Falun: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Roboto: Automata tekst-anstataŭigo: (- ĉ. + ĉirkaŭ ) |
LiMrBot (diskuto | kontribuoj) esperantigita parametro, pli bona ŝablono (PAĜNOMO), formatigo de buloj, formatigo de titoloj, +Informkesto, +Bibliotekoj, kosmetikaj ŝanĝoj |
||
Linio 1:
{{Informkesto urbo|regiono-ISO=SE}}
{{Mankas informkesto}}
<!--{{Dieser Artikel|behandelt den Ort {{
{{Infobox Ort in Schweden
|Name = Falun
Linio 15 ⟶ 16:
}} -->
[[Dosiero:Stora stöten.jpg|eta|maldekstra|Iama kupra minejo en Falun]]
[[Dosiero:Falun in Sweden.png|eta|180px|
'''Falun''' estas urbo en la [[Svedio|sveda]] provinco [[Dalarnas län]] kaj la historia provinco (''landskap'') [[Dalarna]] (Darlekarlio) kun 36447 loĝantoj (2005). Ĝi estas la ĉefa urbo de la samnomo [[Falun (komunumo)|komunumo Falun]].
Linio 21 ⟶ 22:
== Historio ==
[[Dosiero:Suecia 2-045 ; Falun.jpg|
La urbo disvolviĝis pro la minado de [[kupro]], dokumentita de la [[11-a jarcento]] ĉe la monto ''Tiskasjöberg''.
Kun la kreskanta graveco de la minejo la setlejo kreskis kaj en [[1641]] Falun ekhavis la statuson de urbo. Tiuepoke Falun estis unu el la plej grandaj urboj de Svedio kun ĉirkaŭ 6.000 loĝantoj. Ĉ. du trionoj de la monda produktado de kupro tiam venis el Falun. Post kolapso de granda parto de la minejo en [[1687]] komenciĝis la malpliiĝo de ĝia antaŭa graveco.
Post du incendioj en [[1761]] la loĝantaro konstante malkreskis. Ĉ. [[1850]] Falun nur plu havis ĉirkaŭ 4.000 loĝantojn.
Pro alligo al du fervojaj linioj Falun ekhavis novajn fabrikojn. En la [[20-a jarcento]] ĝi fariĝis pli kaj pli administra kaj lerneja centro. La tradicia minado tamen alproksimiĝis al sia fino. En [[1992]] la lasta mino estis fermita.
En [[2001]] la laboristaj kvartaloj el la [[17-a jarcento]], kiujn la urbo-brulegoj ne detruis, kaj la industriejoj ĉirkaŭ la minejo estis protektitaj kiel monda heredaĵo.
== Gefiloj famaj ==
* [[Oscar Alin]], historiisto
== Ĝemelaj urboj ==
Ĝemelaj urboj de Falun estas:
Linio 46 ⟶ 48:
== Eksteraj rilatoj ==
{{
* [http://www.falun.se/ Oficiala retejo de la komunumo] (en la sveda, angla, franca kaj germana)
{{Bibliotekoj}}
[[Kategorio:Urboj de Svedio]]
| |||