Agrara reformo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Forigis eraran streketon de la landonomo "Kostariko"
e "Meksiko" estas la landonomo oficialigita fare de AdE, ĝi do uziĝu
Linio 104:
* [[Gvatemalo]]: agrara reformo dum la "10 jaroj de printempo" (1944-1954). En 1952, la Kongreso adoptis la Dekreton 900 aŭ Akto de agrara reformo sub la registaroj de [[Juan José Arévalo]] kaj [[Jacobo Arbenz Guzmán|Jacobo Arbenz]] (vidu [[Historio de Gvatemalo]]) kiu devigis la riĉajn proprietulojn pagi impostadon kaj kiu devigis la [[United Fruit Company]] forlasi gravan parton de ties neuzitaj teroj al la kamparanoj.
 
* [[MeksikioMeksiko]] : la unua leĝo de agrara reformo estis aprobita en 1915 dum la [[Meksika Revolucio]], sub la ĉefa impulso de [[Emiliano Zapata]]. En 1917, la agrara reformo eniris en la Meksikia Konstitucio. Oni redonas la terojn al la indiĝenaj komunumoj, forrabitaj de la hispana koloniigo kaj poste plei grave dum la registaro de [[Porfirio Díaz]]. Tamen, la eta kamparanaro profitis malmulte de tiu unua leĝo kaj la redistribuo de teroj estis malgranda. La alveno al la povo de [[Lázaro Cárdenas]] en [[1934]] akcelis la procezon, per la nova Agrara Kodo kiu fiksas la principo de monkompenso: oni donas tiam teron al ĉiu kiu ne havis, kvankam la ŝtato restis proprietulo kaj la kamparanoj ricevis nur [[fruktuzo]]n. La fino de la agrara reformo okazis en [[1992]] kadre de nova leĝo kiu privatigis denove la komunumajn terojn. En [[1994]], la insurekcio de la [[Zapatista Armeo por Nacia Liberigo|EZLN]] en [[Chiapas]] estis parte respondo al la fino de la agrara reformo tute malakurate aplikita en tiu ŝtato, majoritate kamparana kaj indiĝena.
 
* [[Nikaragvo]]: dum la registaro de [[Somoza]], la IAN, ("Instituto Agropecuario Nicaragüense") distribuis nekultivitajn terpecojn de la atlantika regiono, sen tuŝi la strukturon de la grandaj proprietaĵoj: tio estis politiko nur por plipacigo de la sociaj konfliktoj. En [[1981]] la sandinisma ŝtato proklamis la unuan leĝon de agrara reformo: oni konfiskis la latifundiojn nesufiĉe ekspluatitajn, kiuj estis tuje regataj de ŝtataj entreprenoj aŭ de produktaj kooperativoj<ref>[http://www.fao.org/sd/FRdirect/LTan0013.htm ĉe la ejo de la FAO, pri Nikaragvo]</ref>
Linio 182:
 
== Leĝaro pri agrara reformo ==
* En [[MeksikioMeksiko]] ''Ley Agraria'' de [[6a de januaro]] de [[1915]].
* En [[Hispanio]], komence de la [[Dua Hispana Respubliko|Dua Respubliko]], ''Ley de Reforma Agraria de España'' de 1932.
* En [[Venezuelo]]