Kiel registrite je 21:07, 13 nov. 2019 redakti Moldur (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 54 312 redaktoj eNeniu resumo de redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 08:02, 30 mar. 2020 redakti malfari LiMrBot (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj, Robotoj, Administrantoj 682 745 redaktoj esperantigita ŝablono (DEFAŬLTORDIGO), esperantigita parametro, uzo de ŝablono Lang-xx, +Projektoj, multaj kosmetikaj ŝanĝoj Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: [[Dosiero:Wappen Kurtrier.gif\|~~thumb~~eta\|blazono 1703]] [[Dosiero:Balduineum Wahl Heinrich VII.jpg\|~~thumb~~eta\|~~left~~maldekstra\|250px\|La sep princoj-elektistoj elektas [[Henriko la 7-a (Sankta Romia Imperio)\|Henrikon de Luksemburgo]] reĝo. La tria de maldekstre, rekonebla per sia blazono, estas la princo-elektisto kaj ĉefepiskopo de Treviro]] La '''Elektoepiskopujo [[Treviro]]''' aŭ '''Elektoprinclando Treviro''', ~~[[germana lingvo~~{{Lang-de\|~~germane]] ''~~Kurtrier''}} aŭ ''Erzstift und Kurfürstentum Trier'', estis unu el la plej gravaj princlandoj de la [[Sankta Romia Imperio]] de germana nacieco. La monda regno de la [[ĉefepiskopo de Treviro\|ĉefepiskopoj de Treviro]] ekzistas de la malfru[[karolidoj\|karolida]] tempo ĝis la [[Regna deputacia fina akto]] de 1803. Ekde la komenco de la 16-a jarcento ĝi apartenis al la ''[[Imperia cirklo\|Kurrheinischer Reichskreis]]'' kaj entenas teritoriojn dekstre kaj maldekstre de la riveroj [[Mozelo]] kaj [[Lahn]]. Ĝia [[ĉefurbo]] estis [[Treviro]], [[rezidejurbo]] estis de la 17-a jarcento [[Koblenco]]. La teritorio de la princlando situas hodiaŭ plejparte en la [[federacia lando (Germanio)\|federacia lando]] [[Rejnlando-Palatinato]], nur malgranda parto ĉirkaŭ [[Limburg (Lahn)\|Limburg]] apartenas nun al [[Hesio]]. La ĉefepiskopo de Treviro apartenis, kune kun tiuj de [[Elektoepiskopujo Majenco\|Majenco]] kaj [[Elektoepiskopujo Kolonjo\|Kolonjo]] al la tri ekleziaj [[princo-elektisto\|princelektistoj]]. Kune kun la kvar neekleziaj princelektistoj, la [[Elekto-Palatinato\|palastgrafo ĉe Rejno]], la [[margrafo]] de [[Margraflando Brandenburgio\|Brandenburgio]], la [[duko]] de [[elektoprinclando Saksio\|Saksio]] kaj la [[reĝo de Bohemio]] ili rajtis elekti la germanajn reĝojn. Tion konfirmis la [[Ora Buleo]]. Linio 7: == Historio == === Ekesto === [[Dosiero:Wit, Frederick de -- Archiepiscopatus et electoratus Trevirensis (...).jpg\|~~thumb~~eta\|Mapo el la 18-a jarcento de [[Frederik de Wit]]]] La [[episkopujo Treviro]] ekestis jam en la [[antikvo\|malfruromia]] tempo, en la 3-a jarcento. Ekde la 6-a jarcento la episkopujo fariĝis ĉefepiskopujo, kiu estris la [[episkopujo]]jn de [[episkopujo Meco\|Meco]], [[episkopujo Tulo\|Tulo]] kaj [[episkopujo Verduno\|Verduno]]. En [[Karolidoj\|malfrukarolida]] tempo la ĉefepiskopoj de Treviro komencis sian mondan potencon. Tiun mondan posedon de la episkopo de Treviro oni devas distingi de la klerula influo, la vera [[episkopujo]]. La limoj de la ĉefepiskopujo estis multe pli vastaj. Al la eklezia ĉefepiskopujo apartenis ankaŭ teritorioj en Luksemburgo kaj Francio. Aliflanke al la monda ĉefepiskopujo apartenis teritorioj, kiel ekzemple la urbestrejo [[Daun]] en la [[Ejfelo]], kiu subiĝis en ekleziaj aferoj al la episkopo de Kolonjo. [[Dosiero:Trier Konstantinsbasilika Merian 1646(1548).jpg\|~~thumb~~eta\|Fortikaĵo de la [[Princo-elektisto]] en la Trevira Baziliko [[Konstantinbasilika]] (wksw ĉirkaŭ 1000), kolore markita]] [[Dosiero:Kurfürstliches Palais 01.jpg\|~~thumb~~eta\|[[princelektista palaco]] Treviro (1615–1676, pligrandigita en 1756)]] === Teritoria evoluo === Linio 20: Ekde la jaro 1198 la ĉefepiskopoj de Treviro estis [[princelektisto]]j. Kiel ankaŭ la du aliaj ekleziaj princelekstistoj, ankaŭ la ĉefepiskopoj de Treviro estis kanceliero de unu el la tri regnopartoj. La ofico de la ĉefkanceliero por [[Burgonjo]] fariĝis pro la perdo de la franclingvaj partoj de la [[Sankta Romia