Šumperk: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
esperantigita parametro, formatigo de buloj, formatigo de titoloj, +Bibliotekoj, kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 17:
| blazono = Sumperk CoA CZ.png
<!-- *** Lando ktp. *** -->
| lando = Ĉeĥio
| lando_tipo = Ŝtato
| lando_flago = 1
Linio 24:
| distrikto = Distrikto Šumperk
| municipo = Šumperk
| municipo_tipo = Administra municipo
| histregiono = Moravio
| histregiono1 =
Linio 32:
| parenco =
| parto =
| rivero = [[Desná (alfluanto de Moravo)|Desná]]
| rivero1 =
| rivero_tipo =
| memorindaĵo =
| memorindaĵo1 =
| memorindaĵo_tipo = Memorindaĵo
| ŝoseo =
| montaro = Jeseníky
Linio 66:
| loĝantaro_denseco = auto
<!-- *** Historio & gvidantaro *** -->
| establita = 1281
| establita_tipo = Unua skribmencio
| dato =
Linio 108:
 
== Historio ==
[[Dosiero:Sumperk_CZ_in_1864_by_N_Malizius_017.jpg|thumbeta|leftmaldekstra|Šumperk en la jaro 1864]]
Šumperk estis fondita komence de la 70-aj jaroj de la [[13-a jarcento]], sed la unua mencio el la jaro [[1281]] parolas pri ĝi kiel pri la urbo. Fine de la [[14-a jarcento]] la urbo akiris multajn privilegiojn kaj je cent jaroj pli malfrue ([[1496]]) ĝi fariĝas posedaĵo kaj pli malfrue sidejo de Žerotín-anoj. Al la tempo de ilia regado rememorigas restaĵoj de ŝtonaj remparoj. Šumperk prosperis ankaŭ kiel reĝa kamera urbo. Post [[batalo sur Blanka Monto]] kaj post gravaj damaĝoj dum la tridekjara milito, kaŭzitaj de la sveda soldataro, fariĝis en la tempo de dura rekatoligo kaj germanigo ties administrantoj ĝis la jaro [[1848]] Lichtenštejn-anoj. Ĝis la 2-a duono de la [[17-a jarcento]] estas de tie konataj sorĉistaj procesoj. Nur fondado de teksmanufakturoj alportis al la urbo disvolviĝon, pli malfrue estis fondataj fabrikoj, kiuj komune kun maŝinindustriaj uzinoj kaj uzinoj por prilabori lignon ŝanĝis la urbon en modernan industrian urbon. En la 2-a duono de la [[19-a jarcento]] kontribuis al kresko de la urbo malfondo de la remparoj kaj la urbaj portaloj, same kiel alfikso al fervojlinio kaj ĝia disvastiĝo al montaro [[Jeseníky]].
 
== Vidindaĵoj ==
 
* Kastelo - triala, origine renesanca konstruaĵo supozeble el 1496-1504; rekonstruita en klasikisma stilo en tri etapoj en duono de la 19-a jarcento
* Eksa dominikana monaĥejo kun monaĥeja preĝejo de [[Anunciacio]] de [[Virgulino Maria]] - frubaroka monaĥejo el la 2-a duono de la 17-a jarcento kun gotika kerno, adaptita en la 18-a kaj komence de la 19-a jarcento
Linio 126 ⟶ 125:
 
== Ĉirkaŭaĵo ==
 
En la ĉirkaŭaĵo de la urbo situas grava banloko [[Velké Losiny]] kaj malpli granda banloko [[Bludov]]. Norde de la urbo estas en romantika pejzaĝo Městské skály (Urba rokaro) kun rokaj kreaĵoj.
 
Linio 137 ⟶ 135:
* {{ĝemeleco|Prievidza|Slovakio}}
 
== Naskiĝintoj en Šumperk ==
* [[Roman Karl Scholz]], pastro kaj kontraŭfaŝisto
 
== Esperanto en Šumperk ==
 
En la urbo aktivas Esperanto-klubo, kiu havas propran retpaĝaron - vidu en Eksteraj ligiloj.
 
Linio 150 ⟶ 147:
 
{{Municipoj de Regiono Olomouc|Distrikto Šumperk}}
{{Bibliotekoj}}
 
[[Kategorio:Municipoj en distrikto Šumperk]]