25-a de aprilo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Eventoj: Ĝustigis ortografion
Etikedoj: Poŝtelefona redakto Redakto per poŝtelefona aplikaĵo Redakto de Android-aplikaĵo
→‎Eventoj: ekspedicio al norda poluso
Linio 10:
* [[1058]]: [[Malkolmo la 3-a (Skotlando)|Malkolmo la 3-a]] kroniĝis kiel reĝo de Skotlando
* [[1077]]: [[Ladislao la 1-a (Hungario)|Ladislao la 1-a]] iĝis [[listo de regantoj de Hungario|reĝo de Hungario]]
* [[1185]]: '''En la japana markolo [[Ŝimonoseki]] okazis mara batalo nomata la [[Japana nomo de erao|batalo de eraoj]]''' - komenciĝis la [[epoko de Kamakura]]
* [[1333]]: '''[[Pollando]]: [[Kazimiro la 3-a (Pollando)|Kazimiro la Granda]] kroniĝis en [[Krakovo]]''' kun sia edzino kroniĝis- enlasta reĝo de la unua pola dinastio de [[KrakovoPiastoj]]
* [[1459]]: En [[Cheb]] subskribiĝis traktato inter [[Reĝlando Bohemio]] kaj [[Saksio]], en kiu oni fiksis komunan [[landlimo]]n, unu el la plej malnovaj ekzistantaj ĝis hodiaŭ en [[Eŭropo]]
* [[1507]]: Germana [[kartografo]] [[Martin Waldseemüller]] en sia verko ''[[Cosmographiae Introductio]]'' la unuan fojon uzis nomon [[Ameriko]] por malkovrita nova [[kontinento]]
* [[1541]]: [[Hispanoj]] fondis la urbon [[Arica (Ĉilia urbo)|Arica]] en [[Peruo]] (nun apartenas al [[Ĉilio]])
* [[1607]]: Mara[[Okdekjara bataloMilito]]: [[marbatalo]] de [[Ĝibraltaro]]: la [[Nederlando|nederlanda]] ŝiparo detruasdetruis la [[Hispanio|hispanan]] ŝiparon, dum la [[Okdekjara Milito]]
* [[1644]]: '''[[Ĉinio]]: [[Dinastio Ming]] falis''' - imperiestro [[Chongzhen]] [[sinmortigo|sinmortiĝis]] dum kamparana ribelo gvidata de Li Zicheng
* [[1707]]: [[Milito de Hispana Sukcedo]]: [[Batalo de Almansa]] okazis
* [[1719]]: '''Rakonto ''[[Robinsono Kruso]]'' de [[Daniel Defoe]] aperis'''
* [[1792]]: [[Franca revolucio de 1789]]:
** En [[Francio]] [[Claude Joseph Rouget de Lisle]] verkis kanton por rejna armeo, pli konata kiel ''[[Marseljezo]]''; la unua verdikto pri [[mortpuno]] helpe de [[gilotino]] plenumita
* [[1809]]: Venko de [[Varsovia Duklando|pola armeo]] kontraŭ la [[Aŭstra imperio|aŭstra]] en batalo de [[Radzymin]]
* [[1839]]: [[Afganio]]: brita ekspedicia korpuso aneksis sen batalo [[Kandaharo]]n
* [[1839]]: Pola geografo, geologo, esploristo kaj malkovrinto [[Paweł Edmund Strzelecki]] dum sia [[vojaĝisto|vojaĝo]] ĉirkaŭ la mondo [[Paweł Edmund Strzelecki]] alvenasalvenis al [[Aŭstralio]]
* [[1840]]: [[Pollando]]: [[tertremo]] kun forto de ĉirkaŭ 5 gradoj laŭ la [[skalo de Richter]] okazis en [[Pieniny]]
* [[1846]]: [[Meksika-Usona Milito]] komenciĝis
Linio 30:
* [[1859]]: Franca diplomato kaj entreprenisto [[Ferdinand de Lesseps]] enmetis en [[Port Said]] [[ŝpato]]n en [[sablo]]n, simbole inaŭgurante konstruon de [[Sueza Kanalo]]
* [[1882]]: Franca armeo konkeris [[Hanojo]]n en norda [[Vietnamio]]
* [[1898]]: Anonco pride la [[Hispana-usona milito]], kiu komenciĝis la 21-an de aprilo
* [[1900]]: Polusa [[ekspedicio]] sub gvido de itala duko [[Luigi Amedeo, Duko de Abruzzi|Luigi Amedeo]] alproksimiĝis al rekorda distanco de la [[norda poluso]] atingante 86°34′ de [[latitudo]]
* [[1906]]: Usona astronomo [[Joel Hastings Metcalf]] malkovris asteroidon [[599 Luizo|Luizo]]
* [[Unua mondmilito]]:
** [[1915]]: [[Britoj]] kun taĉmentoj de aŭstraliaj kaj nov-zelandaj armeaj korpusoj (ANZAC) surgrundiĝis sur la turka duoninsulo [[Kalipolis]] - '''[[batalo de Kalipolis]] komenciĝis''' (la plej granda tiuspeca de la [[milito]])
** [[1918]]: [[Ruĝa Armeo]] malfondis [[Krimeo|Krimean]] Popolan Respublikon
* [[1920]]: [[Pola-bolŝevika milito]]: '''[[poloj|pola]]-[[ukraino|ukraina]] militiro al [[Kievo]] komenciĝis - celo de [[Józef Piłsudski]] estis kreo de la [[federacio]] de [[Mezeŭropo|Mez-Eŭropaj ŝtatoj]]''', en tio de sendependa Ukrainio, pro tio oni hisis nur [[Flago de Ukrainio|ukrainajn flagojn]]
