Marteno Lutero: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Tahc (diskuto | kontribuoj) |
DidCORN (diskuto | kontribuoj) e Thumb ---> eta |
||
Linio 9:
|loko de morto = [[Eisleben]], [[Elekto-Saksio|Saksio]], {{Sankta Romia Imperio}}
}}
[[Dosiero:Autograf, Martin Luther, Nordisk familjebok.png|
'''Marteno LUTERO''' ({{lang-de|'''Martin LUTHER'''}}; naskiĝis la {{daton|10|novembro|1483}} en [[Eisleben]], mortis la {{daton|18|februaro|1546}} samloke) aŭgustenana [[monaĥo]] kaj germana [[profesoro]], estas la fondinto de [[protestantismo]], unu el la tri ĉefaj branĉoj de [[kristanismo]]. Pro tio, li estas unu el la plej influaj homoj de la mondo. La [[31-a de oktobro|31-an de oktobro]] [[1517]] li najlis siajn ''95 tezojn'' al la pordego de preĝejo de [[Wittenberg]], lia protesto kontraŭ la [[korupteco]] en la katolika eklezio. Ĉi tiu ago estis la origino de protestantismo. Kaj ankaŭ la origino de [[luteranismo]], la unua protestanta konfesio, kiu ankoraŭ estas la precipa konfesio en [[Germanio]] kaj [[Skandinavio]]. Ekster ĉi tiu regiono, la precipa protestantismo estas tiu de [[Zvinglo]] kaj [[Kalvino]], kiu estis disvolvigita en [[Svislando]] dum 1520-60, kaj nun floras precipe inter anglalingvanoj.
Linio 47:
La imperiestro kondamnis lin kaj la amikoj de Lutero kaŝis lin en la [[Wartburg (burgo)|kastelo de Wartburg]].
La doktrinoj de Lutero estis disvastigitaj tra Germanio. Ilin subtenis la et-nobelaro kaj kamparanoj, kiuj ribelis en [[1522]], trenante Germanion en militon. La lukto daŭris ĝis [[1536]], kvankam milito revenis en la 1540-jaroj. Finfine, en la [[paco de
En [[1522]], en la kastelo de [[Wartburg]], Lutero tradukis la [[Nova testamento|Novan Testamenton]] el la [[greka lingvo|greka]] en la [[germana lingvo|germanan lingvon]]. Poste li tradukis la tutan Biblion (eldonita en [[1534]]). Lia traduko, kaj liaj aliaj skriboj, helpis formi la germanan kiel nacian, normigitan, skriban lingvon. La germana de lia Biblio fariĝis la normo.
En [[1543]], Lutero skribis 65,000-vortan verkon, kiu kontraŭis [[Judismo]]n. La titolo estis ''Pri la Judoj kaj iliaj Mensogoj'' (germane: ''Von den Jüden und iren Lügen'').
Linio 56:
== Doktrino ==
[[
La fundamenta malsamo inter la doktrino de Lutero kaj la doktrino de katolikismo:
* ''[[sola fide]]''
| |||