Kiel registrite je 21:14, 31 jul. 2017 redakti Alifono (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj, Patrolantoj, Kontrolantoj 20 279 redaktoj Ekstera ligilo : ERR : kiaj ni estas Etikedo: Vida redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 10:21, 21 jan. 2018 redakti malfari Amikeco (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 6 394 redaktoj iom pli simple revortigis Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: [[Dosiero:Funktion und Kultur.jpg\|alt=Broŝuro en la germana pri la funkcio kaj kulturo de la Internacia Lingvo Esperanto. \|eta\|'''Broŝuro en la germana pri la funkcio kaj kulturo de la Internacia Lingvo Esperanto.'''\|278x278ra]][[Dosiero:2008-07-26 uk rememoro mortintoj.JPG\|eta\|'''[[Roterdamo]], 2008: La 93-a Universala Kongreso de Esperanto kun 1845 partoprenantoj.'''\|alternative=Roterdamo, 2008: La 93-a Universala Kongreso de Esperanto kun 1845 partoprenantoj.\|200x200ra]] [[Esperantisto]]j havas propran kulturon, nomate '''Esperanto-kulturo''' aŭ '''Esperanta kulturo''', kiu estas deirpunkto al aliaj kulturoj (ĉi tiu estas esenca trajto por ĝi, pli ol por dominantaj naciaj lingvoj). Ĝenerale Esperanto-kulturo estas [[Interkultura edukado\|interkultura]] kaj disvolviĝas ĉefe en la kampoj de literaturo, teatro kaj muziko. La Esperanto-kulturo ampleksas krom simbolojn ankaŭ komunumajn morojn, eĉ diversajn ideologiojn<ref>Ideologio de la Esperanto-komunumo. Nikolao Gudskov, en : "''[http://mi.anihost.ru/Espero/epitomoes.doc Epitomo de esperantologio -— interlingvistiko, historio, ideologio, kulturo, movado, instruado]''"(.doc-formate), Rusia Esperantista Unio (REU), Eld. Impeto, Moskvo, 2002, p. 21-27.</ref>, ~~kreantajn~~kiuj kreas kaj ~~subtenantajn iele~~subtenas esperantistan identecon <ref>Kiel ĉiuj ankaŭ [[L. L. Zamenhof\|L.L. Zamenhof]] havis multajn grupidentecojn inter kiuj estis pluraj etnaj kiel la hebrea, rusa, pola, litova... sed ankaŭ esperantista. Fonto : Andreas Künzli, "[http://www.planlingvoj.ch/Esperanto_pola_heredajo.pdf Kial Esperanto ne estas nur pola nacia heredaĵo]" (finas per kritikaj komentoj el diversaj landoj), plansprachen.ch</ref> por iuj (-> [[Esperanta Civito]]). == Rekonata kultura heredaĵo == La {{daton\|20\|novembro\|2014}} la pola ministrino pri kulturo kaj nacia [[heredaĵo]] [[Małgorzata Omilanowska]] jam subskribis dokumenton, laŭ kiu Esperanto estas enmetita en la polan liston de [[nemateria kultura heredaĵo]].<ref name=":1" /><ref name=":2">Roman Dobrzyński, "[https://www.esperanto.torino.it/wp/?p=1517 ''Esperanto kiel kultura heredaĵo estas internacia konkero" -— "L’Esperanto come retaggio culturale è una conquista internazionale"''], 6-a marto 2015.</ref> Dum preskaŭ cent tridek jaroj, surbaze de Esperanto, la esperantista komunumo formis karakterizan vivkoncepton, inspiritan de la ideoj de Zamenhof, kaj ankaŭ kutimojn, tradicion, literaturon, muzikon, simbolojn, festotagojn kaj eĉ siaspecan [[Mitologio\|mitologion]]<ref name=":2" />. Linio 25: Iuj homoj uzas dum Esperanto-aranĝoj la tradician veston de sia lando, eĉ se ili neniam uzis ĝin en la propra lando. Svedio, ekzemple, estis kulture kontraŭ portado de la propra tradicia robo ekde la [[Dua mondmilito\|2a mondmilito]], kaj nun opinias patriotismon ia naziisma signo. Tamen svedoj daŭre povas uzi tradician vestaĵon okaze de Esperantistaj aranĝoj. Ĉiujare okazas [[Universala Kongreso de Esperanto]] en malsama lando -— kvankam ĝi plejparte okazas en [[Eŭropo]]). Ĉiun kongreson partoprenas mezume 1500-3000 personoj, kaj la plej bone organizitaj eventoj estas tiuj el [[Centra Eŭropo\|Centra]] aŭ [[Orienta Eŭropo]] (ĝenerale [[Pollando]], [[Hungario]] ktp.). Universalaj Kongresoj de Esperanto jam okazis ankaŭ en Azio, kie ekzistas pluraj tradiciaj Esperantistaj aranĝoj. En [[Japanio]] ekzemple okazis jam la [[Japana Esperanto-Kongreso\|centa landa kongreso]]. En [[Ĉinio]] estas tradicie aranĝata la projekto [[Esperanto-insulo (projekto)\|Esperanto-insulo]].<ref>[http://www.liberafolio.org/arkivo/www.liberafolio.org/2011/esperanto-insulo-volas-konstrui-ponton-inter-kontinentoj/ Pri la projekto "Esperanto-insulo"] el Libera Folio.</ref> Temas pri tutmonata kurso de Esperanto en la universitato de la suda ĉina insulo [[Hajnano]]. Ĝi estis elpensita de [[Dennis Keefe]]. En [[Pollando]] okazas jam de pli ol 30 jaroj [[Arkones]] (ARtaj KONfrontoj en ESperanto).<ref>[http://www.arkones.org/eo Retejo de Arkones].</ref> ===== Inter-Fest, Esperanta kultura festivalo ===== Linio 118: {{Ĉefartikolo\|Esperanta slango}} La plej bone konata slango estas “samideano”, laŭlitere “sam-idea membro; konsenti-membro” sed kun la signifo “kolega Esperanto-parolanto”. Aliaj estas [[kabei]], [[mojosa]] kaj “[[krokodili]]”, kio signifas ''paroli nacian lingvon inter Esperantistoj'': ekzemple, se infano ŝanĝas al la sveda ĉe Esperanto-koncerto, la patrino eble diros al li “ĉesu krokodili”<ref>[http://esperanto.davidgsimpson.com/eo-slang.html Esperanto Slang]</ref>. La plej konata eŭfemismo estas “necesejo”, laŭlitere “necesa loko”, kio signifas i.a. “banĉambron”. Multe pli da eŭfemismoj ekzistas, kiel ekzemple “kaĉo - cico, avenkaĉo, pulpeca manĝaĵo”, anstataŭ “kako - malĝentilan vorton por masklaj genitaloj”. Fivortoj povas asimili famajn Esperanto-libronomojn aŭ verkistojn -— la plej klara ekzemplo estas “Zamenfek!”, kruco inter Zamenhof (la nomo de la kreinto de Esperanto), kaj “fek”. == Kuirado kaj receptoj ==

Esperanto-kulturo: Malsamoj inter versioj