28-a de julio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Eventoj: puna juro en Pollando akriĝis
→‎Eventoj: UK 2018 komenciĝos
Linio 8:
* [[754]]: Papo [[Stefano la 2-a (papo)|Stefano la 2-a]] reĝigis la reganton de [[frankoj]] - [[Pipino la pli juna]]
* [[1243]]: [[Pollando]]: [[diocezo]] de [[Chełmno]] establiĝis
* [[1402]]: '''[[Timur]] venkis [[Otomana Imperio|Otomanan Imperion]] en batalo de [[Ankaro]] malfortigante [[turkoj]]n por ĉirkaŭ duonjarcento'''
* [[1420]]: [[Sigismondo la 1-a (Sankta Romia Imperio)]] kroniĝis al la reĝo de [[Ĉeĥio]]
* [[1480]]: [[Turkoj]] konkeris italan urbon [[Otranto]]; ili murdis 800 loĝantojn, kiuj ne volis [[konverto|konvertiĝi]] al [[islamo]]
Linio 14:
* [[1609]]: La unuaj [[angloj|anglaj]] setliĝintoj (ŝiprompiĝintoj) albordiĝis al [[Bermudo]]
* [[1648]]: [[Ribelo]] de [[bohdan Ĥmelnickij|Ĥmelnickij]]: venko de pola armeo super la [[kazakoj|kozaka]] en batalo de Konstantynów (nun en [[Ĥmelnicka provinco]])
* [[1656]]: [[Sveda diluvo]]: la plej granda tritaga batalo - en la historio de polaj-svedaj militoj - komenciĝis apud [[Varsovio]];, [[Svedio]]-[[Brandenburgio]] venkis, [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj|pola-litova]] militistaro kaj [[tataro]]j retiriĝis, sen grandaj perdoj, trans [[Vistulo]]
* [[1696]]: Dum la dua rusa-turka milito turkoj [[kapitulaco|kapitulacis]] en fortikaĵo [[Azov]]
* [[1794]]: [[Franca revolucio de 1789|Franca revolucio]]: gvidantoj de [[jakobeno]]j estis arestitaj kaj ekzekutitaj
Linio 23:
* [[1896]]: [[Florido]]: [[Miamo]] urbiĝis
* [[1898]]: [[Hispana-usona milito]]: usonaj taĉmentoj albordiĝis al [[Porto-Riko]]
* [[1914]]: [[Aŭstrio-Hungario]] deklaris militon kontraŭ [[Serbio]] - '''komenco de la [[unua mondmilito]]''', en kiu pereis preskaŭ 10 milionoj de [[soldato]]j'''
* [[1915]]: Usona armeo komencis [[okupado|okupadi]] [[Haitio]]n
* [[1920]]: [[Pola-bolŝevika milito]]: [[Ruĝa Armeo]] konkeris [[Bjalistoko]]n
Linio 33:
** [[1940]]: [[Gestapo]] en [[Poznań]] arestis ĝis tiu ĉi tago 210 membrojn de [[konspiro|konspira]] grupiĝo Volontula Soldataro de Okcidentaj Teritorioj; en [[Varsovio]] estis arestita Kazimierz Pieracki, vicministro pri religio kaj publika klerigo - murdita en germana koncentrejo [[Aŭŝvico]]
** En [[Glasgovo]] okazis laŭvica publika prezentaĵo de la [[Ĥoro]] de Pola Militistaro; [[Munkeno]]: malfermo de [[ekspozicio]] de la nuntempa germana pentrado, kies 70% da bildoj temas pri militaj scenoj el Pollando
** [[1941]]: '''En aneksita de [[Wehrmacht]] Krzemieniec (nun [[Ternopila provinco]]) oni murdis en la tagoj 28-30 de julio ĉ. 30 [[poloj|polajn]] intelektulojn - elektitaj laŭ listo de [[ukraino|ukrainaj]] [[naciismo|naciistoj]]'''; gestapo [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en [[Radom]] 56 personojn pro partopreno en rezista movado; speciala kuracista komisiono kadre de [[Aranĝo T4]] en germana [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]] selektis 575 malsanulojn kaj direktis ilin al kuracejo Sonnenstein en [[Saksio]], kie estis murditaj; germanaj regopovoj malliberigis en [[kastelo de Lublin]] 2490 personojn; dum [[deportado]] de loĝantaro en [[Arbaro de Białowieża]] [[germanoj]] forigis ĉi-tage 945 personojn
** '''Japanaj armeoj eniris [[Vjetnamio]]n, [[Kamboĝo]]n kaj [[Laoso]]n surbaze de interkonsento kun la franca [[reĝimo de Vichy]]'''
** [[1942]]: En [[Varsovia geto]] fondiĝis Juda Batal-Organizo; gestapo arestis en [[Varsovio]] [[svedoj|svedon]] Carl Hesslow, kunlaborantan kun [[Pola Enlanda Armeo]]
** [[Josef Stalin]] ordonis ''Nek unu paŝon malantaŭen'', malpermesante retiriĝon al soldatoj de la [[Ruĝa Armeo]]
** [[1943]]: [[Ordnungspolizei|Diversaj germanaj policoj]] pafmortigis en [[Chełm]] 300 personojn (antaŭ ĉio judojn), en [[Vilno]] 30, en Wola Justowska (nun en [[Krakovo]]) 21, en [[Dębica]] 20, en [[Varsovio]] dekkelkajn (judojn), ktp.
** [[1944]]: '''[[Ruĝa Armeo]] konkerisrekonkeris [[Jarosław]] kaj [[Przemyśl]]'''; germanoj denove anoncis varbadon de poloj por fosi pafistajn kavojn - anstataŭ planataj 100 mil anonciĝis kelkcent; la lasta numero de "Głos Warszawy" (Voĉo de Varsovio) aperis
** Papo [[Pio la 12-a]] akceptis polajn generalojn: [[Kazimierz Sosnkowski]] kaj [[Władysław Anders]] kun 500 soldatoj
* [[1945]]: [[Usona Senato]] ratifis la [[Ĉarto de la Unuiĝintaj Nacioj|Ĉarton de la Unuiĝintaj Nacioj]]
Linio 54:
* [[1995]]: [[Vjetnamio]] aligis al la [[ASEAN|Asocio de Sud-Orient-Aziaj Nacioj]]
* [[1996]]: Sude de [[Vaŝingtonio]] oni ektrovis la skeleton de [[Homo de Kennewick]]
* [[2000]]: '''Solena malfermo de la [[Pola Milita Tombejo en Katin]], kie en 1940 soveta [[NKVD]] murdis 4421 [[militkaptito]]jn'''
* [[2005]]: [[Irlando]]: [[IRA]] deklaras, ke ĝi rezignas je perforto.
* [[2006]]: [[Alan García]] iĝis prezidento de Peruo
Linio 63:
* [[2013]]: 39 personoj pereis kaj 19 vundiĝis en [[katastrofo]] de [[aŭtomobilo]] kun [[Napolo|Napolaj]] pilgrimantoj en itala regiono [[Kampanio]]
* [[2016]]: Juddevena [[Pedro Pablo Kuczynski]] iĝis prezidento de [[Peruo]]
* [[2018]]: [[Esperantujo]]: [[UK 2018]] pri ''Kulturoj, lingvoj, tutmondiĝo: Kien nun?'' komenciĝos en [[Lisbono]], organizata de [[Esperanto-movado en Portugalio]]
 
== Naskiĝoj ==