Angiospermoj: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) |
DidCORN (diskuto | kontribuoj) e Informkesto |
||
Linio 6:
|priskribo de dosiero = [[primolo]] (''Primula hortensis'')
|regno = [[Planto]]j ''Plantae''
|
- [[Embriofitoj]] ''Embryophyta'' <br>
|divizio = '''Florplantoj''' ''Magnoliophyta''▼
- [[Trakeofitoj]] ''Tracheophyta''
|superdivizio = [[Semplantoj]] ''Spermatophyta''</br>Sinnott, 1935<ref>Sinnott, E. W. 1935. ''Botany. Principles and Problems'', 3d edition. McGraw-Hill, New York.</ref> kaj Thomas Cavalier-Smith, 1998<ref name="cav">{{Citaĵo el la reto |aŭtoro = T. Cavalier-Smith |jaro= 1998 |titolo= A revised six-kingdom system of life |gazeto= Biological Reviews of the Cambridge Philosophical Society |volume= 73 |paĝoj= p. 203–266 | url= https://pdfs.semanticscholar.org/ee41/d705db1da8998a988671d085ed5ee97186b7.pdf|lingvo=angle}} </ref>
|divizio =
- [[Gimnospermoj]] ''Gymnospermae''</br>
|specioj de subdivizio = [[Klaso (biologio)|Klasoj]]
|subdivizio2 = [[Dukotiledonaj]] ''Magnoliopsida''<br />
Linio 44 ⟶ 49:
== Klasigado ==
[[Dosiero:Aconitum_variegatum_110807f.jpg|
La angiospermoj estas konsiderataj kiel [[divizio]], antaŭe nomata "semujplantoj" (''Angiospermatophyta'') aŭ "florplantoj" (''Anthophyta''), sed nun nomata '''magnoliofitoj''' (''Magnoliophyta'') laŭ la [[biologiaj tipoj|tipa genro]] ''[[magnolio]]''.
Linio 54 ⟶ 59:
* ''[[Amborella]]'' - unu specio de arbusto en [[Nov-Kaledonio]]
* [[Nymphaeales]] - pli-malpli 80 specioj<ref name="palmer">Jeffrey D. Palmer, Douglas E. Soltis and Mark W. Chase 2004 : The plant tree of life: an overview and some points of view. ''American Journal of Botany'', 91: 1437–1445. doi:10.3732/ajb.91.10.1437 ({{en}})</ref> - ''Nymphaeaceae'' ([[nimfeo]]j) kaj [[Hydatellaceae]]
* [[Austrobaileyales]] - pli-malpli 100 specioj<ref name="palmer"/> de [[ligno]]-plantoj de diversaj partoj de la mondo
* [[Chloranthales]] - kelkdek specioj de odorplenaj plantoj kun dentaj folioj
Linio 62 ⟶ 67:
* [[unukotiledonaj]] - pli-malpli 70,000 specioj,<ref name="palmer"/> kun 3-petalaj floroj, unu [[kotiledono]], poleno kun unu sulketo, kaj plejparte folioj kun paralelaj nervuroj - ekzemple [[tritiko]], [[orkideo]]j, kaj [[Arekacoj|palmoj]]
Oni ne scias ĝuste kio estas la rilato inter la ok grupoj, sed la tri unuaj kiuj apartiĝis el la praflorplanto estis [[Amborellales]], [[Nymphaeales]], kaj [[Austrobaileyales]], en tiu sinsekvo.<ref>Pamela S. Soltis and Douglas E. Soltis 2004 : The origin and diversification of angiosperms. ''American Journal of Botany'', 91: 1614–1626. doi:10.3732/ajb.91.10.1614. ({{en}})</ref>
Tradicie, la florplantoj estis dividitaj inter '''[[dukotiledonaj]]''' kaj '''[[unukotiledonaj]]'''. Fakte, la du plej grandaj grupoj, en la pli novaj sistemoj, estas la [[unukotiledonaj]] kaj la [[verdukotiledonaj]]. La aliaj 6 grupoj estas pli malgrandaj.
Linio 86 ⟶ 91:
== Ekonomia signifo ==
[[Dosiero:Magnolia_obovata_01.jpg|
La florplantoj donas gravan procentaĵon de la kulturplantoj, uzataj por homa nutrado. La plej grava familio estas la [[poacoj]], aŭ gresa familio, ([[rizo]], ([[maizo]]), [[tritiko]], [[hordeo]], [[sekalo]], [[aveno]], [[milio]], [[sukerkano]], [[sorgo]]), kun la [[fabacoj]]. Grandan signifon havas la [[solanacoj]], ([[terpomo]], [[tomato]], kaj piproj, inter aliaj), la [[kukurbitacoj]], (enhavas [[bakkukurbo]]n kaj [[citrolo]]n), la [[brasikacoj]], ([[sinapo]], [[kolzo]] kaj [[brasiko]]), [[apiacoj]]. Multaj fruktoj venas el la familioj de [[rutacoj]] kaj [[rozacoj]] ([[pomarbo]], [[pirarbo]], [[ĉerizarbo]], [[abrikotarbo]], [[prunarbo]], etc).
| |||