Kiel registrite je 06:19, 26 apr. 2019 redakti Albrecht Kronenberger (diskuto \| kontribuoj) 22 redaktoj La kladogramo spegulas la plej novan taksonomion. Laŭ ĝi devas esti ŝanĝataj la sekvaj indikoj. ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 10:25, 26 apr. 2019 redakti malfari Albrecht Kronenberger (diskuto \| kontribuoj) 22 redaktoj nova taksonomio. kiam ĉiuj familioj havos sian artikolon, oni forigos la malnovan. Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: {{Taksonomio \|nomo = ~~Ĥiropteroj~~Kiropteroj \|troveblo de fosilioj = = Malfrua [[Paleoceno]] - ĉi-epoke \|dosiero = Haeckel Chiroptera.jpg Linio 9: \|filumo = [[Ĥordulo]]j ''Chordata'' \|klaso = [[Mamulo]]j ''Mammalia'' \|ordo = '''~~Ĥiropteroj~~Kiropteroj''' ''Chiroptera'' \|ordo aŭtoritato = [[Johann Friedrich Blumenbach\|Blumenbach]], 1779 \|specioj de subdivizio = Subordoj \|subdivizio2 = ~~[[Grandĥiropteroj]]~~'''Jangokiropteroj''' ''~~Megachiroptera~~Yangochiroptera''<br /> ~~[[Malgrandĥiropteroj]]~~'''Jinpterokiropteroj''' ''~~Microchiroptera~~Yinpterochiroptera''<br /> Vidu tekston por familioj. \|vikispecio = Chiroptera Linio 19: }} '''Kiropteroj''', '''Ĥiropteroj''', aŭ '''~~vespertoj~~Vespertoj''' estas flugantaj [[mamuloj]]. En malvarmaj regionoj, ekzemple [[Eŭropo]] kaj [[Nordameriko]], ili vivas precipe en [[kaverno]]j kaj forlasitaj domoj, dum en tropikaj regionoj, ekzemple [[Afriko]], [[Sud-Ameriko]], [[Azio]], kaj [[Aŭstralio]], ili kutime tranoktas sur [[arbo]]j. [[Dosiero:Big-eared-townsend-fledermaus.jpg\|maldekstra\|175px]] Multaj specioj de kiropteroj movas sin orientiĝante en la spaco per [[ultravoĉo]], tipe dum la [[nokto]], kaj dumtage ili dormas en kaverno. Ili flugas per la t.n. haŭtvelo (''patagium''). Linio 38: Noktaj kutimoj de vespertoj, la vivo en kavernoj kaj la malinklino al la lumo, igis homojn rilatigi ilin al la malbono kaj oni ligas [[superstiĉo]]jn al kiropteroj. Sed en la pratempaj kulturoj, la rolo de la vespertoj en nia mondo ne estis tiel malbona. Inter la [[Majaoj]], ili estis adorataj per la nomo ''z'otz''. En [[Ĉinio]] vespertoj simbolas feliĉon kaj ĝis nun en kelkaj regionoj de [[Skotlando]], la monvaloroj de la domoj kaj kasteloj plialtiĝas, se estas vespertoj loĝantaj en ili. En [[Aŭstralio]], kelkmiloj da [[turisto]]j vizitas la [[Nacia Parko Lamington\|Nacian Parkon Lamington]] por vidi [[fluganta vulpo\|flugantajn vulpojn]]. == Taksonomio == Laŭ pli fruaj taksonomioj en la ordo de la '''Kiropteroj''' (Chiroptera) estis du subordoj: la '''Grandkiropteroj''' (Megachiroptera) kun nur unu familio, la Pteropedoj (Pteropidae), kaj la '''Malgrandkiropteroj''' (Microchiroptera) kun ĉiuj aliaj familioj. De ĉ. 2000 oni