Organismo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e laŭ NPIV http://vortaro.net/#arke kaj Arkeoj
Linio 18:
|
* [[Eŭkariotoj]] (Eucaryota)
* [[ArkioArkeoj]]bakterioj (Archaea)
* [[Bakterio]] (Bacteria)
|}
Linio 26:
'''Organismoj''' aŭ la '''vivestaĵoj''' konsistas el [[biologia ĉelo|ĉeloj]]. [[Biologio]] okupiĝas science pri ĉiu konata organismo, ties derivaĵoj kaj prauloj. Ties karakterizaĵoj estas [[materialŝanĝo]], [[kresko]], reago al [[stimulo]] kaj [[generado]]. Post seksa proceso aperas samdevena organisma grupo, kiu nomiĝas [[populacio]]. Tiuj populacioj formas asociojn, nome [[ekosistemo]]j, kiuj enloĝas la biosistemon.
 
La [[sistematiko]] provas trovi konvenan grupigon de ĉiu organismo. La plej supra ŝtupo estas la t.n. [[regno]]. Oni distingas laŭ kriterioj de molekulara biologio la verajn [[bakterio]]jn (''Bacteria''), la [[arkioarkeoj]]-bakteriojnn (''Archaea'') kaj la [[eŭkarioto]]jn (''Eucaryota''), [[animalo]]j, [[planto]]j kaj [[fungo]]j. Se oni taksas la [[ĉelo]]jn kiel baza karakterizaĵo de organismoj, la [[viruso]]j ne apartenas al la organismoj, ĉar ili konsistas ne el ĉeloj. Ili ne havas propran materialŝangon kaj degeneras sin mal-mem. Ilia pliiĝo okazas per mastroĉeloj.
 
En [[biologio]], '''organismo''' estas ajna kunapuda [[Vivo|vivanta]] [[sistemo]], tiaj kiaj [[animalo]], [[planto]] aŭ [[bakterio]]. Pli ol 99 % el ĉiuj specioj, laŭkvante ĉirkaŭ kvin mil milionoj da specioj,<ref name="Book-Biology">{{cite book |editor1=Kunin, W.E. |editor2=Gaston, Kevin |title=The Biology of Rarity: Causes and consequences of rare—common differences