoj, kiuj instigis la hinduajn klerulojn rehindigi la urduan lingvon (interalie per elprenoj rekte el [[Sanskrito]], kiel en eŭropeaj lingvoj oni kreis neologismojn el la [[Latino]]) por krei lingvon utiligeblan en la tuta Hinda kolonia imperio.{{mankas fonto}}
Tial la vortaro estas riĉega, ĉar duobla, eĉ foje triobla, ekzemple :
Linio 168 ⟶ 171:
:मैं बाहर जाने वाला था : mi estis tuj forironta
==
{{Gallery
{{projektoj▼
|Dosiero:Varanasi Transparente.png|
|commons=Category: Hindi▼
|Dosiero:Hindi typewriter.jpg|
|wikt= Kategorio: Hindia▼
}}
== Eksteraj ligiloj ==▼
{{InterWiki|hi}}▼
* {{eo}} {{ueavikiokat|Hinda_lingvo|la Hinda lingvo}}▼
* [http://web.archive.org/20020806190055/www.geocities.com/bharato/pragajhoj/praag_ishtihaar.htm Praga manifesto] en la hindia lingvo (skribita latinalfabete)▼
* [http://www.cs.colostate.edu/~malaiya/hindilinks.html Lerniloj, poemoj, ktp] en la hindia lingvo▼
* (1) [http://www.cs.colostate.edu/~malaiya/turkish.html Kontribuo de la turkaj lingvoj al hindia] (angle)▼
* [http://www.ncsu.edu/project/hindi_lessons/lessons.html kurso de Hindi en la reto (angle)]▼
== Vidu ankaŭ ==
Linio 196 ⟶ 186:
* [[Lingva familio]]
* [[Bolivudo]]
== Referencoj ==
{{Referencoj
|refs=
<ref name="Constitucio de Barato">
{{cite web|url=http://lawmin.nic.in/olwing/coi/coi-english/coi-indexenglish.htm|title=Constitution of India |accessdate=21 March 2012}}
</ref>
<ref name="rajbhasha.nic.in">
{{cite web|url=http://rajbhasha.nic.in/en/constitutional-provisions|title=Constitutional Provisions: Official Language Related Part-17 of The Constitution Of India|publisher=Department of Official Language, Government of India|accessdate=15-an de Februaro 2017}}
</ref>
<ref name="Nationalencyklopedin">
Mikael Parkvall, "Världens 100 största språk 2007" (The World's 100 Largest Languages in 2007), in ''Nationalencyklopedin''. Asteriskoj markas la [http://www.ne.se/spr%C3%A5k/v%C3%A4rldens-100-st%C3%B6rsta-spr%C3%A5k-2010 takso de 2010] por la unuaj dek du lingvoj.
</ref>
<ref name="encyclopedia">
{{cite web|url=http://www.encyclopedia.com/literature-and-arts/language-linguistics-and-literary-terms/language-and-linguistics/hindustani|title=Hindustani|work=Columbia University press|publisher=encyclopedia.com}}
</ref>
}}
▲== Eksteraj ligiloj ==
▲{{InterWiki|hi}}
▲{{projektoj
▲|commons=Category: Hindi
▲|wikt= Kategorio: Hindia
}}
▲* {{eo}} {{ueavikiokat|Hinda_lingvo|la Hinda lingvo}}
▲* [http://web.archive.org/20020806190055/www.geocities.com/bharato/pragajhoj/praag_ishtihaar.htm Praga manifesto] en la hindia lingvo (skribita latinalfabete)
▲* [http://www.cs.colostate.edu/~malaiya/hindilinks.html Lerniloj, poemoj, ktp] en la hindia lingvo
▲* (1) [http://www.cs.colostate.edu/~malaiya/turkish.html Kontribuo de la turkaj lingvoj al hindia] (angle)
▲* [http://www.ncsu.edu/project/hindi_lessons/lessons.html kurso de Hindi en la reto (angle)]
[[Kategorio: {{paĝonomo}}| ]]
| |||