Historio de kristanismo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
e Laŭ NPIV http://vortaro.net/#Kalcedono ; vd Diskuto:Kalcedono (urbo)
Linio 52:
{{ĉefartikolo|Patriarko}}
 
Kvankam la episkopoj kreas tiutempe korpuson de episkopoj, enkadre de kiu ili estis starigitaj je la sama nivelo. Sed iom poast iom kelkaj episkopejoj akiras pli grandan prestiĝon kaj eblecon por influi ĝeneralajn aferojn. Tiu ĉi distingo havis kiel sia bazo administran apartigon de la romia imperio. En la plej malnova tempoj estis plej multe agnoskataj sidejoj de tri episkopoj - [[Romo]], [[Antioĥio]] kaj [[Aleksandrio]], en la paso de la [[4-a jarcento]] tiun ĉi statuton de [[patriarkujo]] akiris ankaŭ Konstantinopolo kaj Jerusalemo. En Okcidento ne estis unueco de la romia episkopo dubigata, la romia eklezio estis konsiderata kiel tiu, kiun fondis apostoloj [[sankta Petro|Petro]] kaj Paŭlo. Tiu ĉi devene honora unueco tiel en Okcidento senĉese pli plenumis rolon de [[jurisdikcio|jurisdikcia]] unueco. [[Koncilio de Kalcedonio|Ĥalcedona koncilioKalcedono]] ([[451]]) aljuĝis tiun ĉi honoran unuecon ankaŭ al Konstantinopolo kvazaŭ al alia Romo; sed kontraŭ tio [[papo]] [[Leono la 1-a]] akre ekprotestis kaj la romia eklezio neniam akceptis tiun ĉi koncilan kanonon.
 
Ekster la teritorio de [[romia imperio]] estiĝadis proporcie sendependaj naciaj eklezioj - en [[Armenio]], [[Kartvelio]] kaj [[Persio]] - iliaj historioj miksiĝos nur sporade kun la historio de eklezio estiĝinta el kultura rondo de la romia imperio.
Linio 71:
Pluan disputon prezentis doktrino de [[Nestorio]], kiu asertis, ke en [[Jesuo Kristo]] ekzistas dia kaj homa [[persono]] (persono kun dia natureco kaj persono kun homa natureco). Tiu ĉi doktrino havis gravan influon je [[soteriologio]] kaj [[teologio]] de [[komunio]]. La aserto, ke Jesuo ne mortis sur [[kruco]] kontraŭis kun aserto de apostolo [[sankta Paŭlo|Paŭlo]], ke se Kristo ne [[resurekto|resurektiĝis]], vana estas [[kredo]] de [[kristano]]j. Pro tiu ĉi doktrino kunvenis [[Koncilio de Efeso|Efesa koncilio]] ([[431]]), kiu kondamnis ilin kaj proklamis Jesuon Kriston kiel unu persono.
 
Kontraŭe al la nestorianismo malan opinion havis [[monofizitismo]] de [[Eŭtiko|Eŭtiĥo]] (greke ''Eutyches''), laŭ kiu Jesuo Kristo havis sole ununuran, nome tute dian kaj ne homan naturecon. Malan opinion prezentas esprimoj de [[Koncilio de KalcedonioKalcedono|ĤalcedonaKalcedona koncilio]] kaj la [[Dua koncilio de Konstantinopolo|2-a kostantinopola koncilio]], kiuj protektas doktrinon pri du naturecoj en Kristo, nome naturecoj de dio kaj homo. El tiu tempo devenas unu el la plej malnovaj daŭraj apartigoj de la kristanismo, ĉar la unueco de la eklzio post [[KalcedonioKalcedono (urbo)|ĤalcedonioKalcedono]] ne estis renovigita - ties finojn ne agnoskas [[orienta eklezio|orientaj eklezioj]].
 
==== Okcidenta teologio kaj sankta Aŭgusteno ====