Imperio]] senenhava titolo. [[Baldueno de Luksemburgo]], la plej grava princelektisto de Treviro, sukcesis inter 1307 kaj 1354 ŝtopi la breĉon inter la supra kaj malsupra partoj de la Trevira episkopujo. En la jaro 1309 imperiestro [[Henriko la 7-a]] lombardis la urbojn [[Boppard]] kaj [[Oberwesel]] ĉe Rejno al sia frato ĉefepiskopo Baldueno. Linio 29: Kun la akiro de la [[graflando Virneburg]] en 1545 kaj la [[abatejo Prüm]] en 1576 la teritoria kresko haltiĝis. Kontraste al [[Kurköln]] kaj [[Kurmainz]] Treviro havis preskaŭ aronditan teritorion. Ĝi etendiĝas de la malsupra fluo de la [[Saro]] ĉe [[Merzig]] ambaŭflanke de la [[Mozelo]] ĝis Koblenco kaj laŭ la rivero [[Lahn]] ĝis [[Montabaur]] kaj [[Limburg an der Lahn\|Limburg]]. [[Dosiero:Koblenz im Buga-Jahr 2011 - Luftbilder 01.jpg\|~~thumb~~eta\|[[princelektista kastelo (Koblenco)\|princelektista kastelo]] en Koblenco, 1777–1793]] En la jaro 1669 la princelektista registaro de Treviro publikigis komunan juron, la t.n.“Landrecht“, kiu validis en la tuta princelektistujo. La pli centra Koblenco gajnis dum la jaroj pli kaj pli da signifo. La rezidejo translokiĝis en 1629 al la [[kastelo Philippsburg (Koblenco)\|kastelo Philippsburg]] en [[Koblenz-Ehrenbreitstein]] kaj 1786 al la nove konstruita [[princelektista kastelo (Koblenco)\|princelektista kastelo]] de [[Koblenco]]. Treviro tiam estis pli maltrankvila. Linio 37: === La Fino de la Eklezia Ŝtato === [[Dosiero:Coat of arms of Rhineland-Palatinate.svg\|~~thumb~~eta\|~~right~~dekstra\|120px\|blazono de Rejnland-Palatinato]] La lasta princelektisto de Teviro estis [[Clemens Wenzeslaus von Sachsen]]. Sub li [[Koblenco]] fariĝis centro de la kontraŭrevoluciaj francaj nobeloj. En 1794, dum la unua [[koalicimilito]] francaj trupoj okupis la plej grandan parton de la princelektistujo. La maldekstrarejnajn teritoriojn ricevis Francio en la jaro 1801. La dekstrarejnajn teritoriojn ricevis en 1803 [[Nassau-Weilburg]]. Linio 43: === Landaj burgoj === Poe administri la teritorio la princelektistejo havis [[landa burgo\|landajn burgojn]]. Tie estis deĵorantoj de la princelektisto:oficistoj, burganoj, kelneroj kaj gardistoj. Listo de la landaj burgoj de Treviro: Linio 59: === la kunveno de la ordinaraj klasoj === Ekde 1501 ekzistis en la princelektujo „kunveno de la ordinaraj klasoj“. Ilia plj grava tasko estas la konsento de novaj impostoj. La kreo de tiu nova kunveno necesis pro la regna reformo. La princelektisto kunvokas la kunvenon unufoje jare post la akcepto de la katedrala kunveno. Dum la kunveno oni priparolis la plendojn kaj postulojn de la klasoj. Fine la princelektisto decidis. == Listo de la Treviraj princelektistoj ekde la 13-a jarcento == [[Dosiero:TabulaEpiscoporumTrevirensium.jpg\|~~thumb~~eta\|300px\|Listo de la episkopoj de Treviro en la [[Kkatedralo de Treviro\|Trevira katedralo]]]] {\| border="1" cellspacing="0" cellpadding="3" !bgcolor="silver"\|Nomo Linio 168: \|align="right"\|1676 \|- \|[[Johann Hugo von Orsbeck\|Johann la 8a Hugo von Orsbeck]] \|align="right"\|1676 \|align="right"\|1711 Linio 208: * Jakob Marx: ''Geschichte des Erzstifts Trier.'' Teil I * Band 1, Trier 1858 ([http://books.google.de/books?id=-XoAAAAAcAAJ&pg=PR3 Volltext]). Teil II * Band 1: ''Die Abteien des Benediktiner- und Zisterzienserklosters'' ([http://books.google.de/books?id=VHsAAAAAcAAJ&printsec=frontcover Volltext)] Linio 219: == Eksteraj ligiloj == {{Projektoj}} {{Wiktionary}} * [http://www.trierer-orgelpunkt.de/kurtrier.htm Frühe Orgelnachrichten aus Kurtrier] * [http://www.hoeckmann.de/deutschland/rhpfalz-karte.htm Karte Kurtrier] {{~~DEFAULTSORT~~DEFAŬLTORDIGO:Treviro, Elektoepiskopujo}} [[Kategorio:Ĉefepiskopoj de Treviro\| ]] [[Kategorio:Princoj-elektistoj de Treviro\| ]] [[Kategorio:Rejnlando]] [[Kategorio:Treviro\|Elektoepiskopujo]] <!-- [[Kategorio:Koblenz]]--> [[Kategorio:Teritorioj de la Sankta Romia Imperio]] [[Kategorio:Princepiskoplandoj]]

Elektoprinclando Treviro: Malsamoj inter versioj