* [[1926]]: [[Reza Ŝaho Pahlavi]] kroniĝis kiel [[ŝaĥo]] de Irano
* [[1926]]: En itala [[Teatro alla Scala]] okazis prapremiero de nefinita opero ''[[Turandot]]'' de [[Giacomo Puccini]], finita nur post lia morto de [[Franco Alfano]]
* [[Dua mondmilito]] en [[Pollando]] kaj la mondo:
**[[1940]]: [[Ordnungspolizei|Germana polico]] pafmortigis arbare apud [[Gostynin]] 41 [[poloj]]n; en [[Krakovo]] dum laborkonferenco pri sekureco en [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] '''[[Hans Frank]] ordonis realigon fare de sekureca polico de "[[Eksterordinara Ekstermiga Agado]]" t.e. [[murdo]] de polaj gvidantaj socitavoloj''', kiu estis finonta ĝis la 15-a de junio 1940; estro de [[Poznań]] ordonis forigon de ĉiuj [[pola|pollingvaj]] surskriboj ankoraŭ troveblaj sur konstruaĵoj
** Soveta [[NKVD]] transportis de [[militkaptito|militkaptitejo]] en [[Starobilsk]] 63 polajn [[oficiro]]jn kaj substandarditoj al internigejo Pavliŝĉev Bor; [[Budapeŝto]]: "[[Wieści Polskie]]" skribis pri polaj [[skoltismo|skoltistinoj]] en [[Argentino]], kiu aranĝis funebran [[meso (diservo)|meson]] pro mortfalintaj skoltoj dum la [[invado en Pollandon|germana-pola milito]] - ĉiu taĉmento elektos kiel patronon unu [[soldato]]n-skolon kaj skoltistinoj skribos leterojn kaj perlaboros monon por pakaĵoj pere de sia vetura teatreto
Linio 47 ⟶ 48:
** [[1943]]: '''[[Gestapo|Gestapano]] Wilhelm Schuhmacher pafmortigis sur tombejo en Nowy Żmigród, proksime al [[Jasło]], 16 kriplajn lemkojn, [[ciganoj]]n kaj [[judoj]]n'''; [[Pola Rezistomovado]]: taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] el areo [[Łańcut]] atakis gardejon de germana polico kaj frakasis arestejon en la distrikto
** Pro tiel nomata [[masakro de Katin|afero de Katin]] nokte de la 25-a/26-a de aprilo '''[[Stalin]] rompis [[diplomatio|diplomatiajn]] rilatojn kun la pola registaro en [[ekzilo]] de generalo [[Władysław Sikorski]]''' ([[Londono]]) - riproĉante kontraŭsovetan kampanjon kune kun [[Nazia Germanio]]
** [[1944]]: Germana polico pafmortigis en Urszulin ĉirkaŭ 30 personojn, en tio polojn [[deportado|deportitajn]] de [[Poznanio]]; '''apud [[Dynów]] nokte de la 24-a/25-a de aprilo surteriĝis 11-persona soveta [[spionado|spion]]grupo'''; taĉmento de Kamparana Bataliono el areo [[Puławy]] malarmigis 16 soldatojn de [[Rusa Liberiga Armeo]] - oni akiris [[maŝinpfilomaŝinpafilo]]n kaj [[fusilo]]jn, la [[militkaptito]]jn transprenis kunaganta taĉmento de Popola Armeo, kaj taĉmento de KB el areo [[Olkusz]] kun EA batalis kaj malarmigis 2 germanojn kaj 12 soldatojn de Rusa Liberiga Armeo - oni akiris maŝinpafilon, 4 [[mitraleto]]jn kaj 10 [[fusilo]]jn; batalgrupo de KB kun 15 soldatoj de PA el areo [[Miechów]] batalis kontraŭ ĝendarmoj kaj blua polico - oni pafmorigis komandanton, 2 ĝendarmojn, 2 policanojn, 3 vundiĝis
** Dum kunsido ĉe [[Hitler]] en [[Obersalzberg]] '''[[Martin Bormann]] deklaris, ke en [[Nazia Germanio]] 12-jaraj polaj [[infano]]j laboras ĉe produktado de bruligiloj por [[eksplodaĵo]]j'''
** [[1945]]: Nokte de la 14-a/25-a de aprilo taĉmentoj de [[Pola Enlanda Armeo]] frakasis en [[Miechów]] sovetan arestejon liberigante enprizonigitojn; [[Okcidenta Fronto (Dua Mondmilito)|Okcidenta Fronto]]: '''Unua Armeo de Pola Soldataro akre batalis kontraŭ armeo de Felix Steiner iranta kun helpo al [[Berlin]]'''; polaj soldatoj trovis en [[Gdańsk]] rabitajn de germanoj [[arkivo]]jn; [[stalinismo]]: soveta generalo Serov informis [[Moskvo]]n ke '''en la zono de la 1-a Belorusa Fronto oni arestis ĝis tiu ĉi tago 50 604 personojn, en tio 15 328 polojn'''