Pilato (monto): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Roboto: Automata tekst-anstataŭigo: (- kauzis + kaŭzis )
esperantigita ŝablono (Dosiero), esperantigita parametro, pli bona ŝablono (Projektoj), formatigo de buloj, formatigo de titoloj, +Bibliotekoj, kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
{{informkestoInformkesto monto
|nomo=Monto Pilato
|bildo=[[dosieroDosiero:Pilatus (mountain).JPG|300px]]
|alteco=2128
|koord={{koordinatoj gm|46|58|N|8|14|E}}
Linio 9:
'''Pilato''' (germane '''Pilatus''') estas [[montarmasivo]] en la [[Kantono Lucerno]]. Ĝia plej alta pinto estas kun 2128,5 metroj la [[Tomlishorno]]. La aliaj pintoj nomiĝas Esel, Klimsen, Mathorno kaj Widderfeld. La monto Pilato portas sian nomon, ĉar laŭ la legendo sur ĝi apud montara lageto troviĝas la tombejo de [[Pontio Pilato]].
 
== Geografio ==
Pilato situas en la limregiono de la kantonoj [[Kantono Lucerno|Lucerno]], [[Nidvaldo]] kaj [[Obvaldo]]. Ĝi apartenas al la [[Svisaj Antaŭalpoj]]. La monto leviĝas majeste preskaŭ 1800 metrojn de la bordo de la [[Kvarkantona Lago]], kies brakoj [[Lago de Lucerno]] kaj Golfo de Hergiswil troviĝas oriente de la monto kaj alia brako [[Lago de Alpnach]] en ĝia sudo.
 
== Historio ==
Pilato estas fama per legendoj kaj historioj. En antaŭaj epokoj la loĝantoj en ĝia regiono timis la monton pri inundegaj, kiujn kaŭzis ĝiaj sovaĝriveroj je fortaj pluvoj. Elfosaĵoj de ŝtonigitaj plantoj kaj pestoj trovitaj sur la pinto de Pilato en mezepoko estis far la homoj interpretitaj kiel pruvo, ke Pilato estis inundita dum la [[diluvo]]. La 4-an de juni 1889 estis inaŭgurita la [[Pilato-fervojo]], per kio komenciĝis la nova turisma epoko sur la monto.
 
== Turismo ==
[[ImageDosiero:Picswiss_LU-03-16.jpg|400px|leftmaldekstra|Monto Pilato malantaŭ la vualigita Kongrescentro de Lucerno, kie okazis la [[UK 1979|64a Universala Kongreso de Esperanto]]|thumbeta]]
La pinto de Pilato estas atingebla de [[Lucerno]] per aertelefero kaj de [[Alpnachstad]] per la [[Pilato-fervojo]], kiu estas la plej dekliva dentoradfervojo de la mondo. La monto Pilato estas tre ŝatata ekskurscelo kaj la simbolo de la urbo Lucerno. De ĝia plej supra pinto oni havas mirindan panoramon kaj povas vidi je klara vetero ĝis [[Germanio]].
 
== Esperanto-Movado ==
La monto Pilato dum la [[UK 1979|64-a Universala Kongreso de Esperanto]] 1979 estis kongresa ekskurscelo. En la 27-an de aŭgusto 1909 sur la monto pro akcidento mortis la dana esperantistino [[Marie Schröder]].
 
== Vidu ankaŭ en vikipedio ==
* [[Pilato-fervojo]]
* [[Fraekmuentegg]]
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{Projektoj}}
{{projekto|commons=Category:Pilatus|Pilato}}
* [http://www.pilatus.ch Ocficiala Retejo de la Monto Pilato en la germana, franca, angla, ĉina, korea, tajvana kaj japana lingvoj]
* [http://www.hls-dhs-dss.ch/textes/d/D8782.php Pilato en la Historia Leksikono de Svislando]
 
{{Bibliotekoj}}
 
[[Kategorio:Montoj en Svislando]]