14-a de februaro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Eventoj: germana koncenrejo iĝis sekreta NKVD-malliberejo
→‎Eventoj: fnkciigo de la domajna nomo www.youtube.com
Linio 15:
* [[1556]]: [[Barato]]: '''[[Jalaluddin Muhammad Akbar]] kroniĝis kiel [[Mogoloj|mogola imperiestro]]'''
* [[1779]]: Angla esploristo [[James Cook]] estis mortigita kiam li provis [[homforkapto|forkapti]] estron de la insulo [[Havajo (insulo)|Havajo]]
* [[1797]]: [[Britoj]] venkis hispanan ŝiparon en la batalo de [[Kabo de Sankta Vincento]]
* [[1804]]: En [[Serbio]] eksplodis kontraŭturka ribelo
* [[1831]]: [[Novembra ribelo]]: en batalo de [[Stoczek Łukowski]] [[divizio]] de pola generalo Józef Dwernicki venkis rusajn fortojn, sub komando de generalo Fjodor Geismar, marŝantaj al [[Varsovio]]
Linio 22:
* [[1876]]: '''Skota inventisto [[Alexander Graham Bell]] patentigis [[telefono]]n''', kelke da horoj poste alvenis [[Elisha Gray]]
* [[1879]]: [[Pacifika Milito]] komenciĝis (ĉilia armeo konkeris bolivian [[Antofagasta (urbo)|Antofagasta]])
* [[1896]]: Juda aŭstra ĵurnalisto [[Theodor Herzl]] publikigis traktaĵon ''Der Judenstaat'' (- '''[[La Juda Ŝtato), kiu]] iĝis ideologia bazo de [[cionismo]]'''
* [[1903]]: [[Usona Departmento de Komerco|Usona Ministerio pri Komerco]] fondiĝis
* [[1912]]: [[Arizono]] fariĝis la 48-a [[Subŝtatoj de Usono|subŝtato de Usono]]
* [[1918]]: '''[[Sovetunio]] akceptis oficiale [[Gregoria kalendaro|gregorian kalendaron]]''' (la 1-an de februaro laŭ [[julia kalendaro]])
* [[1919]]: '''Usona prezidento [[Woodrow Wilson]] prezentis projekton de la [[Ligo de Nacioj]]'''
* [[1919]]: '''[[Pola-bolŝevika milito]] komenciĝis''' per kunpuŝiĝoj de polaj taĉmentoj kun [[Ruĝa Armeo]] en [[Belorusio]] kaj [[Polesio]] - ties kaŭzo estis sovetaj planoj disvastigi revolucion ekster [[Rusio]]n
* [[1919]]: '''Usona prezidento [[Woodrow Wilson]] prezentis projekton de la [[Ligo de Nacioj]]'''
* [[1924]]: '''Surbaze de 4 kunfanditaj [[firmao]]j estis renomita [[IBM]]''', kiu kreskis kiel unu el la plej grandaj kompanioj de la monda [[merkato]]
* [[1939]]: [[Hamburgo]]: surakvigo de la germana batalŝipo [[Bismarck (batalŝipo)|Bismarck]]
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
** [[1940]]: [[Kolonelo]] Żebrowski de [[Lvovo]] turnis sin al pola registaro enla [[ekzilopola ekzila registaro]] kun peto pri konsento organizi fare de la [[Asocio de Armita Batalado]] la [[ribelo]]n kiel proteston kontraŭ [[reprezalio]]j flanke de sovetaj regopovoj de la pola loĝantaro flankeen de[[Orientaj sovetaj regopovojLimregionoj]]; '''[[SS (organizo)|SS]] [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en Ciecierzyn dekkelkajn [[militkaptito]]jn'''; [[Ordnungspolizei|germana polico]] pafmortigis en [[Skarżysko-Kamienna]] 7 [[franciskanoj]]n; '''[[germanoj]] forveturigis de [[Lublin]] 1357 personojn por trudlaboro en [[Nazia Germanio]]'''; [[Intelligenzaktion|Intelektul-kampanjo]]: en [[Krakovo]] mortis pro elĉerpiĝo profesoro de astronomio Antoni Wilk, pli frue arestita de germanoj kadre de Sonderaktion[[Intelektulkampanjo Krakaude Krakovo]], en la grupo de 101 [[profesoro]]j, liberigitaj pro premo de la internacia [[publika opinio]]
** Yeniköy (Turkio): surŝipe al [[Marsejlo]] foriras al armeo 300 polajnpolaj [[oficiro]]jnj kaj soldatojnsoldatoj de [[Rumanio]], kaj 20 volontulojnvolontuloj el [[Turkio]] al armeo - en taglibro pola ambasadoro en Turkio notis, ke jam 17 mil foriris laŭ diversaj vojoj, restis 7 mil, sed ne taŭgaj soldatservi; [[Grekio]]: ĉefo de Ĝenerala [[Stabo]] direktis al la ĉefministro [[Ioanis Metaxas]] memorialon pri ebleco de la [[milito]] en [[Balkanoj]]
** [[1941]]: Generalo [[Stefan Rowecki]] ricevis ordonon de Supera Komandanto plifortigi [[sabotado]]n en [[okupado|okupata]] Pollando sub kondiĉoj, ke tio ne kaŭzos amasajn [[reprezalio]]jn; en regiono de [[Bydgoszcz]] germanoj malpermesis al [[poloj]] aĉeti [[nutraĵo|nutraĵ]]-artiklojn inter la 8.00-10.00 kaj 14.00-15.30; en [[Krakovo]] kreiĝis germana loĝkvartalo; en [[Katowice]] ekfunkciis Centra [[setlado|Setlad]]-Oficejo
** En [[Britio]] aperis pola revuo "Przegląd Literatury Politycznej" (Trarigardo de Politika Literaturo); [[Vaŝingtono]]: prezidento [[Franklin D. Roosevelt]] sendis al pola artisto kaj patrioto [[Ignacy Jan Paderewski]] bondezirojn okaze de la 50-a datreveno de la unua [[koncerto]]; [[Orientafriko|Orientafrika]] Fronto: brita armeo okupis [[Kismajo]]n; [[Jugoslavio]]: [[ĉefministro]] kaj [[ministro pri eksteraj aferoj]] renkontiĝis en [[Berchtesgaden]] kun [[Hitler]]
** [[1942]]: Laŭ ordono de ĉefkomandanto [[Władysław Sikorski]] '''[[Asocio de Armita Batalado]] transformiĝis al [[Pola Enlanda Armeo]], kiu iĝis la plej granda [[Pola Partizana Ŝtato|subtera movado]] en [[Eŭropo]]''' aganta lime de [[okupado|okupata]] lando fare de [[germanoj]], [[Sovetunio|sovetianoj]] kaj [[slovakoj]] kaj ekster ĝi (fine de 1942 estis 200 mil ĵurigitaj soldatoj, januare 1944 en ĝi membris 360 mil soldatoj), kies ĉefkomandanto iĝis generalo [[Stefan Rowecki]]; germana polico pafmortigis en komunumo [[Ostrów Lubelski]] 15 personojn kaj en [[Varsovio]] organizis traserĉon de personoj okupiĝantaj pri nelaŭleĝa [[komerco]]
** En [[Nazia Germanio]] oni malpermesis al poloj kaj judoj vendi ĉiaspecan [[pasto]]n; japana armeo atakis [[Sumatro]]n; [[Britio]]: direktivo por nokte ataki 4 urbojn de [[Ruhr-regiono]] kaj 3 de [[Rejnlando]], poste 3 apudmarajn kaj laste 11 aliajn [[industrio|industriigitajn]] urbojn; [[Indonezia|Indonezio|Indonezia]] Fronto: japana armeo okupis [[aerdromo]]jn en [[Palembang]]
** [[1943]]: [[Holokaŭsto]]: '''al [[Treblinka (koncentrejo)|ekstermejo Treblinka]] alvenis transporto de judoj el [[Grodno]]'''; Popola Armeo de [[Krakovo]] apudurbe [[relo|elreligis]] apudurbe [[trajno]]n
** [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: trupoj de Suda Fronto liberigis [[Luhansko|Voroŝilovgrad]]on kaj [[Rostov-na-Donu]], nokte de la 14-a/15-a de februaro [[brita aerarmeo|RAF]] atakis [[Kolonjo]]n
** [[1944]]: [[Ordnungspolizei|Germana polico]] [[pafekzekutado|pafekzekutis]] apud [[Kraśnik]] 35 judojn kaj en [[Jędrzejów]] 6 judojn kaj 2 polojn; [[SS (organizo)|SS]]-anoj vivbruligis apud [[Kałuszyn]] 6 personojn; en regiono de [[Radom]] [[Pola Enlanda Armeo]] havis 50 [[flegado|flegistinojn]]; En'''[[Pola Rezistomovado]]''': en [[distrikto Suwalski]] taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] batalis dum [[Augustów-traserĉo]]; taĉmento