Alkulturigo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Alifono movis paĝon Senkulturigo al Alkulturigo: https://www.monato.net/2013/010673.php kaj aliaj fontoj
e Formoj de alkulturigo
Linio 1:
[[Image:Collage showing cultural assimilation of Native Americans.jpg|295px|thumb|right|Portretoj de [[Indianoj]] vestitaj eŭropstile. Fotoj el 1868 al 1924.]]
[[Dosiero:Akkulturationsformen.jpg|alternative=La kvar esencaj formoj de alkulturigo.|eta|La kvar esencaj formoj de alkulturigo.]]
 
'''Alkulturigo''' (de latina ''ad'' kaj ''kulturocultura'' aŭ "aldonadoaldono al kulturo"<ref>(germana) Ulrich Ammon: ''Akkulturation.'' In: Helmut Glück, Michael Rödel (Hrsg.): ''Metzler Lexikon Sprache.'' Metzler Verlag, Stuttgart 2016, <nowiki>ISBN 978-3-476-02641-5</nowiki>, S. 21.</ref>) <span data-segmentid="6" class="cx-segment">kiel [[Terminego|ombrela termino]] rilatas al ĉiuj procezoj de adaptado de individuoj aŭ [[Socia grupo|sociaj grupoj]] al [[Kulturvergleichende Sozialforschung#Der Kulturbegriff|kulturo]] koncerne [[Wert (Philosophie)|valoroj]], [[Sitte|moroj]], [[Kutimo|kutimoj]], [[lingvo]], [[religio]], [[Technologie|teknologio]] kaj aliaj aferoj. </span><span data-segmentid="16" class="cx-segment">La termino </span><span data-segmentid="6" class="cx-segment">r</span><span data-segmentid="16" class="cx-segment">icevas malsimilan difinon depende la scienca fako.</span> <span data-segmentid="6" class="cx-segment">Esence ĝi </span>klarigas la procezon de kultura kaj psikologia ŝanĝoj kiuj rezultas postel renkontiĝorektaj kaj daŭraj reciprokaj interagoj inter homoj de malsimilaj kulturoj<ref name="SamBerry">{{cite journal | last=Sam | first=David L. |author2=Berry, John W. | title=Acculturation When Individuals and Groups of Different Cultural Backgrounds Meet, |la 1-a de julio 2010|journal=Perspectives on Psychological Science | date=1 July 2010 | volume=5 | issue=4 | page=472 | doi=10.1177/1745691610373075}} </ref>. Gin pristudas ĉefe la [[antropologio]] kaj [[etnologio]].
 
== Terminologio ==
Alilingvaj terminoj iam proponitaj estis la hispana ''transculturado'' (F. Ortiz),  dum anglaj aŭtoroj proponis krom ''acculturation'' iam ankaŭ ''cultural change'' (kultura ŝanĝo) kaj la francoj parolis pri interpenetrado''interpénétration dedes civilizaciojcivilisations (''nterpénétrationinterpenetrado desde civilisationscivilizacioj)'' kajkiu anglajen aŭtorojkultura iam[[antropologio]] proponisrilatas kromal ''acculturation''fenomenoj ankaŭde kulturainterpenetrado pro kontaktoj inter malsamaj civilizacioj. ŝanĝo (cultural change).
 
En sociologio, alkulturigo aŭ transigo de ideoj, rilatas al fenomenoj kiuj rezultas el la daŭraj kaj rektaj kontaktoj de grupoj de individuoj kun malsamaj kulturoj kaj el la ŝanĝoj en la originalaj kulturoj de la du grupoj aŭ de unu inter ili.
 
== Formoj de alkulturigo ==
La efikoj de kulturigo povas esti viditaj sur multoblaj niveloj en ambaŭ interrilatantaj kulturoj. Sur la grupnivelo, kulturigo ofte rezultas en ŝanĝoj al kulturo, kutimaro, kaj sociaj institucioj. Videblaj grupnivelaj efikoj de kulturigo ofte inkluzivas ŝanĝojn en manĝaĵo, vestaro, kaj [[lingvo]], ekzemple la [[angla]] anstataŭ multaj aliaj en moderna epoko. Sur la individua nivelo, diferencoj en la maniero kiel individuoj senkulturiĝas povas esti asociitaj ne kun ŝanĝoj en ĉiutaga konduto, sed kun multaj iniciatoj de psikologia kaj fizika bonfarto.
<span data-segmentid="65" class="cx-segment">Laŭ [[John W. Berry]], de la [[Migrationsforschung|migrado-esplorado]] dedukteblas kvar strategioj resp. f</span><span data-segmentid="68" class="cx-segment">ormoj de alkulturigo</span><span data-segmentid="65" class="cx-segment">,</span> <span data-segmentid="68" class="cx-segment">depende</span> <span data-segmentid="65" class="cx-segment">ĉu</span> <span data-segmentid="68" class="cx-segment">la [[Malplimulto|malplimulta grupo]] deziras konservi sian propran kulturon retenis aŭ ne kaj ĉu iu formo de [[Komunikado|kontakto]] inter la plimulto kaj la malplimulto restu aŭ ne [6] :</span>
 
