Filozofio: Malsamoj inter versioj

 

En Britujo, [[Usono]], [[Germanio]], kaj [[Pollando]] disvolviĝis tre grava sistemo filozofia kiu ne celas krei novajn sistemojn sed esplori kaj analizi la mondon al siaj plej ĉefaj kaj fundamentaj elementoj. Analiza filozofio estis iniciita per [[Gottlob Frege]], kiu, same kiel Husserl, konstruis sian filozofion sur la matematiko. Elementoj de analizismo estas rigardeblaj ĉe [[Franz Brentano]] kaj [[George Edward Moore]]. La plej grandaj analizismaj filozofoj estis sendube [[Bertrand Russell]], kiu opinis, ke ĉia matematiko povas esti priskribata per logiko, [[Ludwig Wittgenstein]], kiu opiniis, ke ĉia kono de homo rilatas al homaj lingvoj, kaj filozofoj de la pola skolo analiza. Tre grava filozofo analiza estis ankaŭ [[Rudolf Carnap]]. Sistemoj, kiu formigis per esploroj de la filozofio analiza estas [[strukturismo]], [[modernismo]], [[postmodernismo]], kaj [[nov-pozitivismo]]. Unu el la plej grandaj sukcesoj de la filozofio analiza estas la dissolvo de la [[paradokso de Epimenido]] per [[Alfred Tarski]], kiu kreis novan, devigantan en moderna filozofio, difinon de la vero. Paradoksoj rigarditaj far Wittgenstein ne estas dissolvitaj ĝis hodiaŭ. Li penis pruvi, ke '''ĉia homa kono estas en lingvo, do oni devas analizi lingvon, por ke eble oni povu atingi filozofan sukceson'''. Bertrand Russell penis pruvi, ke '''la matematiko estas reduktebla al la logiko''', kaj ke oni devas analizi la homan scion en ĝiajn logikajn atomojn, kiuj mem ne estas plue redukteblaj. Dank’ al filozofio analiza formiĝis nova fako de scienco- [[sociologio]]. Plej gravas kontinuigistoj de analiza penso estis [[Michel Foucault]] kaj [[Jacques Derrida]]. Hodiaŭ la plej gravaj filozofoj sociologiaj kaj postmodernismaj estas, inter aliaj, [[Sigmundo Bauman]], [[Thomas Kuhn]], kaj [[Francis Fukuyama]].

 

== Filozofio de la Esperanto-movado ==