Hizbulaho: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Syxoeny (diskuto | kontribuoj)
eNeniu resumo de redakto
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 5:
'''Hizbulaho'''<ref>{{Cite web|url=https://eo.mondediplo.com/article2348.html|title=La Hizbulaho mastro de la libana ludo|publisher=Le Monde diplomatique en Esperanto|date=1a aprilo 2016|accessdate=9a aprilo 2016}}</ref> (aliskribe: ''hizbolaho'', [[arabe]] ‮حزب الله‬, trad. ''Partio de Dio'') estas [[Libano|libana]] [[ŝijaismo|ŝijaisma]] milicio kaj [[politika partio]], kreita en [[1982]] reage al la israela invado de Libano. Ekde la retiriĝo de Israelo en [[2000]], ĝi kontrolas la sudon de [[Libano]] kaj konfliktas kun [[Israelo]]. Ĝi estas oficiale konsiderata terorisma grupo flanke de Israelo, [[Usono]], [[Kanado]] kaj [[Britio]].
 
== Historio ==
Hizbulaho kreiĝis dum la [[Libana interna milito]]. Ĝi verŝajne estis influita de la [[Irana revolucio]], kiu inspiris ŝijaistojn en tuta [[Mezoriento]]. 40% de Libananoj estas ŝijaistoj. Ili averaĝe estas unu el la plej malriĉaj religiaj grupoj de la lando. Hizbulaho batalis kontraŭ Israelaj kaj okcidentaj trupoj dum la interna milito. En 1983, la grupo respondecis pri fama atako kontraŭ bazo de la [[Usono|Usonaj]] ''marines'' (mararmeaj tersoldatoj), en kiu mortis 241 Usonaj soldatoj. Post la fino de la interna milito, en 1990, Hizbulaho daŭre batalis por liberigi la sudan Libanon, kiu ankoraŭ estis sub israela okupo. La daŭra ekzisto de Hizbulaho estis kontraŭ la kondiĉoj de la [[pac-interkonsento de Taif]], kiu finis la internan militon, ĉar la interkonsento postulis la malarmadon de ĉiuj "Libanaj kaj ne-Libanaj milit-grupoj". Tamen, la Libana registaro neniam provis senarmigi Hizbulahon, dirante ke temas pri legitima rezista grupo.