* <span data-segmentid="71" class="cx-segment">[[Segregation (Soziologie)|Apartigo aŭ disigo]] : konservado de la propra kulturo ''sen'' kontakto al la plimulto. </span><span data-segmentid="73" class="cx-segment">La malplimulto alstrebas fortan kulturan izol</span><span data-segmentid="71" class="cx-segment">acion</span> <span data-segmentid="73" class="cx-segment">kaj malakceptas la dominan kulturon.</span>
<br />
* <span data-segmentid="74" class="cx-segment">[[Integration (Soziologie)|Integriĝo]] : vasta konservado de la propra kulturo en kontakto al la plimulto ''kun'' reciproka influo. </span><span data-segmentid="76" class="cx-segment">Ambaŭ grupoj alstr</span><span data-segmentid="74" class="cx-segment">ebas</span> <span data-segmentid="76" class="cx-segment">[[Multkulturismo|multkulturismon]].</span>
* <span data-segmentid="78" class="cx-segment">[[Kultura asimilado|Asimilado]], ankaŭ [[Inklusion (Soziologie)|inkluziveco]] : forlaso de la propra kulturo en kontakto al la plimulto. </span><span data-segmentid="81" class="cx-segment">La procezo kondukas al fuzio, miksaĵo kun la domina kulturo.</span>
* <span data-segmentid="82" class="cx-segment">[[Marginalisierung|Marĝenigo]], [[Exklusion|ekskludado]] : forlaso de la propra kulturo ''sen'' kontakto al la plimulto. </span><span data-segmentid="85" class="cx-segment">Tiu formo ofte</span> <span data-segmentid="82" class="cx-segment">sekvas</span> <span data-segmentid="82" class="cx-segment">post </span><span data-segmentid="85" class="cx-segment">[[Kulturelle Identität|kultura]] aŭ etna elradikiĝo.</span><br />
 
== Konfuzo inter alkulturadoalkulturigo kaj asimilado ==
[[Kultura asimilado]] estas ekstrema kazo de alkulturadoalkulturigo, nome la kompleta malapero de la kulturo de grupo, kiu asimilas kaj plene akceptas, internigas la kulturonvalorojn de la kulturo de la alia grupo kiun ĝi kontaktas. AkulturadoAlkulturigo povas okazi libervole, sed ankaŭ sub devigo. Foje ĉi tio estas interkonsentitafizika devigo, sed en la nuna epoko ankaŭ ekzistas ekonomia neceso aŭ sub premo de fenomenointeresogrupoj.
 
Krom asimilado estas ankaŭ tri aliaj specoj de alkulturadoalkulturigo :
 
* la sinkretigo (kombinaĵo inter la origina kaj la nova kulturoj, ĝi estas kultura miksaĵo) kiu kombine al interpenetrado de kulturoj kondukas al nova, originala kulturo kiel ekzemple la bantua kulturo),
* la multkulturismo (kunvivado de pluraj kulturoj sen ke estas asimilado aŭ miksaĵo) kaj
* kontraŭ-alkulturadoalkulturigo, kio estas la malakcepto kaj rifuzo de la nova kulturo, kiu rezultas en la reveno al la origina kulturo aŭ formas rezistajn ideologiojn kiel ekzemple la "[[négritude]]" (negreco, nigruleco aŭ la deziro konservi afrikajn tradiciojn ene de alkulturigaj procezoj) aŭ apartigan sintenon en kiu unu kulturo servu ekzemple por relilgiaj eventoj kaj alia, fremda kulturo por la ekonomia vivo, iom malhelpante procezon de senkulturigo. (ref. Bastide, 1960)
 
== Efikoj de alkulturigo ==
La efikoj de kulturigo povas esti viditaj sur multoblaj niveloj en ambaŭ interrilatantaj kulturoj. Sur la grupnivelo, kulturigo ofte rezultas en ŝanĝoj al kulturo, kutimaro, kaj sociaj institucioj. Videblaj grupnivelaj efikoj de kulturigo ofte inkluzivas ŝanĝojn en manĝaĵo, vestaro, kaj [[lingvo]], ekzemple la [[angla]] anstataŭ multaj aliaj en moderna epoko. Sur la individua nivelo, diferencoj en la maniero kiel individuoj senkulturiĝas povas esti asociitaj ne kun ŝanĝoj en ĉiutaga konduto, sed kun multaj iniciatoj de psikologia kaj fizika bonfarto.
 
