Lingva revivigo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:BYwork.jpg|167x167px|eta| Eliezer Ben Yehuda, la patro de la renaskiĝo de la [[hebrea]] lingvo |alternative=|maldekstra]]'''Lingva revitaligo''' estas la procezo flanke de registaroj, politikaj aŭtoritatoj, komunumoj, akademiuloj por rekuperi la uzon de lingvo, kiu ne plu estas parolata kaj uzata hejme. Lingva revitaligo celas reuzi [[Endanĝeraj lingvoj|lingvon]] estingitan aŭ [[Endanĝeraj lingvoj|endanĝerigitan]].
 
[[Lingvomorto|Lingva estingoLingvomortiĝo]] estas la procezo per kiu lingvo ĉesas esti uzata de la homoj, kiuj ĝin parolis. [[Dosiero:Aire-leanai.jpg|dekstra|eta| Vojsignoj en la irlanda lingvo ]]
== Ekzemploj ==
Eble la plej fama ekzemplo de sukcesa lingva revitaligo estas la [[Hebrea lingvo|hebrea lingvo]], kiu nun ekzistas kiel vivanta lingvo uzata ĉiutage en [[Israelo]].
 
Aliaj oficialaj provoj por revitaligi endanĝeritajn lingvojn, kiel ekzemple la promocioplialtigo de la [[Irlanda lingvo|la irlanda lingvo]] en [[Irlando]], malpli sukcesis.
 
Aliaj endanĝeritaj lingvoj, kiuj estis la temo de lingvaj revitaligaj kampanjoj fare de entuziasmuloj aŭ registaroj, inkluzivas la jenajn lingvojn :
Linio 18:
* [[Manksa lingvo|manksa lingvo]]
* [[Nynorsk|nynorsk (nova norvega)]]
* [[Okcitana lingvo|okcitana lingvoolingvo]] (malprave nomata '[[Provenca lingvo|provenca lingvo]]')
* [[Skota lingvo|skota lingvo]]
* [[Skotgaela lingvo|skotgaela lingvo]]
Linio 26:
Ĉi tiuj lingvoj povas esti aldonataj:
 
* la [[Greka lingvo|greka lingvo]] [[Katarevuso|katharevousakatarevusa]] (purisma), parte revitaligo de la [[Antikva greka lingvo|antikva greka]] kreita de la filologo [[Adamantios Korais]] ( [[1748]] - [[1833]] ) kaj uzata kiel oficiala lingvo de [[Grekio]] (sed multe malpli kiel literatura lingvo) ĝis [[1976]].
* la [[Latina lingvo|latina lingvo]], la erudicaerudicia lingvo, en kiu la supera edukado kaj akademia komunikado efektiviĝis en Eŭropo dum multaj jarcentoj, kreante tiele kulturan ligon alen la kontinento tra ĉiuj ĝiaj universitatoj ĝis la periodo menciita supre. Ĝi estas objektivocelo de movado por lingva revitaligo kaj estas malforte kreskanta laŭ nombro de parolantoj (cfr. [[Latina lingvo|Latina hodiaŭ]] ), ankaŭ se (kiel lingvo ne indiĝena kaj de neniu popolo), ĉi tiu movado ne ricevis subtenon de iu ajn registaro, nacia aŭ supranacia.
 
== Bibliografio ==