29-a de aŭgusto: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Mortoj: Werner Zimmermann
→‎Eventoj: tranaĝo de 100 km inter Pollando kaj Danio
Linio 16:
* [[1622]]: [[Tridekjara milito]]: venko de hispana-[[Bavario|bavara]] armeo super la [[protestantismo|protestanta]] en batalo de [[Fleurus]]
* [[1756]]: '''[[Mondmilito]] komenciĝis''': reĝo de Prusio [[Frederiko la 2-a (Prusio)|Frederiko la 2-a]] invadis [[Saksio]]n - '''komenco de la tria [[Silezio|silezia]] milito en [[Eŭropo]] kaj la [[sepjara milito]] en la mondo'''
* [[1825]]: [[Portugalio]] agnoskieagnoskis sendependecon de [[Brazilo]]
* [[1831]]: '''Angla fizikisto [[Michael Faraday]] malkovris [[elektromagneta indukto|elektromagnetan indukton]]''', kio permesis formuli [[leĝo de Lenz-Faraday|leĝon de Lenz-Faraday]]
* [[1833]]: En [[Britio]] oni voĉdonis pri abolicio de [[sklaveco]]
* [[1842]]: [[Grand-Britio]] kaj [[Ĉinio]] subskribis [[Traktato de Nankingo|Traktaton de Nankingo]], kiu finis la unuan [[opio|opian]] militon
* [[1862]]: Germana astronomo [[Ernst Wilhelm Leberecht Tempel]] malkovris asteroidon [[74 Galatea|Galatea]]
* [[1862]]: [[Unuiĝo de Italio]]: venko de reĝa armeo super volontuloj de [[Giuseppe Garibaldi]] en batalo de Aspromonte ([[Provinco de Reggio Calabria]])
* [[1871]]: En [[Japanio]] oni per imperiestra [[edikto]] aboliciis [[feŭdismo]]n
* [[1885]]: '''En [[Germanio]] oni [[patento|patentigis]] la unuan [[eksplodmotoro|eksplodmotoran]] [[motorciklo]]n''', konstruitan de [[Gottlieb Daimler]]
* [[1898]]: [[Ohio]]: '''en [[Akron (Ohio)|Akron]] fondiĝis [[konzerno]] Goodyear pri [[pneŭo]] kaj [[gumo]]j'''
* [[1900]]: Murdisto de itala reĝo [[Umberto la 1-a (Italio)|Umberto la 1-a]] [[Gaetano Bresci]] estis kondamnita al [[ĝismorta puno]]
* [[1907]]: Germana astronomo [[August Kopff]] malkovris [[asteroido]]n [[640 Brambilo|Brambilo]]
* [[1907]]: [[Kebeka Ponto]] falis dum konstruado mortigante 75 laboristojn
* [[1916Unua mondmilito]]:
** [[Unua mondmilito1916]]: [[feldmarŝaloFeldmarŝalo]] [[Paul von Hindenburg]] iĝis ĉefo de la germana Ĝenerala [[Stabo]]
* [[1919]]: [[Pola-bolŝevika milito]]: pola armeo konkeris [[Babrujsk]]
* [[1931]]: Ligita kun [[prometeismo (politiko)|prometeismo]] '''pola pledanto de [[dialogo]] kun [[ukrainoj]] [[Tadeusz Hołówko]] estis murdita de ukrainaj naciistoj'''
Linio 37 ⟶ 38:
** [[1941]]: En [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] apud Dęby Wielkie [[kolizio|koliziis]] persona kaj vara trajnoj - 36 personoj pereis kaj 70 vundiĝis
** [[Germanio]] aneksis [[Talino]]n
** [[1942]]: '''[[Holokaŭsto]]''': taĉmento de germana polico en [[Skała (regiono Małopolskie)|Skała]] pafmortigis ĉirkaŭ 400 lokajn [[judoj]]n de ĉirkaŭaĵo kaj de [[Krakovo]]; [[Podhale]]: [[germanoj]] pafmortigis ĉirkaŭ 70 judojn de [[Jordanów]] - la resto estis transportita al [[ekstermejo Bełżec]]; finiĝis likvido de [[geto]] en [[Sieradz]] - ĉiuj judoj estis gasumitaj en [[ekstermejo Chełmno]] en aŭtomobiloj
** [[1943]]: '''[[Genocido|Genocida]] [[Volinia masakro]]: en pola vilaĝo Wola Ostrowiecka [[Ukraina Ribela Armeo]] murdis 628 [[poloj]]n (en tio 220 infanojn ĝis 14 jaroj) kaj 7 judojn - la [[etna purigado]] en [[Volinio]] daŭris ankaŭ en 11 aliaj lokoj, i.a en [[Ostrówki]]'''; al [[koncentrejo]] en [[Aŭŝvico (koncentreja komplekso)|Aŭŝvico]] alvenis transporto de ĉirkaŭ 2 mil judoj de [[Rawicz]]; [[Ordnungspolizei|germana polico]] pafmortigis en Chodów 58 judojn, en Warzyn (proksime al [[Inowrocław]]) 5 polojn kaj en Nagłowice (proksime al [[Jędrzejów]]) 5 soldatojn de [[Pola Enlanda Armeo]]
** Prezidento de Usono '''[[Franklin D. Roosevelt]] en skriba deklaro kondamnis germanajn [[krimo]]jn en [[okupado|okupata]] Pollando'''; '''[[Nazia Germanio]] malfondis registaron de [[Danio]]''', pro parta sinkigo de [[floto]]
** [[1944]]: [[Ribelo de Varsovio]] (pli da eventoj): por unu tago, mortigante 30 germanojn, polaj defendantoj rekonkeris la [[katedralo]]n; '''germana [[artilerio]] detruis fabrikonpreĝejon dekonstruitan laŭ [[Fiatgotika arkitekturo]]''' kaj preĝejonfabrikon konstruitan laŭde [[gotika arkitekturoFiat]]; en [[Varsovio]] germanoj pafmortigis aŭ vivbruligis ĉirkaŭ 70 personojn - ribelaj taĉmentoj perdis 58 soldatojn kaj 105 vunditojn; [[Erich von dem Bach-Zelewski]] en raporto al komandanto de la 9-a armeo transdonis ĝisnunajn germanajn perdojn - 3861 soldatoj, en tio 91 oficiroj kaj malkaŝis ke ĉiutage en Malnova Urbo pereas 150 soldatoj; '''poeto de la ribelo Józef Szczepański verkis la lastan [[verso]]n: "Ruĝa [[pesto]]"''' (pro tio, ke apude trans [[Vistulo]] ripozis [[Ruĝa Armeo]]) - ĝi iĝis reprezenta verso de [[antikomunismo|kontraŭkomunista]] [[opozicio (politiko)|opozicio]] en periodo de [[stalinismo]]; "Robotnik" skribis pri hieraŭa malkovro de monumento al [[Ruĝa Armeo]] en [[Lublin]]; '''[[germanoj]] likvidis tute izolitan [[Lodza geto|Lodzan geton]], kie loĝis 160 mil [[judoj]] kaj 5 mil [[ciganoj]]''' - mortis pro [[malsatego]] kaj [[malsano]]j 44 mil, ĉirkaŭ 80 mil ili forveturigis al sia koncentrejo [[Aŭŝvico]], kie pli ol 60 mil mortigis per [[gaso]]
** [[Londono]]: Vernon Barlett en "News Chronicle" malkaŝis respondon de [[Stalin]] al peto de Usono kaj Britio pri utiligo de sovetaj aviadilejoj por helpado de Varsovio - rezulte la brita gazetaro plej malbone pritraktis Sovetunion depost la [[operaco Barbaroso|germana invado en Sovetunion]]; '''registaroj de [[Britio]] kaj [[Usono]] atribuis al [[soldato]]j de [[Pola Enlanda Armeo]] soldatajn rajtojn, traktante ĝin kiel integra parto de [[Polaj Armitaj Fortoj en Okcidento]]''' - dum la unua monato de la [[ribelo de Varsovio]] kaptitaj de germanoj soldatoj de la Landa Armeo estis traktataj kiel polaj banditoj; '''[[Slovaka nacia ribelo]] komenciĝis''' - laŭ peto de [[marioneta ŝtato]] senkompate subpremita de [[Wehrmacht]] kaj [[SS (organizo)|SS]]
* [[1945]]: [[Sovetunio]] pafalterigis aviadilon kun [[nutraĵo|nutraĵ]]helpo por usonaj [[militkaptito]]j en [[Koreio]]
Linio 62 ⟶ 63:
* [[2014]]: '''[[Donecka provinco]]: amasa pripafado de ukrainaj [[volontulo]]j dum interkonsentita eliro el Ilovajsk-[[kaldrono]]''' dum la hibrida rusa-ukraina milito - 368 soldatoj pereis, pluraj perdiĝis
* [[2016]]: Pollando ligis [[diplomatio|diplomatiajn]] rilatojn kun [[Tongo]]
* [[2017]]: [[poloj|Polo]] Sebastian Karaś kiel unua en la historio tranaĝis [[Balta Maro|Baltan Maron]] de [[Kołobrzeg]] al la dana insulo [[Bornholm]] (distanco de 100 km)
 
== Naskiĝoj ==