==Bibliografio==
*(en) Ward, C. (2001). ''The A, B, CsC's of acculturation''. Inen : D. Matsumoto (Ed.) "The handbook of culture and psychology" (pp.&nbsp;411–445). Oxford, United Kingdom: Oxford University Press.
<abbr>(en)</abbr> M. Herskovits, ''Acculturation, the study of the culture contact'', New-York, 1938, New York, 1938, 174 <abbr>p.</abbr>
 
(en) Berry, J.W. (1997): "Immigration, Acculturation, and Adaptation" in ''Applied Psychology: An International Review'', 46 (1), 5-68
*<!--Kramer 1992-->{{cite book | last=Kramer | first=Eric Mark | title=Consciousness and culture: an introduction to the thought of Jean Gebser | location=Westport, Conn | series=Contributions in sociology | year=1992 | publisher=Greenwood Press | isbn=0313278601 | url=http://erickramer.net/download/papers/gebser1992-culture.pdf | pages=1–60 | ref=harv}}
 
<!--Kramer 1997a-->
<abbr>(en)</abbr> Herskovits, M. Herskovits(1938), ''Acculturation, the study of the culture contact'', New-York, 1938, New York, 1938, 174 <abbr>p.</abbr><!--Kramer 1997a-->
*{{cite book | last=Kramer | first=Eric Mark | title=Modern/postmodern: Off the Beaten Path of Antimodernism | year=1997a | location=Westport, CT | publisher=Praeger | isbn=9780275957582 | url=http://books.google.com/books?id=KVrFXryPLfcC | ref=harv}}
<!--Kramer 1997b-->
*{{cite book | last=Kramer | first=Eric Mark | year = 1997b | title=Postmodernism and Race | location=Westport, CT | publisher=Praeger | ref=harv}}
<!--Kramer 2000a--->
*{{cite book | last=Kramer | first=Eric Mark | year = 2000a | chapter=Cultural fusion and the defense of difference | editor1-first=M. K. | editor1-last=
Asante | editor2-first=J. E. | editor2-last=Min | url=http://erickramer.net/download/papers/Kramer2000-cultural%20fusion-proof.pdf | title=Socio-cultural Conflict between African and Korean Americans | pages=182–223 | location=New York | publisher=University Press of America | ref=harv}}
<!--Kramer 2000b--->
*{{cite book | last=Kramer | first=Eric Mark | year = 2000b | chapter=Contemptus mundi: Reality as disease | editor1-first=V. | editor1-last=issues | editor2-first=J. W. | editor2-last=Murphy | url=http://erickramer.net/download/papers/mundi2000.pdf | title=Computers, human interaction, and organizations: Critical issues | pages=31–54 | location=Westport, CT | publisher=Praeger | ref=harv}}
<!--Kramer 2003--->
*{{cite book | last=Kramer | first=Eric Mark | year = 2003 | url=http://books.google.com/books?id=x9-yOGSyKrYC | title= The Emerging Monoculture: Assimilation and the "Model Minority" | location=Westport, CT | publisher=Praeger | ref=harv}}
<!--Kramer 2009--->
*{{cite book | last=Kramer | first=Eric Mark | year = 2009 | chapter=Theoretical reflections on intercultural studies: Preface | editor1-first=S. | editor1-last=Croucher | url=http://erickramer.net/download/papers/preface2008-Croucher.pdf | title=Looking Beyond the Hijab | pages=ix–xxxix | location= Cresskill, NJ | publisher=Hampton | ref=harv}}
<!--Kramer 2010--->
*{{cite book | last=Kramer | first=Eric Mark | year = 2010 | chapter=Immigration | editor1-first=R. L. | editor1-last=Jackson, II | url=http://erickramer.net/download/papers/Kramer2010-immigration.pdf | title=Encyclopedia of Identity | pages=384–389 | location= Thousand Oaks | publisher=Sage | ref=harv}}
<!--Kramer 2011--->
<!--Kramer 2012--->[[Kategorio:Kulturo]]
*{{cite book | last=Kramer | first=Eric Mark | year = 2011 | chapter=Preface | editor1-first=S. | editor1-last=Croucher | url=http://erickramer.net/download/papers/Kramer2011-Praface%20for%20Religious%20Misperceptions.pdf | title=Religious Misperceptions: The case of Muslims and Christians in France and Britain | pages=vii–xxxii | location= Cresskill, NJ | publisher=Hampton | ref=harv}}
<!--Kramer 2012--->
*{{cite book | last=Kramer | first=Eric Mark | year = 2012 | chapter=Dimensional accrual and dissociation: An introduction | editor1-first=J. | editor1-last=Grace | title=Comparative Cultures and Civilizations | volume=3 | location= Cresskill, NJ | publisher=Hampton | ref=harv}}
*Ward, C. (2001). The A, B, Cs of acculturation. In D. Matsumoto (Ed.) "The handbook of culture and psychology" (pp.&nbsp;411–445). Oxford, United Kingdom: Oxford University Press.
 
[[Kategorio:Kulturo]]
[[Kategorio:Sociologio]]
[[Kategorio:Psikologio]]
== Rilata artikolo ==
[[Interkultura edukado]]
 
[[Koloniismo]]
 
== Notoj kaj referencoj ==
Tiu ĉi artikolo estas traduko parte bazita sur la samtema artikolo en la franca, germana kaj nederlanda vikipediaj versioj.<references />
<references />