Vikipedio

31-a de oktobro: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
(Rigardi ŝanĝojn inter stabila kaj nuna versioj)
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
→‎Naskiĝoj: Jan Jaworski
→‎Eventoj: Hispana Konstitucio de 1978 agnoskita
Linio 9:
* [[1353]]: [[Pollando]]: [[Olsztyn]] iĝis urbo
* [[1378]]: Kronigo de kontraŭpapo Klemento la 7-a kaŭzis [[Granda okcidenta skismo|Grandan okcidentan skismon]]
* [[1512]]: '''Malkovro de [[fresko]] pentrita de [[Mikelanĝelo]] sur [[volbo]] de [[Siksta Kapelo]] laŭ mendo de papo [[Julio la 2-a]]'''
* [[1517]]: [[Germanio]]: '''[[Marteno Lutero]] najlis siajn ''[[Naŭdek kvin Tezoj]]n'' al la pordego de preĝejo en [[Wittenberg]]''', protestante kontraŭ komerco per [[indulgenco]]j en la [[Katolika eklezio]] '''- komenco de [[reformacio]]''', kontribuinta al apero de [[eklezio]]j kaj tradukoj de la [[Biblio]], kune kun [[religia milito|religiaj militoj]]
* [[1587]]: En[[Nederlando]]: '''en la plej aĝa [[Universitato de Lejdeno]] ekfunkciis [[biblioteko]]'''
* [[1589]]: Pro murdo de 16 personoj estis ekzekutita en germana urbo [[Bedburg]] supozita [[homlupo]] Peter Stumpp
* [[1754]]: [[Novjorko]]: '''[[Universitato Kolumbio]] fondiĝis en [[Usono]]'''
* [[1756]]: [[Giacomo Casanova]] fuĝis nokte, de la 31-a de oktobro/1-a de novembro, de venecia [[malliberejo]] en [[Doĝo-palaco]]
* [[1813]]: [[Milito de la Sesa Koalicio]]: pro la rusa bombardo en [[Gdańsk]] bruliĝis 132 [[grenejo]]jn
Linio 28:
* [[1922]]: [[Benito Mussolini]] iĝis ĉefministro de Italio
* [[1933]]: Malfermo de internacia [[marhaveno]] en [[Ĥajfo]] flanke de alta komisaro de [[Brita mandato Palestino|Palestino]]
* [[1941]]: [[Suda Dakoto]]: '''oni finis konstrui post 14 jaroj monumenton [[Monto Rushmore]] kun kapoj de kvar usonaj prezidentoj''' - [[indiĝeno|indiĝenaj]] [[indianoj]], precipe [[Siuoj]], konsideras tion malhonorigo de ilia sankta loko, pro tio pola skulptisto [[Korczak Ziółkowski]] komencis konstrui [[Monumento al Freneza Ĉevalo|Monumenton al Freneza Ĉevalo]]
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1939]]: Regopovoj de [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] limigis por dungitaj [[poloj]] en publika servo libertempon al 6 tagoj en publika servo; en [[Lublin]] nekonataj farintoj forŝiris ĉiujn [[afiŝo]]jn pri establo de ĜG; en [[Lodzo]] nombro de poloj serĉantaj laboron estis 76 620; en [[Vilno]] okazis [[tumulto]] pro manko de [[pano]]; '''[[Hans Frank]] ordonis likvidi polajn [[altlernejo]]jn en ĜG[[Ĝenerala Gubernio]]''', kie aktuale estis 550 mil germanaj sodatojsoldatoj kaj 80 mil policanoj kun [[SS (organizo)|SS]]-anoj;
** Prezidento de pola registaro en [[ekzilo]] [[Władysław Raczkiewicz]] proklamis [[amnestio]]n por estintaj enprizonigitoj de [[koalicio|koalicia]] Centrolew (direktita kontraŭ [[Józef Piłsudski]]-tendaro)
** [[Soveta invado en Pollandon]]: [[Vjaĉeslav Molotov]] dum kunsido de [[Supera Soveto de Sovetunio]] parolante pri ''Ekstera politiko de Sovetunio'' '''[[Vjaĉeslav Molotov]] diris: ''Unu mallonga atako al Pollando sufiĉis, unue de [[Wehrmacht|germana armeo]], kaj poste - de [[Ruĝa Armeo]], por nenio restu post tiu ĉi aĉa [[bastarda filo]] de la [[Versajla traktato]]''''', kaj samtempe informis ke perdoj de la soveta armeo estis: 737 mortigitoj kaj 1862 vunditoj kaj ke en soveta mallibero ektroviĝis 230 mil de polaj oficiroj kaj soldatoj
** [[1940]]: '''Regopovoj de ĜG redaktis la duan liston de malpermesitaj polaj libroj, kiu ampleksis 1249 librojn kaj 103 revuojn''' - la malpermeso koncernas 39 aŭtorojn kaj tuton de la eldona atingaĵo de 32 institucioj; en ĜG sub germana komisara administracio estis 2500 polaj kaj judaj [[entrepreno]]j; '''[[holokaŭsto]]''': [[germanoj]] establis en apudvarsovia Falenica [[geto]]n por [[judoj]] - en ĝi estis 7500 personoj, 1500 mortis pro [[malsatego]] kaj [[malsano]]j, ĉ. 300 oni [[murdo|murdis]] en la geto aŭ loka laborejo kaj plimulto de ceteraj pereis en germana [[koncentrejo]] [[Treblinka (koncentrejo)|Treblinka]]; al [[Lublin]] dum la monato alvenis