Ilısu baraĵo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kreita per traduko de la paĝo "Ilısu Dam"
 
eNeniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Hasankeyf.JPG|maldekstra|eta|La rivero Tigris fluanta trans la urbo de Hasankeyf, multe de kiu estos inundita por la akvobaraĵo]]
La '''Ilisu-baraĵo '''estas [[akvobaraĵo]] sur la [[Tigriso]] proksime al la vilaĝo de Ilısu kaj laŭlonge de la landlimo de la provincoj [[Provinco Mardin|Mardin]] kaj [[Provinco Şırnak|Şırnak]] en [[Turkio|Turkio.]] Ĝi estas unu el la 22 [[Akvobaraĵo|akvobaraĵoj]] de la sudorienta anatolia projekto kies celo estas akvo-energia produktado, inunda kontrolado kaj akva tenado. Kiam operacia, la akvobaraĵo provizos 1200 MW-an energiostacion kaj formos akvorezervujo de 10,4 miliardoj m3. La konstruo de la akvobaraĵo komencis en 2006 kaj estis originale planite esti realigita en 2016.<ref>{{cite web|title=Ilısu Project Target 2014|url=http://www.haberler.com/ilisu-projesi-nde-hedef-2014-4023036-haberi|publisher=Haberler|accessdate=9 May 2013|date=17 October 2012}}</ref><ref>{{cite news|last1=Gusten|first1=Susanne|title=Court Case Could Slow Turkish Dam Project|url=https://www.nytimes.com/2011/03/31/world/middleeast/31iht-m31-hasankeyf.html?_r=0|accessdate=15 December 2015|publisher=New York Times|date=30 March 2011}}</ref> Kiel parto de la projekto, la multe pli malgranda Akvobaraĵo Cizre devos esti konstruata laŭflue de la rivero por irigacio kaj energioprovizado. La akvobaraĵo provokis internacian polemikon, ĉar ĝi inundos partojn de antikva Hasankeyf kaj necesigas la translokiĝon de la loĝantaro en la regiono.<ref>http://iraqmarshrestoration.blogspot.co.uk/2010/08/ilusu-dam.html</ref> Pro tio ĉi, la akvobaraĵo perdis internacian financadon en 2008.<ref>http://iraqmarshrestoration.blogspot.co.uk/p/press-release-doga-dernegi-support-for.html</ref> Membroj de la [[Kurdistana Laborista Partio]] ankaŭ atakis infrastrukturon asociitan al la akvobaraĵo kiu gvidis al konstruaj prokrastoj.
[[Dosiero:Hasankeyf P1040955 20080425162057.JPG|alternative= Kultura heredaĵo : iamaj loĝejoj en la montoj de Hasankeyf.|eta|Kultura [[heredaĵo]] : iamaj loĝejoj en la montoj de Hasankeyf.]]
La '''Ilisu-baraĵo '''estas [[akvobaraĵo]] sur la [[Tigriso]] proksime al la vilaĝo de Ilısu kaj laŭlonge de la landlimo de la provincoj [[Provinco Mardin|Mardin]] kaj [[Provinco Şırnak|Şırnak]] en [[Turkio|Turkio.]] Ĝi estas unu el la 22 [[Akvobaraĵo|akvobaraĵoj]] de la sudorienta anatolia projekto kies celo estas akvo-energia produktado, inunda kontrolado kaj akva tenado. Kiam operacia, la akvobaraĵo provizos 1200 MW-an energiostacion kaj formos akvorezervujo de 10,4 miliardoj m3. La konstruo de la akvobaraĵo komencis en 2006 kaj estis originale planite esti realigita en 2016.<ref>{{cite web|title=Ilısu Project Target 2014|url=http://www.haberler.com/ilisu-projesi-nde-hedef-2014-4023036-haberi|publisher=Haberler|accessdate=9 May 2013|date=17 October 2012}}</ref><ref>{{cite news|last1=Gusten|first1=Susanne|title=Court Case Could Slow Turkish Dam Project|url=https://www.nytimes.com/2011/03/31/world/middleeast/31iht-m31-hasankeyf.html?_r=0|accessdate=15 December 2015|publisher=New York Times|date=30 March 2011}}</ref> Kiel parto de la projekto, la multe pli malgranda Akvobaraĵoakvobaraĵo Cizre devos esti konstruata laŭflue de la rivero por irigacio kaj energioprovizado. La akvobaraĵo provokis internacian polemikon, ĉar ĝi inundos partojn de antikva Hasankeyf kaj necesigas la translokiĝon de la loĝantaro en la regiono.<ref>http://iraqmarshrestoration.blogspot.co.uk/2010/08/ilusu-dam.html</ref> Pro tio ĉi, la akvobaraĵo perdis internacian financadon en 2008.<ref>http://iraqmarshrestoration.blogspot.co.uk/p/press-release-doga-dernegi-support-for.html</ref> Membroj de la [[Kurdistana Laborista Partio]] ankaŭ atakis infrastrukturon asociitan al la akvobaraĵo kiu gvidis al konstruaj prokrastoj.
 
