10-a de oktobro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Eventoj: batalo de Cambrai
→‎Eventoj: granda incendio de Kopenhago eksplodis
Linio 12:
* [[1604]]: [[Keplero]] observas [[supernovao]]n eksplodantan en la [[Serpentisto (konstelacio)|konstelacio Serpentisto]].
* [[1631]]: [[Tridekjara milito]]: armeo de [[Saksio]] okupis [[Prago]]n
* [[1728]]: '''Granda [[incendio]] de [[Kopenhago]]''' - 28% de konstruaĵoj bruliĝis, 20% de loĝantoj perdis [[tegmento]]n super la kapo
* [[1733]]: [[Francio]] [[militdeklaro|deklaris militon]] al [[Aŭstrio]] – komenco de la [[milito]] pri la pola sukcedo
* [[1776]]: Pola-hungara-slovaka aventuristo [[Moric Benjovski]] iĝis reĝo de [[Madagaskaro]]
Linio 22 ⟶ 23:
* [[Unua mondmilito]]:
** [[1914]]: Unua rusa sieĝo de aŭstro-hungara Fortreso [[Przemyśl]] malsukcesis
** [[1918]]: En [[golfo]] de [[Irlanda maro]], sinkis [[torpedo|torpedita]] de germana [[submarŝipo]] UB-123 la brita pasaĝera ŝipo ''RMS Leinster'' - 501 personoj pereis; '''venko de aliancana armeo super la [[Germana Imperiestra Regno|germana]] en tritaga batalo de [[Cambrai]]'''
* [[1920]]: Germana astronomo [[Karl Wilhelm Reinmuth]] malkovris asteroidon [[940 Kordulo|Kordulo]]
* [[1921]]: '''[[Reĝlando de Kurdistano]] kreiĝis'''
* [[1922]]: En [[Katowice]] kunvenis unuafoje [[Silezio|Silezia]] [[Sejmo (Pollando)|Sejmo]]
* [[1935]]: [[Grekio]] iĝis [[monarkio]]
Linio 30 ⟶ 31:
* [[1940]]: [[Fulgencio Batista]] iĝis [[regantoj de Kubo|prezidento de Kubo]]
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1939]]: '''La unua el amasaj germanaj [[ekzekuto]]j de [[poloj]] kaj [[judoj]] fare de [[germanoj]] en la Valo de Morto en [[Bydgoszcz]]''' - oni taksas, ke aŭtune pereis ĉi tie eĉ. 3 mil personoj; '''komandanto de la 8-a [[Wehrmacht|germana armeo]] ordonis sur [[okupado|okupata]] teritorio forpreni [[radiofonio|radioricevilojn]] de [[poloj]] kaj [[judoj]]'''; en [[Varsovio]] okupada administrejo malpermesis aperigon de [[pola]]j gazetoj; germanaj soldatoj bruligis en [[Radomyśl Wielki]] [[sinagogo]]n kun kelkdeko de judoj; en [[Radom]] germanoj komencis eldoni gazeton por poloj "Kurieron de Radom"; en Varsovio aperis la unua subtera revuo "Polska żyje" (Pollando vivas), redaktata de poeto kaj prozisto Witold Hulewicz; en Siemianowice fondiĝis [[konspiro|konspira]] organizaĵo ''Orzeł Polski'' (Pola [[Aglo]])
** [[1940]]: [[Gestapo]] arestis sur enkorporitaj teritorioj kelkcent membrojn de la pola [[rezistomovado]]; en [[Varsovio]] aperis [[konspiro|konspira]] "Orlęta. Pismo dla młodzieży" (Aglidoj. Revuo por junularo) - eldonata ĝis januaro 1941
** Sovetaj regopovoj forveturigis el [[militkaptito|internigejo]] [[Grjazovec]] al [[Moskvo]] 7 polajn oficirojn, kiujn lokigis en malliberejoj - dum postaj tagoj plej altrangaj funkciuloj de [[NKVD]] interparolis kun ili pri kreo de pola [[divizio]] en [[Sovetunio]]
** [[1941]]: '''[[Ordnungspolizei|Germana polico]] [[deportado|deportis]] al [[koncentrejo]] [[Treblinka]] 73 polajn [[terkultivisto]]jn pro nesufiĉa livero de kontingento'''
** Pola ambasadejo en Sovetunio postulis de soveta registaro konsenton por enigi al Pola Armeo ankaŭ [[ukraino]]jn, [[belorusoj]]n kaj [[judoj]]n, kiuj loĝis sur [[Orientaj Limregionoj]] de la [[Dua Respubliko]]; en [[Vieno]] okazis solena premiero de germana filmo pri ŝajna [[martiro|martireco]] de germana [[malplimulto]] en [[Volinio]]
** [[1942]]: Germanaj regopovoj malpermesis en [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] al religiaj [[eklezio]]j [[bapto|bapti]] judojn; gestapo ordonis al [[franciskanoj]] en [[Kazimierz Dolny]] forlasi [[monaĥejo]]n dum kelkaj horoj
** Germana [[submarŝipo]] ''U 172'' sinkigis apud [[Kabo de Bona Espero]] britan ŝipon - pereis 28-membra skipo, 2 arileriistoj kaj 18 pasaĝeroj, '''pola ŝipo ''SS Narwik'' savis ĉ. 1000 sixprompiĝintojngermanajn ŝiprompiĝintojn'''; [[Vatikano]] deklaris ke momente ne estas certa pri tio, ĉu informoj de [[Pollando]] pri ekstermo de judoj estas fidindaj; en [[Nazia Germanio]] estis 1 340 322 personoj forveturigitaj de Pollando por trudlaboro
** [[1943]]: Revenĝe pro agado de [[partizano]]j germanaj ĝendarmoj murdis en Krzewa 7 personojn, en tio vivbruligis 2 virinojn kaj 2 infanojn; de labortendaro apud [[mino|minejo]] "Wujek" en [[Katowice]] fuĝis 21 sovetajn [[militkaptito]]jn
** En [[Tel-Avivo]] okazis koncerto de [[pola muziko]]
** [[1944]]: En[[Porajmos]]: '''en germana [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]] en gasĉambroj pereis ĉ. 800 junaj [[ciganoj]] alveturigitaj de koncentrejo en [[Buchenwald]]'''; en [[Suchedniów]] aperis la unua [[konspiro|konspira]] [[skoltismo|skolta]] revuo "Hejnał"
** '''[[Josif Stalin]] kaj [[Winston Churchill]] kontraktis en [[Kremlo]] konfidencan pakton pri disdivido de venontaj influzonoj, i.a. rilate al Pollando kaj Grekio'''; en [[Svedio]] kadre de Semajno de Polaj Infanoj oni kolektis por helpo al Pollando 175 mil de [[sveda krono|svedaj kronoj]] kaj 24 tunojn da vestaĵoj
* [[1948]]: [[Carlos Prío Socarrás]] iĝis prezidento de Kubo
* [[1956]]: [[Krakovo]]: malkovro de la [[lunoj de Kordylewski]]
* [[1956]]: '''En [[Sovetunio]] oni komencis produkti personan automobilon [[Volga]]'''
* [[1956]]: La unua Internacia [[Festivalo]] de Nuntempa Muziko ''Varsovia Aŭtuno'' komenciĝis - la unua tiuranga festivalo okazinta en [[Orienta Bloko]]
* [[1957]]: [[Anglio]]: [[incendio]] de [[nuklea reakciujo]] en Windscale ([[Kumbrio]]) - serioza akcidento antaŭ la [[nuklea akcidento de Ĉernobilo]]
* [[1964]]: Malfermo de la 18-a [[Somera Olimpiko 1964|Somera Olimpiko]] en [[Tokio]]
* [[1970]]: '''[[Fiĝioj]] fariĝasfariĝis sendependaj''' de [[Britio]]
* [[1975]]: [[Papuo-Nov-Gvineo]] aniĝis al [[UN]]
* [[1977]]: [[Amnestio Internacia]] iĝis laŭreato de la [[Nobel-premio pri paco]]
* [[1980]]: En [[Salvadoro]] fondiĝis [[FMLN|Fronto Farabundo Martí por Nacia Liberigo]]
* [[1982]]: Papo [[Johano Paŭlo la 2-a]] [[kanonizo|enkanonigisenkanonizis]] polan monaĥon [[Maksimiliano Kolbe|Maksimilianon Kolbe]]
* [[1983]]: [[Jicĥak Ŝamir]] iĝis ĉefministro de Israelo
* [[1993]]: La[[Esperantujo]]: la [[PEN]]-Mondkongreso akceptas la Esperantan [[PEN-Centro]]n.
* [[1995]]: Ĉe la [[Pollando|pola]]-[[Ukrainio|ukraina]] [[landlimo]] oni malfermis vojan [[Limpasejo Zosin-Ustilug|limpasejon Zosin-Ustilug]]
* [[2001]]: [[George W. Bush]] prezentis liston de 22 plej danĝerajn kaj serĉatajn [[terorismo|teroristojn]]