Alagoasa mutuo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e fixing dead links
Rubujeto (diskuto | kontribuoj)
Mi anstataŭas la vorton "kaptiveco" per "kaptiteco", kiu estas ekzakta difino en la vortaro PIV. La vorto kaptiveco estas eraro, kiu ne aperas en PIV.
Linio 22:
}}
 
La '''Alagoasa mutuo''' (''Mitu mitu'') estas brilnigra, fazaneca [[birdospecio]]. Ĝi iam troviĝantis en arbaroj de nordorientaj partoj de [[Brazilo]] kiaj [[Pernambuko]] kaj [[Alagoaso]] (de tie la [[komuna nomo]]) (Harry 2006), sed ĝi estas nune [[formortinta en naturo]]; estas nune ĉirkaŭ 130 ekzempleroj de la specioj en kaptiveco[[kaptiteco]].
 
La germana naturalisto J. Marcgrave la unua identigis la Alagoasan mutuon en [[1648]] laŭlonge de la nordorienta marbordo de Brazilo. Tamen, poste la opinioj pri la origino kaj vereco de la birdo vekis polemikojn pro manko de pruvaroj. Nur post 1951, en la marbordaj arbaroj de Alagoaso, Nordorienta Brazilo, oni remalkovris inan plenkreskulon de tiu [[mutuo]]. Tiam la ''Mitu mitu'' komencis esti konsiderata specifa [[taksono]] (Silveira).
Linio 33:
La Alagoasa mutuo estas proksimume 83–89 cm longa. Ĝia plumaro estas nigra kaj brila, kun bluecpurpura nuanco (BirdLife International 2013). [[Mitu mitu]] havas ankaŭ grandan, brilruĝan bekon kun blanka pinto, kaj ebena flanke. La sama ruĝa koloro troviĝas en kruroj kaj piedoj. La vostopinto estas helbruna, kun kaŝtankoloraj plumoj subvoste. Ĝi havas unikan grizan, duonlunforman areon de nuda haŭtaĵo en orelareo, ne troviĝanta ĉe aliaj [[mutuoj]] (Harry 2006). Tiu distinga koloraro separas ''M. mitu'' kiel propra specio aparte el aliaj mutuoj.
Diferencoj inter maskloj kaj inoj de la specio ne estas tre distingaj: inoj tendencas esti pli helaj kaj iom pli malgrandaj (Sick 1980). Tiuj birdoj tendencas vivi ĝis 24 jaroj en kaptivecokaptiteco (''The Website of Everything'', 2010). Filmetoj registritaj en kaptivecokaptiteco montras, ke tiu kracedo sporade elsendas altatonan trilan sonon, videble [http://ibc.lynxeds.com/video/alagoas-curassow-mitu-mitu/mitu-mitu-captivity-po%C3%A7os-de-caldas tie].
 
==Populacio==
Ekde 1977, la populacio de ''Mitu mitu'' estas en kaptivecokaptiteco. Ĝi havis 44 birdojn en 2000. En 2008, estis 130 birdoj en du [[birdobredejo]]j. Ĉirkaŭ 35% el la birdoj estis hibridoj kun ''M. tuberosum'' (BirdLife International 2012).
 
==Habitato kaj ekologio==
Linio 42:
 
==Reproduktado==
Pro foresto en naturo kaj manko de studo antaŭe farita pri tiuj kracedoj antaŭ ties formorto en naturo, ne multe oni konas pri ties reproduktado for de kaptivecokaptiteco. La inoj de Alagoasa mutuo ekreproduktas kiam estas 2jaraĝaj. En kaptivecokaptiteco, ili produktas ĉirkaŭ 2-3 ovojn ĉiujare (Harry 2006). Estis pli granda genetika variableco inter la Alagoasaj mutuoj post 1990, kiam komencis hibridbredaj programoj; la Alagoasa mutuo estis bredataj kun siaj plej proksimaj parencoj, nome la Razilbekaj mutuoj (BirdLife International 2013).
 
==Taksonomio==
Linio 48:
 
==Konservoklopodoj==
Post iĝi [[formortinta en naturo]], la specio kiel tuto estas tenata en kaptivecokaptiteco en du separataj kaptivajkaptitaj populacioj. En tiuj kaptivajkaptitaj populacioj estas ĉirkaŭ 130 individuoj. Plano por [[reenmeto]] estas organizata, kvankam estas malfacilaĵoj. Eĉ se oni bredis jam nombran populacion, la specio ankoraŭ bezonas grandan, naturan geografian areon por esti reenmetita tien. Homa etendo jam detruis preskaŭ la tuton de la natura habitato de la specio. Oni proponis sufiĉe grandan arbaron en nordorienta Brazilo por loko por la reenmeto de la specio en la futuro. Oni devos zorgi por eviti kontraŭleĝan ĉasadon de la specio post ties reenmeto.
 
==Statuso==
La Alagoasa mutuo iĝis [[formortinta en naturo]] pro [[senarbarigo]] kaj [[ĉasado]]. La lasta natura Alagoasa mutuo estis vidata kaj mortigita en 1984, aŭ eble 1987 aŭ 1988. La kaptivakaptita populacio estas etende [[Hibrido (biologio)|hibridigita]] kun la [[Razilbeka mutuo]],<ref>Alia kazo de sukcesa interreproduktado inter tre distaj specioj, ĉar ofte okazas ĉe kracedoj. Vidu ekzemple speciojn de la genro ''[[Crax]]''.</ref>
kaj estas kelkaj dekduoj da pure breditaj birdoj. Tiuj estas tenataj kaj bredataj en du privataj profesiaj [[birdarkaĝo]]j en Brazilio ĉefe pro manko de oficiala intereso pri la longdaŭra dubo pri la valido de la [[taksono]]. Ili povas atingi aĝon de pli ol 24 jaroj en kaptivecokaptiteco.
 
La Alagoasa mutuo estas protektita laŭ la brazila leĝaro kaj estas listita en la Apendico I de [[CITES]].
Linio 64:
 
<gallery>
FileDosiero:Hoflössnitz Eckhout 54br.jpg|Ilustraĵo el la 1650-aj jaroj
</gallery>
 
==Futuro de la specio==
Cele konservi la specion kaj pliigi la genetikan variablecon en la populacio, fakuloj ekzamenis la [[DNA]] de la "origina" birdaro por gvidi futurajn pariĝadojn. Kiam oni kreos sukcese kaptivankaptitan populacion, ili povas ekesti reenmetitaj en naturo. Plej idealaj lokoj estus grandaj arbaraj restaĵoj, kiaj tiuj ĉe Usina Utinga-Leão kaj Usina Serra Grande (Silveira).
 
Por plia subteno de la ''Mitu mitu'', oni devos inkludi edukan laboron kun lokaj komunumoj por pluhavi habitatojn kaj ŝanĝi ĉaskutimaron en ĉiu klopodo por reenmeto. Restarigo de la specio devos esti sub konstanta kontrolo (Silveira).
Linio 90:
== Eksteraj ligiloj ==
* [http://www.birdlife.org/datazone/species/index.html?action=SpcHTMDetails.asp&sid=100&m=0 BirdLife Species Factsheet]
* [http://ibc.lynxeds.com/video/alagoas-curassow-mitu-mitu/mitu-mitu-captivity-po%C3%A7os-de-caldas Filmeto de Alagoasa mutuo en kaptivecokaptiteco]
 
{{birdoj}}