23-a de junio: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→Eventoj: primilitaj eventoj en 1940 |
→Eventoj: Kościuszko entombigita sur Vavelo |
||
Linio 13:
* [[1661]]: [[Portugalio]] transdonis al [[Anglio]] [[Mumbajo|Bombay]]on kaj [[Tanĝero]]n, kiel [[doto]] de Katerino, fratino de reĝo [[Alfonso la 6-a de Leono kaj Kastilio]], kiun nuptis angla reĝo [[Karlo la 2-a (Anglio)|Karlo la 2-a]]
* [[1724]]: En [[Konstantinopolo]] [[Turkio]] kaj [[Rusio]] interkonsentis influ-zonojn
* [[1757]]: [[Sepjara milito]]: '''[[Batalo de Palaŝi]] - komenco de la [[britoj|brita]] regado super [[Barato]]'''
* [[1760]]: [[Sepjara milito]]: aŭstra armeo venkis la prusan en batalo de [[Kamienna Góra]]
* [[1767]]: En [[Radom]] laŭ inspiro de rusa [[ambasadoro]] kreiĝis [[konfederacio]] de "ora libereco" de [[nobelo]]j direktita kontraŭ reĝo [[Stanislao Aŭgusto Poniatowski]] kaj partio de reformoj
* [[1795]]: Batalo de [[Quiberon]] komenciĝis, por restarigi [[monarkio]]n en Francio
* [[1818]]: [[Krakovo]]: en [[Kripto (arkitekturo)|kripto]] sur [[Vavelo]] oni entombigis cindrojn de [[Tadeusz Kościuszko]]
* [[1823]]: [[Antonio José de Sucre]] iĝis prezidento de Peruo
* [[1840]]: [[Adolphe Sax]] patentis [[saksofono]]n.
* [[1868]]: '''Christopher Sholes patentis [[tajpilo]]n'''
* [[1894]]: [[Internacia Olimpika Komitato]] estis fondita ĉe la ''[[Sorbonne]]'', [[Parizo]].
* [[Unua mondmilito]]:
** [[1915]]: '''[[Bataloj de Isonzo]] komenciĝis''' - la 12-a [[Italio]] malvenkis favore al [[Aŭstrio-Hungario]]
** [[1918]]: '''Venko de [[entento]] dum la [[batalo de Piave]]'''
** [[1919]]: Dum la estona-[[Rusia Soveta Federacia Socialisma Respubliko|bolŝevika]] milito la [[estonoj|estona]] armeo venkis germanan Landhwera (konsistantan el taĉmentoj de la [[germanaj baltoj]]) en [[Cesis]]; [[Germanio]] [[ratifiko|ratifis]] la [[Traktato de Versajlo|Traktaton de Versajlo]]
* [[1937]]: Kadre de Hispana Popola Armeo kreiĝis la 150-a Internacia [[Brigado]]
Linio 30 ⟶ 31:
** [[1940]]: [[Vilno]]: lasta premiero de Pola Teatro en okupita de [[Ruĝa Armeo]] urbo - dum la milito la [[teatro]] montris 15 [[spektaklo]]jn
** En Francio aperis la lasta numero de [[pola]] revuo "Wiadomości Polskie" (Polaj Sciigoj) - fakte, kiel kutime, kelkajn tagojn pli frue; [[Hitler]] alvenis al konkerita [[Parizo]]
** [[1941]]: '''La unua [[Sovetunio|soveta]] aeratako per [[bombaviadilo]]j kontraŭ [[Varsovio]] - 34 personoj pereis kaj kelkdeko vundiĝis''' (entute ĉ. 1000 personoj pereis, kelkmil vundiĝis kaj 300 domoj tute detruiĝis); [[Sovetunio|sovetaj]] regopovoj deportis de Vilno-regiono 10 mil personojn; soveta [[NKVD]] pafmortigis en [[Lucko]] 2000 [[poloj]]n kaj [[ukraino]]jn, kaj en [[malliberejo]]j de Oszmianka ([[Grodna regiono]]) minimume 57 malliberulojn, Dubno ([[Rivna provinco]]) pli ol 500, en arestejo de Sądowa Wisznia ([[Lviva provinco]]) ĉ. 70; retiriĝantaj sovetaj taĉmentoj bruligis malliberejon en [[Lida]]; en [[Poznań]] germana sekureca servo notis [[spritaĵo]]n cirkulantan inter poloj: ''- Kiel nomiĝas infano, kiu ion ŝtelis? - [[Ŝtelisto]]. - Kion oni diras pri [[oficisto]], kiu ŝtelas? - Ke suferas pri kleptomanio. - Kaj kiel nomiĝas la tuta nacio, kiu ŝtelas? - [[Germanio]]''.
** [[Slovakio]] deklaris militon kontraŭ [[Sovetunio]]; Germana armeo konkeris [[Vilno]]n; en [[Moskvo]] kontraŭpola soveta verkisto [[Ilja Ehrenburg]] per radio neatendite alparolis pri la pola [[heroo|heroeco]]; [[Londono]]: armea generalo [[Władysław Sikorski]] ekparolis per radio pri rompo de hitlera-bolŝevika ligo, kio estas avantaĝa por Pollando, pri ebla kunlaboro kun Sovetunio, sed sub certaj kondiĉoj ([[cenzuro|cenzurita]] de [[Winston Churchill]]) kaj avertis pri germanaj instigoj kontraŭ [[judoj]]
** [[1942]]: '''[[Aranĝo T4]]: [[germanoj]] forveturigis al
** [[1943]]: '''En [[vojevodio]] [[Zamość]] kadre de [[Generalplan Ost]] komenciĝis la dua etapo, [[Operaco "Homlupo"]], dum kiu [[germanoj]] [[deportado|deportis]] ĝis 60 000 homojn el 171 vilaĝoj''' (entute oni deportis 110 mil [[poloj]]n, en tio 30 mil [[infano]]jn, parte al [[koncentrejo]]j); speciala germana juĝejo en [[Piotrków Trybunalski]] kondamnis al [[morto]] Władysław Rutkowski kaj lian edzinon Genowefa pro kaŝo de [[judoj]]
** [[1944]]: Taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] komendata de [[Zygmunt Szendzielarz]], malgraŭ malpermeso de sia estro, revenĝe pro murdo de poloj en Glinciszki ([[Vilnius (subdistrikto)|Vilna subdistrikto]]), murdis 27 [[litovoj]]n kun kelkaj infanoj en Dubniki; '''likvido de la [[Lodza geto]] komenciĝis''' -
** [[Ruĝa Armeo]] komencis ofensivon en [[Belarusio]] per fortoj de 4 frontoj, apogataj de [[partizano|partizanaj]] taĉmentoj, kontraŭ Grupo de Armeoj "Mitte"; [[poloj|polaj]] [[piloto]]j pafalterigis super [[Francio]] 10 germanajn aviadilojn
* [[1946]]: Solena enterigo en [[Palmiry]] de [[Maciej Rataj]], ekzekutita de germanoj kadre de amasa [[Eksterordinara Ekstermiga Agado]] de polaj intelektuloj
| |||