de Kamparanaj Batalionoj el [[Włodawa]]-areo frakasis [[monŝranko]]n forprenante 167 mil [[zloto]]jn, kaj KB de 140 [[partizano]]j kun taĉmento de Landa Armeo tuttage batalis kontraŭ 350 soldatoj de [[Wehrmacht]] kaj polico en Zabłocie - germanoj retiriĝante postlasis 27 kadavrojn, oni akiris [[maŝinpafilo]]n, 20 [[fusilo]]jn, 6 [[pistolo]]jn 14 [[grenado]]jn - mortfalis 6 partizanoj de KB, 4 vundiĝis
** En [[Litovio]] fondiĝis Litova Helpa Korpuso por kontraŭbatali polajn [[partizano]]jn; kontraŭjapana ribelo komenciĝis sur [[Javo]]; [[Okcidenta Fronto (Dua Mondmilito)|Okcidenta Fronto]]: '''oni oficiale nomumis generalon [[Dwight D. Eisenhower]] komandanto de Ekspediciaj [[Armitaj fortoj]] de [[Aliancanoj]]'''; kontraŭjapana ribelo komenciĝis sur [[Javo]]; en [[Litovio]] fondiĝis Litova Helpa Korpuso por kontraŭbatali polajn [[partizano]]jn
** [[1945]]: '''[[Ruĝa Armeo]] liberigis koncentrejon [[Gross-Rosen]] en [[Malsupra Silezio]], kie germanoj murdis ĉirkaŭ 40 mil malliberulojn - poste la [[koncentrejo]] ekservis kiel sekreta [[NKVD]]-malliberejo'''; la soveta armeo "liberigis" polajn urbojn: [[Chojnice]], [[Nowa Sól]], Nowy Kisielin, [[Piła]], kie likvidis germanan [[garnizono]]n, kaj [[Zielona Góra]] (kutime post 3 tagoj [[NKVD]]-taĉmentoj per [[teroro]] komencis la duan sovetan [[okupado]]n, post okupo kaj [[anekso]] de [[Orientaj Limregionoj]]); '''Rekonstru-Oficejo de la [[Ĉefurbo]] fondiĝis por difini perdojn de la [[detruo de Varsovio]]''', prilabori [[urboplanado]]n kaj ties realigon (malfondita en 1951); '''[[ukrainoj|ukrainaj]] [[naciismo|naciistoj]] [[murdo|murdis]] ĉirkaŭ 100 polajn loĝantojn de vilaĝo''' Byczkowce (estinta vojevodio [[Ternopilo|Tarnopol]])
** '''[[Bombardado de Prago (1945)|Bombardado de Prago]]: 701 homoj pereis, kaj 1184 vundiĝis''' rezulteRezulte de usona bombado de [[Prago]] - pro [[eraro|erara]] [[navigado]] al [[Dresdeno]] - okazis '''[[bombardado de Prago (1945)|Bombardado de Prago]]: 701 homoj pereis, kaj 1184 vundiĝis'''; Balkana Fronto: [[Jugoslavio|jugoslavia]] armeo liberigis [[Mostar]], la ĉefan urbon de [[Hercegovino]]; Usona 8-a Aviada Armeo atakis [[Magdeburgo]]n kaj [[Chemnitz]], nokte atakata de [[brita aerarmeo|RAF]]; [[Pacifiko]]: Usona Task Force 54 kaj [[aviadilŝipo]]j de [[amfibio|Amfibiaj]] Apog-Fortoj forlasis insulon [[Saipano]] direkte al [[Iwo Jima]]; [[Grekio]]: brita ĉefministro [[Winston Churchill]], ministro pri eksteraj aferoj [[Anthony Eden]] kaj marŝalo [[Harold Alexander]] vizitis [[Ateno]]n; en [[Kairo]] komenciĝis konferenco de arabaj ŝtatoj ([[Egiptio]], [[Sirio]], [[Irako]], [[Libano]], [[Transjordanio]] kaj [[Palestino]]); kelktaga vizito de la delegitoj de Provizora Registaro de Pollando kun [[Bolesław Bierut]] komencita en [[Moskvo]]
* [[1946]]: '''Laŭ decido de [[Potsdama konferenco]] komenciĝis postmilita [[deportado]] de [[germanoj]] el Pollando''' - subskribo de la pola-brita interkonsento pri elsetlado al la brita okupacia zono de Germanio (ĝis 1949 el t.n. [[Regajnitaj Teritorioj]] oni deportis al [[soveta okupacia zono de Germanio]] kaj [[brite okupita zono de postmilita Germanio]] pli ol 2 mln de germanoj)
* [[1946]]: Brita registaro de [[Clement Attlee]] naciigis la [[Banko de Anglio|bankon de Anglio]]
