Ireneo de Liono: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Moldur (diskuto | kontribuoj) e informkesto verkisto kun informkesteroj |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 28:
}}
}}
'''Sankta Ireneo''' ([[125]]-[[202]]) (
== Vivo ==
Ireneo estis [[grekoj|greko]] kiu devenis de [[Smirno]], [[Anatolio]] (la nuna [[Izmiro|Izmir]], [[Turkio]]) kaj estis disĉiplo de [[Polikarpo|Sankta Polikarpo de Smirno]], la tiea episkopo, kiu, laŭvice, konis [[Sankta Johano|Sanktan Johanon la Evangeliiston]] kaj aliajn apostolojn.▼
sintezon de [[katolikismo|katolika]] doktrino ĉe la fino de la 2-a jarcento. La nura konata versio de la verko estis eltrovita en [[1904]] en la [[armena lingvo]]. La originalo estis en la [[greka lingvo]].▼
Ireneo floris je la fino de la 2-a jarcento. Li iris al [[Romo]] je [[177]] por kunveni pri la herezo [[montanismo]]. Kiam li revenis, li fariĝis la episkopo de Lugduno en [[178]], post kiam la unua episkopo, [[Sankta Pothino]], estis martirita dum la persekutado sub la imperiestro [[Markaŭrelio]].▼
estis la unu kaj sama Dio — kontraŭ la doktrino de [[Marciono]] kaj aliaj gnostikoj. Li ankaŭ argumentis, ke [[Jesuo Kristo]] estis karne reala. Ireneo argumentis kontraŭ herezo per:▼
Ireneo estis enterigita sub la preĝejo de [[Sankta Johano]] en Liono, poste renomita Sankta Ireneo. La tombo kaj liaj restaĵoj estis detruitaj en [[1562]] de la [[kalvinismo|kalvinistoj]].
<li> [[logiko]]▼
<li> apostola tradicio kaj posteuleco▼
<li> la Biblio▼
<li> kredo en la Releviĝo de Jesuo▼
== Verkoj ==
Ireneo helpis starigi la doktrinon de [[apostola posteuleco]]: laŭ la doktrino, nur la episkopoj, kiuj sekvas la apostolojn de [[Jesuo Kristo]], institucie kaj senrompe, estas fidindaj instruantoj de la kristana vero. Post du mil jaroj la doktrino ankoraŭ estas tenita de [[katolikismo]] kaj [[ortodoksismo]], sed ne de [[protestantismo]] (kiu anstataŭ instruas la doktrinon de ''[[sola scriptura]]'').▼
Ireneo verkis en la greka, sed liaj verkoj nun ekzistas nur en traduko en la latina kaj la armena kaj per citaĵoj.▼
=== ''Kontraŭ Herezoj'' ===
''Kontraŭ Herezoj'' estas la ĉefverko de Ireneo. Ĝi estis verkita en la greka, sed la sola tuta versio estas en laŭvorta [[latina lingvo|latina]] traduko. Eroj ankaŭ ekzistas en la greka, [[siria lingvo|siria]] kaj armena. ▲En '''<cite>Kontraŭ Herezoj</cite>''', Ireneo montris, ke la [[Dio]] de la juda Biblio kaj la Dio de la kristanaj apostoloj estis la unu kaj sama Dio — kontraŭ la doktrino de [[Marciono]] kaj aliaj gnostikoj. Li ankaŭ argumentis, ke [[Jesuo Kristo]] estis karne reala. Ireneo argumentis kontraŭ herezo per:
▲Ireneo estis [[grekoj|greko]] kiu devenis de [[Smirno]], [[Anatolio]] (la nuna [[Izmiro|Izmir]], [[Turkio]]) kaj estis disĉiplo de [[Polikarpo|Sankta Polikarpo de Smirno]], la tiea episkopo, kiu, laŭvice, konis [[Sankta Johano|Sanktan Johanon la Evangeliiston]] kaj aliajn apostolojn.
▲Ireneo helpis starigi la doktrinon de [[apostola posteuleco]]: laŭ la doktrino, nur la episkopoj, kiuj sekvas la apostolojn de [[Jesuo Kristo]], institucie kaj senrompe, estas fidindaj instruantoj de la kristana vero. Post du mil jaroj la doktrino ankoraŭ estas tenita de [[katolikismo]] kaj [[ortodoksismo]], sed ne de [[protestantismo]] (kiu anstataŭ instruas la doktrinon de ''[[sola scriptura]]'').
▲Ireneo floris je la fino de la 2-a jarcento. Li iris al [[Romo]] je [[177]] por kunveni pri la herezo [[montanismo]]. Kiam li revenis, li fariĝis la episkopo de Lugduno en [[178]], post kiam la unua episkopo, [[Sankta Pothino]], estis martirita dum la persekutado sub la imperiestro [[Markaŭrelio]].
=== ''Pruvo de la Apostola Predikado'' ===
▲Ireneo verkis en la greka, sed liaj verkoj nun ekzistas nur en traduko
▲En '''<cite>Pruvo de la apostola predikado</cite>''' li priskribas sintezon de [[katolikismo|katolika]] doktrino ĉe la fino de la 2-a jarcento. La nura konata versio de la verko estis eltrovita en [[1904]] en la [[armena lingvo]]. La originalo estis en la [[greka lingvo]].
=== La kanono de Ireneo ===
La [[Nova testamento]] de Ireneo ne enhavis la librojn:
▲<li> <cite>3 Johano</cite>
▲<li> <cite>Judas</cite>
sed anstataŭ enhavis la librojn:
* <cite>1 Klemento</cite>▼
▲<cite>1 Klemento</cite>
▲<li><cite>Ŝafisto de Hermaso</cite>.
Komparu tion kun la Nova testamento de [[Origeno]] de la [[3-a jarcento]] kaj
[[Lutero]] de la [[16-a jarcento]].
Linio 79 ⟶ 68:
Lia listo de libroj de la Nova testamento estis unu el la plej fruaj. La
listoj de Ireneo kaj [[Tatiano]] estas la unua kun la kvar evangelioj
(<cite>[[
kontraŭ Marciono, kies sola evangelio estis "korektita" versio de <cite>Luko</cite>.
Laŭ Ireneo, [[Evangelio laŭ Mateo]] estis verkita en la [[hebrea lingvo]] (li diris nenion pri versio greka), [[Evangelio laŭ Marko]] estis la evangelio predikita de [[Sankta Petro]], kaj [[Evangelio laŭ Luko]] la evangelio predikita de [[Sankta Paŭlo]]. Tiuj estis verkitaj de Marko kaj Luko, respektive, post la morto de Petro kaj Paŭlo. La evangelio de [[Evangelio laŭ Johano]] estis verkita de [[Sankta Johano]] mem en [[Efezo]] post la aliaj tri evangelioj.
== Vidu ankaŭ ==
| |||