distingas jene (sed la esploro daŭre progresas): ''Ordo'': Kiropteroj (Chiroptera), ''ankaŭ'': Ĥiropteroj * ''Subordo'': Jangokiropteroj (Yangochiroptera), ''ankaŭ'': Jangoĥiropteroj * ''Superfamilio'': Embalonuroideoj (Emballonuroidea) ''Familio'': [[Embalonuredoj]] (Emballonuridae) ''Familio'': [[Nikteredoj]] (Nycteridae) * ''Superfamilio'': Noktilioideoj (Noctilionoidea), ''ankaŭ'': Noktilionoideoj <ref name="genitiv" /> ** ''Familio'': [[Furipteredoj]] (Furipteridae) ''Familio'': [[Mormoopedoj]] (Mormoopidae) ''Familio'': [[Mistacinedoj]] (Mystacinidae) ''Familio'': [[Mizopodedoj]] (Myzopodidae) ''Familio'': [[Noktiliedoj]] (Noctilionidae), ''ankaŭ'': Noktilionedoj <ref name="genitiv">el la scienc-latina genitiva radiko</ref> ''Familio'': [[Filostomedoj]] (Phyllostomidae) ''Familio'': [[Tiropteredoj]] (Thyropteridae) * ''Superfamilio'': Vespertilioideoj (Vespertilionoidea), ''ankaŭ'': Vespertilionoideoj <ref name="genitiv" /> ** ''Familio'': [[Cistugedoj]] (Cistugidae) <ref name="clade">ne estas en la kladogramo</ref> ''Familio'': [[Miniopteredoj]] (Miniopteridae) <ref name="clade" /> ''Familio'': [[Molosedoj]] (Molossidae) ''Familio'': [[Nataledoj]] (Natalidae) ''Subordo'': Jinpterokiropteroj (Yinpterochiroptera), ''ankaŭ'': Jinpteroĥiropteroj * ''Superfamilio'': Pteropoideoj (Pteropodoidea), ''ankaŭ'': Pteropodoideoj <ref name="genitiv" /> ''Familio'': [[Pteropedoj]] (Pteropodidae), ''ankaŭ'': Pteropodedoj <ref name="genitiv" />, Flughundoj * ''Superfamilio'': Rinolofoideoj (Rhinolophoidea) ** ''Familio'': [[Kraseonikteredoj]] (Craseonycteridae) ''Familio'': [[Hiposideredoj]] (Hipposideridae) <ref name="clade" /> ''Familio'': [[Megadermedoj]] (Megadermatidae), ''ankaŭ'': Megadermatedoj <ref name="genitiv" /> ''Familio'': [[Rinolofedoj]] (Rhinolophidae) ''Familio'': [[Rinonikteredoj]] (Rhinonycteridae) <ref name="clade" /> ** ''Familio'': [[Rinopomedoj]] (Rhinopomatidae), ''ankaŭ'': Rinopomatedoj <ref name="genitiv" /> ==Kladogramo <ref>Teeling, E. C.; Springer, M.; Madsen, O.; Bates, P.; O'Brien, S.; Murphy, W. (2005). A Molecular Phylogeny for Bats Illuminates Biogeography and the Fossil Record. Science. 307 (5709): 580–584. doi:10.1126/science.1105113</ref>== {{clade\|style=white-space:nowrap;font-size:80%;line-height:100% ~~{{clade~~ \|label1=Kiropteroj (Chiroptera) \|1={{clade Linio 84 ⟶ 119: \|1=[[Rinolofedoj]] (Rhinolophidae) \|2={{clade \|1=[[~~Rinopomatedoj~~Rinopomedoj]] (Rhinopomatidae) \|2={{clade \|1=[[Kraseonikteredoj]] (Craseonycteridae) \|2=[[~~Megadermatedoj~~Megadermedoj]] (Megadermatidae) }}}}}}}}}}}} == ~~Taksonomio~~el malnovaj taksonomioj == '''ordo : ĤIROPTEROJ - ''Chiroptera'''''

Vespertoj: Malsamoj inter versioj