* [[1946]]: '''En la [[Universitato de Pensilvanio]] estis publike prezentita ''[[ENIAC]]''''', la [[komputilo]] konstruita en 1943-45 de usonaj inĝenieroj
* [[1949]]: [[Jerusalemo]]: unua kunsido de [[Konstitucia Asembleo]], la parlamento de [[Israelo]], kiu du tagojn poste eknomiĝis [[Kneseto]]
* [[1950]]: En [[Moskvo]] oni subskribis sovetan-ĉinan aliancan traktaton, interkonsentitan de [[Stalin]] kaj [[Liu Shaoqi]]
* [[1950]]: '''[[Stalinismo]]''': oni anoncis verdikton pri [[spionado]] en la montra proceso de André Robineau, laboranto de Franca Instituto en [[Varsovio]], pri- [[spionado]]unu -polo oniestis [[mortpuno|mortpunismortpunita]] unu polon
* [[1952]]: La 6-a [[Vintra Olimpiko 1952|Vintra Olimpiko]] komenciĝis en [[Oslo]]
* [[1959]]: Interkonsento pri la lasta difino de la [[landlimo]] pola-[[Ĉeĥoslovakio|ĉeĥoslovaka]] ekvalidis
* [[1961]]: En [[Berkeley (Kalifornio)|Berkeley]] oni la unuan fojon sintezis kemian elementon [[Laŭrencio (elemento)|laŭrencio]]
* [[1966]]: [[Devaluto]] de la [[aŭstralia dolaro]]
* [[1972]]: Oni trovis [[diamanto]]n ''Stelo de [[Sieraleono]]'' kun la [[maso]] de 968,9 [[karato]]j
* [[1973]]: Premiero de [[biografio|biografia]] filmo [[Koperniko (filmo)|''Koperniko'']], reĝisorita de Ewa kaj [[Czesław Petelski]]
* [[1974]]: [[Somalio]] aliĝis al la [[Ligo de Arabaj Ŝtatoj]]
* [[1988]]: Tri membrojnmembroj de [[Organizaĵo por Liberigo de Palestino]] pereis en bomba atenco en [[Kipro]]
* [[1989]]: Ajatolo [[Ruhollah Ĥomejni]] anoncis [[fatvo]]n iganta [[islamano]]jn mortigi [[Salman Rushdie]], la aŭtoron de ''[[La satanaj versoj]]''
* [[1989]]: '''En ĉirkaŭtera [[orbito]] estis fiksita la unua el 24 satelitoj de la [[tutmonda loktrova sistemo]]'''
* [[1990]]: [[Kosmosondilo]] [[Voyager 1]] faris la lastan [[foto]]serion de la [[sunsistemo]]
* [[1992]]: [[Lech Kaczyński]] iĝis prezidanto de Plej Supera Kontrol-Ĉambro en Pollando
* [[1993]]: [[Algirdas Brazauskas]] gajnis prezidentajn balotojn en Litovio
* [[1994]]: [[Mortpuno|Ekzekutita]] estis [[Andrej Ĉikatilo]], ukrain-rusa seria murdisto kaj kanibalo
* [[1995]]: En [[Varsovio|varsovia]] [[katedralo]] okazis entombigo de la restaĵoj de [[Stanislao Aŭgusto Poniatowski]], la lasta reganto de la [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj]]
* [[2003]]: Forpasis [[ŝafo]] [[Dolly (ŝafino)|''Dolly'']], la unua [[mamuloj|mamulo]], kiu ekvivis per [[klonado]]
* [[2004]]: [[Moskvo]]: falo de [[tegmento]] de la [[Transvaal-parko]] - 25 mortintoj
* [[2005]]: '''Videospekta [[TTT-ejo]] [[YouTube]] ekestis''' kune kun fnkciigo de la [[domajna nomo]] www.youtube.com
* [[2005]]: En bomba [[atenco]] en [[Bejruto]] pereis ĉefministro de Libano [[Rafik Hariri]], kies morto iĝis ĝermo de la cedra revolucio (aprile oni forigis [[Sirio|siriajn]] [[armitaj fortoj|armitajn fortojn]], kiuj restis en [[Libano]] preskaŭ 30 jaroj)
* [[2011]]: '''Brazila futbalisto [[Ronaldo]] anoncis finon de sia [[sporto|sporta]] [[kariero]]'''
* [[2012]]: En [[Bankoko]] okazis sensukcesa [[atenco]] kontraŭ [[Israelo|israelaj]] diplomatoj, farita de kelkaj civitanoj de [[Irano]]
* [[2012]]: 360 personoj pereis en [[incendio]] de [[malliberejo]] en [[Comayagua]] en [[Honduro]]