La akvobaraĵo provokis internacian polemikon, ĉar ĝi inundos partojn de antikva Hasankeyf, unu el la plej malnovaj kontinue loĝataj lokoj sur tero, kaj necesigas la translokiĝon de la loĝantaro en la regiono.<ref>http://iraqmarshrestoration.blogspot.co.uk/2010/08/ilusu-dam.html</ref> Pro tio ĉi, la akvobaraĵo perdis internacian financadon en 2008.<ref>http://iraqmarshrestoration.blogspot.co.uk/p/press-release-doga-dernegi-support-for.html</ref> Membroj de la [[Kurdistana Laborista Partio]] ankaŭ atakis infrastrukturon asociitan al la akvobaraĵo kiu gvidis al konstruaj prokrastoj.
 
== Polemiko ==
La Ilisu-baraĵo troviĝas en la sudoriento de Turkio sur la Tigriso-rivero. Tiu giganta artefarita lago senhejmigos ĉirkaŭ 78 000 homojn, la plimulto de ili kurdoj<ref>[https://www.vrede.be/nieuws/la-subakvigo-de-la-naskigejo-de-la-civilizacio La subakvigo de la naskiĝejo de la civilizacio], Vrede, alirite la 20-an de novembro 2018.</ref>.
[[Dosiero:Hasankeyf.JPG|maldekstra|eta|La rivero Tigris fluanta trans la urbo de Hasankeyf, multe de kiu estos inundita por la akvobaraĵo]]
 
Irako nur povas garantii 40 procentojn de ĝiaj bezonoj per propraj akvaj rimedoj. Ĉi tiu projekto povus konduki al konflikto kun nekalkuleblaj sekvoj<ref>(germana) ''[https://www2.klett.de/sixcms/media.php/8/29770_026_027.pdf Konfliktstoff Wasser – das Südostanatolien-Projekt]'' (Konfliktaĵo akto - la sudorientanatola projekto), alirite la 20-an de novembro 2018.</ref>.
 
La "Iniciato por la savo de Hasankeyf" donis la signalon por komenci la konstruon de kultura parko en la urbo ekde la 23-an de marto 2007.
 
== VidasVidu ankaŭ ==
 
*[[Hasankeyf]]
* Ilısu Akvobaraĵa Kampanjo
*[[ICOMOS]]
* Listo de potencaj stacioj en Turkio
* Sudorienta Anatolia Projekto
 
== Referencoj ==
Linio 15 ⟶ 22:
== Eksteraj ligiloj ==
 
* (angla) [https://web.archive.org/web/20150926095504/http://www2.dsi.gov.tr/ilisu/ilisu_ced_eng.pdf Ekologia Efika Takso Raportaj] (angloj)
* (germana, angla, turka) [http://www.stopilisu.com/ Internacia Ilisu akvobaraĵa kampanjo]
* (angla, turka) Retejo de [http://www.hasankeyfesadakatdogadernegi.comorg/en/who-we-are/ Naturprotekta Asocio Doga Dernegi]
* [https://www.pbs.org/wnet/wideangle/shows/dammed/handbook2.html Ilisu akvo-energia projekto] sur [[Public Broadcasting Service|PBS]]
* Retejo de [http://www.hasankeyfesadakat.com/ Naturprotekta Asocio Doga Dernegi]