Formalaj sciencoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Escarbot (diskuto | kontribuoj)
e wikidata interwiki
Lingve redaktis treege lingve mallertan ĝisnunan tekston
Etikedoj: Poŝtelefona redakto Redakto de poŝaparata retejo Altnivela poŝaparata redaktado
Linio 1:
{{Scienco}}
SubLa lanomon nomigo'''formala descienco''' aŭ, pli kutime, '''formalajekzakta sciencojscienco''' oni inkludasuzas lapor [[matematiko]]n kaj ĉiunĉiu [[scienco]]n, kiu baziĝas sur la eksperimentado kaj la observado kaj povas [[sistemo|sistemiĝi]] uzante laekzaktan matematikan lingvaĵon por esprimi tieskoncernajn konaronsciojn.
 
Aliaj esprimoj kun simila uzado alkiel tiu de la Formalaj''ekzaktaj/formalaj sciencoj'' estas tiuj de duraj'''malmolaj sciencoj''', '''puraj sciencoj''''''fundamentaj sciencoj'''.
 
La germana [[epistemologo]] [[Rudolf Carnap]] estis la unua, kiu dividis la sciencaron enje puraj sciencoj kaj aplikaj sciencoj.
 
La Formalajekzaktaj sciencoj akceptas antaŭdirojn speciale precizajn, kaj uzas rigorajn metodojn por konstatikontroli/validigi la formulitajn [[hipotezo]]jn, ĉujen per deduktoj aŭ nerefuteblaj kialaroj, ĉujen per ripeteblaj[[repriduktebla]]j eksperimentoj, en kiekiuj mezurigojmezuroj kaj antaŭdiroj estas kvantigeblaj objektive.
 
Tiu termino implicas [[diĥotomio]]n inter la formalaj sciencoj kaj la nomitajt.n. [[sociaj sciencoj]], kiel ekzemple la [[sociologio]] kaj la [[ekonomiko]]. Ĉe tiuj la eksperimentado kaj la antaŭdiro ne ludas tiom gravajn rolojn, kaj ne produktas (nek normale klopodas produkti) rezultojn, kiuj estu kalkuleblajkontroleblaj per objektiva metodo, sed enfermasenhavas ian gradon de subjektiveco. Tiu diĥotomioĉi nediĥotomia devasdivido estine komprenata kielestas rigida limo deinter du malajmalsamaj kampoj kaj sen konekto.
 
Kiel klasikajKlasikaj ekzemploj de '''ekzaktaj/formalaj sciencoj''' inkludiĝas laestas [[matematiko]], la [[logiko]], la [[fiziko]], la [[informadiko]], la [[kibernetiko]], la [[statistiko]], la [[astronomio]], la [[kemioĥemio]], lakaj kelkaj branĉoj de [[lingvistiko]], la [[filozofio]] kaj kelkaj branĉoj de la [[biologio]].
 
[[Kategorio:Formalaj sciencoj]]