Koloro: Malsamoj inter versioj

[[Dosiero:Dithering 32 kolory.png|eta|700px|32 koloroj.]]

'''Koloro''' estas trajto de [[lumo]] kiu por niaj [[okulo]] kaj [[cerbo]] aspekte malsamas laŭ la [[ondolongo]] de la lumo. La kolora aspekto de objekto dependas de la lumo kiun ĝi [[reflekto|reflektas]] kaj la koloroj ĉirkaŭaj.

 

 

== Koloroj ==

<table>

<tr>

 

== Kolorosistemoj ==

* '''RFB''' – [[Ruĝo]]/[[Flavo]]/[[Bluo]] – Tradicia fundamenta triopo da pigmentokoloroj, el kiuj (preskaŭ) ĉiu koloro estas farebla. Manko de la tri koloroj faras nenion ([[blanko]] sur blanka papero); egala miksaĵo faras [[nigro]]n sed, pro neperfekteco de realaj farboj, ne bonan. (angle RYB)

 

 

== Pliprecizigo de kolor-nocioj en [[Esperanto]] ==

Uzante la [[prefikso]]n ''hel-'' oni povas aludi al koloro enhavanta multe da blanko:

* ''helruĝa'' (≈ [[roza]])

Por interkoloraj nuancoj utilas ankaŭ simpla kunmetado de vortoj. Notu la diferencon inter ''ruĝbruna'' (ruĝe bruna) kaj ''brunruĝa'' (brune ruĝa).

 

La uzado de la diversaj koloroj influas laŭgrade sur la animstato de la personoj, multaj el kiuj estas uzataj tiucele en specifaj lokoj, por ekzemplo en restoracioj estas ofta la uzado de ornamaĵoj oranĝkoloraj ĉar ŝajne tiu akcelas apetiton, en hospitaloj oni uzas neŭtrajn kolorojn (verda en vestaĵoj kaj operaciejoj) por trankviligi la pacientojn, kaj por dungoselekt-intervjuoj rekomendendas uzi vestaĵojn de malhelaj koloroj, ĉar tio donas la impreson esti persono responsa kaj dediĉita; tiuj estas kelkaj ekzemploj de la rilato inter la koloroj kaj la emocioj.

 

{{Ĉefartikolo|Heraldikaj koloroj}}

Heraldikaj koloroj konsistigas unu el la elementoj de [[heraldiko|heraldika kodigo]]. Ne ampleksas ĝia paletro, kies uzo estas pli teknika (eĉ ofte simbola) ol arta. La koloroj dispartiĝas en tri grupoj: farboj, metaloj kaj peltoj. Ili ne uziĝas tute libere, sed laŭ reguloj, ĉefe la t.n. "[[kontrastigo de la koloroj]]". La nomoj de la farboj (Lazuro, gorĝo...) fontas el la anglo-normanda glosaro, kiu funkciis internacie dum longa periodo. La orientaj kaj nordaj landoj de Eŭropo nun uzas la nacilingvajn kutimajn nomojn de la respondaj koloroj (bluo, ruĝo...). Se la vortoj "metaloj" kaj "peltoj" respondas al la uzo de ĉiuj eŭropaj landoj, tute alia estas por la vortoj "koloro" kaj "farbo" kie estas granda konfuzo, precipe en la franca glosaro, (kie la vortoj "couleur" (koloro) kaj "émail" (emajlo) estas ajne uzataj laŭ la aŭtoroj) sed ankaŭ en multaj aliaj lingvoj, kie la sama vorto "koloro" uziĝas kaj por la tuta paletro, kaj por la priskribitaj "farboj". Farbo, fine ŝuldas sian elekton analogie al la (germana) ''heraldische Farbe''.

== Proverboj ==

Ekzistas [[proverbo]]j pri koloro en la [[Proverbaro Esperanta]] de [[L. L. Zamenhof]], inter ili<ref>[http://eo.lernu.net/biblioteko/proverboj/listo.php Lernu]</ref>:

* {{citaĵo|''Kiam nokto vualas, ĉiuj koloroj egalas.''}}

 

== Referencoj ==

 

== Vidu ankaŭ ==

* [[Kolornomoj por TTT]]

* [[Heraldikaj koloroj]]

* [http://www.wackerart.de/rgbfarben.html Apliko de kolorkodoj en komputado] {{de}}, {{en}}

 

{{Koloroj}}

 

[[Kategorio:Koloroj]]