en 11 transportoj 6374 personoj [[deportado|deportitaj]] de enkorpigitaj teritorioj al [[Nazia Germanio]]; en [[Aŭŝvico]] kreiĝis [[konspiro|konspira]] Asocio de Militara Organizaĵo, establita de enprizonigitaj soldatoj de Sekreta Pola Armeo fronte de [[Witold Pilecki]]; en [[Poznań]] aperis revuo de Nacia Partio "Naród w Walce" (Nacio en Batalo), kaj en [[Varsovio]] la [[skoltismo|skolta]] revuo "Źródło" (Fonto), eldonata ĝis junio 1942; en Varsovio oni komencis instruadon en sekreta [[Varsovia Universitato]]
** '''[[Batalo de Anglio]] finiĝis''' - '''dum 3 monatoj [[Luftwaffe]] perdis 1733 aviadilojn kaj pli ol 2,5 mil pilotojn''', [[Royal Air Force|RAF]] 1087 aviadilojn kaj 544 pilotojn, en la bataloj partoprenis 141 polaj [[ĉasaviadilo|ĉasaviadilistoj]], kiuj pafalterigis 203 germanajn aviadilojn, 35 probable kaj 36 difektis, mortfalis 29 polaj pilotoj
** [[1941]]: En [[Poznań]] germanoj ekzekutis 11 polojn, en Przecław (proksime al [[Mielec]]) [[gestapo]] [[pafekzekutado|pafekzekutis]] 9 polojn; en [[Varsovio]] [[konspiro|konspira]] "Rzeczpospolita Polska" enkondukan artikolon titolas ''Du armeoj de Pollando'' (eksterlanda en [[Skotlando]], [[Egiptio]], [[Kaŭkazio]], [[Kanado]], [[Norvegio]], [[Francio]], [[Afriko]] kaj la [[Pola Partizana Ŝtato|subtera en Pollando]]) - represata en [[Nov-Jorko]], [[Londono]] kaj [[Palestino]]
** '''En germanan [[koncentrejo]]n [[Dachau]] alvenis de [[Varto]]-Lando transporto kun 539 polaj [[pastro]]j'''
** [[1942]]: En [[Varsovio]] poloj ricevis [[nutraĵo]]n kun taga energia valoro de 767 [[kalorio]]j por plenkreskulo kaj 731 por [[infano]]; germanaj regopovoj de ĜG eldonis por poloj 12 revuojn kaj ene de ĝi ekzistis 123 [[kinejo]]jn, en tio 44 por poloj, 17 por germanoj kaj 62 miksitaj (kun [[filmo]]j aŭ por poloj aŭ por germanoj, escepte de [[judoj]] kaj [[ciganoj]]); '''[[holokaŭsto]]''': el [[geto]] en Brzeżany (nun [[Ukrainio]]) oni forveturigis al [[ekstermejo Bełżec]] ĉ. mil1000 judojn; germanoj komencis likvidon de geto en [[Tomaszów Mazowiecki]] - oni deportis 14 mil [[judoj]]n al [[ekstermejo]] en [[Treblinka (koncentrejo)|Treblinka]] kaj surloke kreis trudlaborejon por mil personoj kapablaj labori
** Pola registaroRestadanta en [[ekziloLondono]] restadanta'''pola registaro en [[Londonoekzilo]] estis informita pri fondo de [[Konsilantaro por Helpo al Judoj|Socia Help-Komitato por Juda Loĝantaro en Pollando]]'''
** [[1943]]: Germanaj policoj pafmortigis: apud [[Krakovo]] 107, en [[Włoszczowa]] 28, en Jaworznik minimume 22 kaj en [[Ostrowiec Świętokrzyski]] 20 personojn
** [[1944]]: Germanoj ĝis tiu ĉi tago [[deportado|deportis]] de [[Varto]]-Lando 435 167 polojn; germanaj armeoj, la 2-a kaj 9-a, dum bataloj ekde la 1-a de aŭgusto 1944 perdis 122 706 mortigitojn, vunditojn aŭ malaperintojn
** Al [[VelingtonoNov-Zelando]]: en'''al [[Nov-ZelandoVelingtono]] en alvenis sur usona militŝipo grupo de 733 [[poloj|polaj]] ge[[orfo]]j post [[SiberioMonda Tago de Siberiano|siberiaj]] [[ekziligo|ekziligitoj]]'''
* [[1950]]: '''[[Kaŭna Teknologia Universitato]] fondiĝis en [[Litovio]]'''
* [[1956]]: [[Sueza krizo]]: brita-franca bombado de militistaj celoj en [[Egiptio]]
* [[1961]]: [[Moskvo]]: el [[Maŭzoleo de Lenin]] sur la [[Ruĝa Placo]] oni forigis [[mumiigo|mumiigitan]] korpon de [[Josif Stalin]], kiu estis enterigita apud [[Kremlo]]
* [[1961]]: [[Belizurbo]], ĉefurbo de Brita Honduro (nun [[Belizo]]), estis tute detruita post trapaso de uragano
* [[1968]]: '''[[Ĉinio]]: [[Kultura Revolucio]] finiĝis'''
* [[1968]]: [[Vjetnama milito]]: usona prezidento [[Lyndon B. Johnson]] ordonis ĉesigi bombadon de celoj en [[Nord-Vjetnamio]]
* [[1975]]: Brita rokgrupo [[Queen]] eldonis ''[[Bohemian Rhapsody]]''
* [[1978]]: [[Hispana Konstitucio de 1978|Hispana Konstitucio]] agnoskita de [[Kortesoj]]
* [[1984]]: Ĉefministrino de Barato [[Indira Gandhi]] estis murdita de du [[sikismo|siĥoj]] de ŝia gardistaro
* [[1986]]: Eric Walter Elst malkovris asteroidon [[3784 Chopin|Chopin]]
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/31-a_de_oktobro"