23-a de junio: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
→‎Eventoj: unua registaro de Władysław Grabski ekfunkciis
Linio 33:
* [[1919]]: En [[Armena Respubliko (1918-1920)|Armena Respubliko]] dum 3-tagaj parlamentaj balotoj venkis [[Armena Revolucia Federacio]]
* [[1919]]: [[Germanio]] [[ratifiko|ratifis]] la [[Traktato de Versajlo|Traktaton de Versajlo]]
* [[1920]]: [[Dua Pola Respubliko]]: unua registaro de [[Władysław Grabski]] ekfunkciis
* [[1924]]: [[Seria murdisto]] arestita en [[Hanovro]]
* [[1937]]: Kadre de Hispana Popola Armeo kreiĝis la 150-a Internacia [[Brigado]]
* [[1939]]: Hungara parlamento formale konfirmis [[anekso]]n de [[Karpata Rutenio]]
* [[Dua mondmilito]]:
** [[1940]]: Unua [[Vilno]]:soveta lasta premiero fareokupado de Pola TeatroPollando]]: en okupita de [[Ruĝa Armeo]] pola urbo [[Vilno]] okazis lasta premiero de Pola Teatro - dum la milito la [[teatro]] montris 15 [[spektaklo]]jn
** [[Okcidenta Fronto (Dua Mondmilito)|Okcidenta Fronto]]: germanoj okupis [[Rochefort]], [[Royan]], [[Saintes]], [[Poitiers]] kaj [[Châteauroux]]; Meza Fronto: itala Armea Grupo "Okcidento" daŭre sensukcese atakis; en Francio aperis lasta numero de la [[pola]] revuo "Wiadomości Polskie" (Polaj Sciigoj) - fakte, kiel kutime, kelkajn tagojn pli frue; [[Hitler]] alvenis al konkerita [[Parizo]] kaj armistica delegitaro al [[Romo]] - negocado itala-franca komencita
** [[1941]]: [[Germana okupado de Pollando]]: '''Unuaunua [[Sovetunio|soveta]] aeratako per [[bombaviadilo]]j kontraŭ [[Varsovio]] - 34 personoj pereis kaj kelkdeko vundiĝis''' (entute ĉirkaŭ 1000 personoj pereis, kelkmil vundiĝis kaj 300 domoj tute detruiĝis); [[Sovetunio|sovetaj]] regopovoj deportis de Vilno-regiono 10 mil personojn, kiun [[Wehrmacht]] konkeris; '''dum la germana [[fulmomilito]] al [[Sovetunio]] komenciĝis [[malliberejaj masakroj de NKVD]], kiu pafmortigis en [[Lucko]] 2000 [[poloj]]n kaj [[ukraino]]jn ([[pastro]] Władysław Bukowiński mirakle evitas la morton), en Dubno ([[Rivna provinco]]) pli ol 500''', en arestejo de Sądowa Wisznia ([[Lviva provinco]]) ĉirkaŭ 70 kaj en [[malliberejo]]j de Oszmianka ([[Grodna regiono]]) minimume 57 malliberulojn; retiriĝantaj sovetaj taĉmentoj bruligis malliberejon en [[Lida]]; '''[[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]''': direkte al [[Balta Maro]] germanoj okupis [[Liepāja]] kaj [[Priekulė]], apud [[Raseiniai]] kaj [[Plungė]] soveta kontraŭatako de 12-a kaj 3-a Mekanigitaj Korpusoj; direkte al [[Belorusio]] germanoj atingis de nordo kaj sudo [[Bjalistoko]]n - soveta kontraŭatako de MK, direkte al [[Volinio]] komenco de granda kirasita batalo en regiono de [[Lucko]], [[Brodi]] kaj [[Rivno|Równe]] - apud Brody soveta kontraŭatako de 15-a kaj 8-a MK; en [[Poznań]] germana sekureca servo notis [[spritaĵo]]n cirkulantan inter poloj: ''- Kiel nomiĝas infano, kiu ion ŝtelis? - [[Ŝtelisto]]. - Kion oni diras pri [[oficisto]], kiu ŝtelas? - Ke suferas pri kleptomanio. - Kaj kiel nomiĝas la tuta nacio, kiu ŝtelas? - [[Germanio]]''
** [[Slovakio]] deklaris militon kontraŭ [[Sovetunio]]; registaro de [[Hungario]] decidis rompi diplomatiajn rilatojn kun Sovetunio, kie [[popolkomisaro]] de defendo iĝis [[Semjon Timoŝenko]]; en [[Moskvo]] [[kontraŭpolismo|kontraŭpola]] soveta verkisto [[Ilja Ehrenburg]] per radio neatendite alparolis pri la pola [[heroo|heroeco]]; [[Londono]]: armea generalo [[Władysław Sikorski]] ekparolis per radio pri rompo de hitlera-bolŝevika ligo, kio estas avantaĝa por Pollando, pri ebla kunlaboro kun Sovetunio, sed sub certaj kondiĉoj ([[cenzuro|cenzurita]] de [[Winston Churchill]]) kaj avertis pri germanaj instigoj kontraŭ [[judoj]]; pola 303-a Skadro de [[Ĉasaviadilo]]j venke batalis en [[Saint-Omer]]- regiono
** [[1942]]: '''[[Aranĝo T4]]: [[germanoj]] forveturigis al [[koncentrejo]] [[Aŭŝvico]] ĉirkaŭ 500 pacientojn de [[psikiatria hospitalo]] en Kobierzyn kaj tie ilin murdis'''; batal-[[milico|milicaj]] Formacioj de Polaj [[Socialisto]]j atencis kontraŭ [[gestapo|gestapejo]] en [[Varsovio]]
** [[Nord-Afrika kampanjo]]: germana-itala Kirasita Armeo trairis libian-egiptan [[landlimo]]n - bataletoj kun britaj ariergardoj en Sollum-regiono; en [[Bankoko]] fondiĝis porgermana Ligo de Sendependeco de [[Barato]], gvidata de [[Subhas Chandra Bose]]
** [[1943]]: '''En [[vojevodio]] [[Zamość]] kadre de [[Generalplan Ost]] komenciĝis la dua etapo, [[Operaco "Homlupo"]], dum kiu [[germanoj]] [[deportado|deportis]] ĝis 60 000 homojn el 171 vilaĝoj''' (entute oni deportis 110 mil [[poloj]]n, en tio 30 mil [[infano]]jn, parte al [[koncentrejo]]j, parte al [[germanigo]]); speciala germana juĝejo en [[Piotrków Trybunalski]] kondamnis al [[morto]] Władysław Rutkowski kaj lian edzinon Genowefa pro kaŝo de [[judoj]]; '''[[Pola Enlanda Armeo]] ordonis limigon de revenĝaj atakoj kun transiro al memdefendo de [[poloj]], pro tio, ke nombro de la agoj de [[Pola Rezistomovado]] kontraŭ [[Ukraina Ribela Armeo]] iĝis pli granda ol tiu kontraŭ [[germanoj]]'''
** Nova komandanto de armeo en [[Brita Hindio]] iĝis generalo Claude Auchinleck, lia antaŭulo [[Archibald Wavell]] iĝis vicreĝo de [[Hindio]]
** [[1944]]: '''Likvido de la [[Lodza geto]] komenciĝis''' - germanoj transportis de tie ĉirkaŭ 80 mil judojn al koncentrejo [[Aŭŝvico]], ĉirkaŭ 44 mil mortis pro [[malsatego]] kaj malsanoj; taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] komandata de [[Zygmunt Szendzielarz]], malgraŭ malpermeso de sia estro, revenĝe pro murdo de poloj en Glinciszki ([[Vilnius (subdistrikto)|Vilna subdistrikto]]), murdis 27 [[litovoj]]n kun kelkaj infanoj en Dubniki; ĉirkaŭigitaj en arbaro apud Giełczyn taĉmentoj de EA post kelkhora batalo kontraŭ germanoj sukcesis trairi - 69 [[partizano]]j pereis, 50 vundiĝis; taĉmento de EA el areo [[Włoszczowa]] en [[embusko]] mortigis 8 germanojn de militaramilitista patrolo
** [[Operaco Bagration]]: '''[[Ruĝa Armeo]] komencis ofensivon en [[Belarusio]] per fortoj de 4 frontoj''', apogataj de [[partizano|partizanaj]] taĉmentoj, kontraŭ Grupo de Armeoj "Mitte"; '''[[Francio]]: [[poloj|polaj]] [[piloto]]j el 306-a Skadro de [[Ĉasaviadilo]]j pafalterigis 10 germanajn aviadilojn''' super komunumo [[Le Mans]] 10 germanajn aviadilojn; registaroj de [[Usono]] kaj [[Britio]] agnoskis la registaron de [[Bolivio]]
* [[1946]]: Solena enterigo en [[Palmiry]] de [[Maciej Rataj]], ekzekutita de germanoj kadre de amasa [[Eksterordinara Ekstermiga Agado]] de polaj intelektuloj
* [[1949]]: '''[[Stalinismo]]''': polaj komunistaj regopovoj komencis konstrui urbon Nowa Huta (nun kvartalo de [[Krakovo]]) kiel "modelan [[socialismo|socialisman]] urbon sen [[Dio]]" - en la 50-aj jaroj loĝantoj jam persiste ekbatalis pri konstruo de [[preĝejo]]j
* [[1950]]: [[Svislando|Svisa]] parlamento malkonsentis [[virina balotrajto|virinan balotrajton]]
* [[1956]]: [[Naser]] iĝis prezidento de [[Egiptio]]