Vikipedio

Ellandigo de germanoj el Ĉeĥoslovakio: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
'''Ellandigo, forŝovo aŭ forpelo de germanoj el Ĉeĥoslovakio''' (germane: ''Abschiebung der Deutschen aus der Tschechoslowakei'' aŭ ''Vertreibung der Deutschen aus der Tschechoslowakei'') en la jaroj [[1945]]–[[1946]] estis amasa deportado de [[ĉeĥaj germanoj|germana loĝantaro]] el [[Ĉeĥoslovakio]] post finigo de la [[dua mondmilito]]. Ĝi havis karakteron de [[etna purigado]], diversloke akompanata per perfortaj ekscesoj inkluzive de kelke da [[Masakroj de germanoj printempe kaj somere de 1945|masakroj de germana civiluloj]]. Temis pri reago al politiko de malvenkita [[nazia Germanio]], kies okupacia administrado rilate faris teroron al la ĉeĥoslovaka loĝantaro.
 
Ideon malaltigi la nombron de germanoj en Ĉeĥoslovakio per rezigno de kelkaj limregionaj terlangoj, pri kiuj oni pripensis eĉ en la tempo de estiĝo de [[Unua respubliko de Ĉeĥoslovakio|Ĉeĥoslovakio]], Beneš uzis jam en septembro de 1938 dum munkena krizo.<ref>http://www.fronta.cz/dotaz/vyvoj-planu-odsunu-nemcu</ref> Post la 2-a mondmilito fruntaj ĉeĥoslovakaj politikistoj eluzis la postmilitan atmosferon plenigita de naŭzo kaj malamo rilate al germanoj kaj sekve al ĉio germana. Kelke da [[Dekretoj de Beneš|dekretoj]] de prezidento [[Edvard Beneš]] kreis bazon por ilia postmilita ellandigo. Li mem estis ankaŭ pri neceseco de ellandigo de la germana loĝantaro konvinkita. Per [[Konstitucia dekreto de la prezidento de respubliko pri reguligo de la ĉeĥoslovaka ŝtata civitaneco de personoj de la nacieco germana kaj hungara]] la germanoj estis senigitaj de [[ĉeĥoslovaka ŝtata civitaneco|ĉeĥoslovaka civitaneco]] kaj ili fariĝis tiel sur la teritorio de Ĉeĥoslovakio [[fremdulo]]j, sekve ili estis forpelitaj kkaj ilia posedaĵo falis al konfisko.<ref group="n.">La artikolo aperas plejpate el Časopis Soudobé dějiny, kiu estis registrita de Ministerio de kulturo de ĈR el la 16. 4. 1993 sub numero MK 6475 eldonata de [[Institucio por nuntempa historio de Akademio de sciencoj de Ĉeĥa respubliko]], SOUDOBÉ DĚJINY XIII / 3-4. Aŭtoroj de studo [[Adrian von Arburg]] kaj [[Tomáš Staněk]], Organizitaj sovaĝaj forŝovoj? Adrian von Arburg Tasko de centraj organoj dum farado de "evakuado" de la germana loĝantaro (majo ĝis septembro de 1945), (3-a parto: Klopodo de la registaro kaj civilaj oficoj pri direktado de la "sovaĝa forŝovo") sur p.. 321. Por emfazigi verkontrolecon estas indikataj ankaŭ fontoj, el kiuj dum la kreado de la studo ili ĉerpis, eventuale iliaj notoj. Plenigantan literaturon kreas: kroniko de [[Mečislav Borák]] Estonteco de la perdita heredaĵo - Dokumentado, identifiko kaj restitucoj de la kulturaj bienoj de la viktimoj de la dua mondmilito sur p. 507, recenzo de [[David Kovařík]] La malĝoja historio de la limregiono en la problema prilaborado sur p. 499, diskuto de [[Jiří Pešek]] kkaj [[Oldřich Tůma]] – Juraj normoj el la jaroj 1938–1948 rilataj al la germanoj en Ĉeĥoslovakio kaj cetera Eŭropo sur p. 431. En ĵurnalo Soudobé dějiny, roč. 10, č. 3 (2003), p. 253–292 estis ĉeripte el fonto de Deviga transloĝigo en kompleksa koncepto de la postmilita setliga politiko en la ĉeĥaj landoj de A. von Arburg, precipe p. 264–270.</ref><ref>Ústav pro soudobé dějiny Akademie věd České republiky|Časopis Soudobé dějiny, ročník XIII. (2006), [http://www.usd.cas.cz/cs/stranky/casopis-soudobe-dejiny/rocnik-xiii2006/cislo-iii-iv2006 číslo III.- IV./2006] {{Wayback|url=http://www.usd.cas.cz/cs/stranky/casopis-soudobe-dejiny/rocnik-xiii2006/cislo-iii-iv2006 |date=20160304202034 }}</ref>.
== Diversaj markigoj ==
Plimulto de loĝantoj kaj politikistoj de [[Ĉeĥio]], same kiel nuntempa ĉeĥa kaj iama komunista historiografio, uzas terminojn '''forŝovo''' aŭ '''ellandigo'''. La ellandigitaj germanoj, kies parolisto prezentiĝas precipe [[Sudetgermana samlandana unuiĝo]] (ger. ''Sudetendeutsche Landsmannschaft''), parolas pri '''forpelo''' (ger. ''Vertreibung''). La kaŭzo de tiu ĉi duebleco estas, ke nuntempe neke en la ĉeĥa nek en la germana ekzistas por tiuj ĉi [[deportado]]j sensigna markigo: kiu parolas pri la ellandigo, estadas aŭtomate markata kiel ties pledanto, kiu pri forpelo, kiel ties kritikisto. Por pleneco necesas aldoni, ke en la angla oni uzas por deportadoj esprimon ''transfer'' (tiun ĉi esprimon uzas ankaŭ [[deklaro de Potsdam]]), sed kiu ne havas en la ĉeĥa en tiu ĉi kunteksto respondantan ekvivalenton - sole proksimume respondas al ĝi esprimo ''transŝovo''. La [[ĉeĥa-germana deklaro]] uzas vortokunigon ''"postmilita forpelo, samkiel ankaŭ deviga ellandigo"'' (en la germana versio de la teksto ''„Vertreibung sowie zwangsweise Aussiedlung“'').
 
==Ligiloj==
== La estiĝo de ideo de la ellandigo kaj ties realigo ==
=== Notoj ===▼
La ideo de amasa transporto de loĝantaro estiĝis jam post la unua mondmilito; la solvon de komplika nacieca konsisto kaj el ili fontantaj gravaj konfliktoj kaj nesupereblaj [[antagonismo]]j, precipe en [[Mez-Eŭropo]] kaj [[Orient-Eŭropo]] devis alporti "simpligo de la nacieca konsisto". Unu el la unuaj, kiu propagis tiun ĉi disponon, estis ekz. franca sociologo [[Bernard Lavergne]]. Tiu ĉi metodo estis vere uzita, nome dum solvado de interrilatoj inter [[Grekio]] kaj [[Turkio]] sur [[Balkano]]. Sed temis pri escepta solvo en la intermilita Eŭropo. La problemoj de komplika nacieca konsisto estis prefere solvitaj per sistemo de la t.n. ŝirmo de minoritatoj (dispono de versajla konferenco).<ref>Jan Křen: Odsun Němců ve světle nových pramenů. In: Češi, Němci, odsun. Diskuse nezávislých historiků. Praha. Academia. 1990. ISBN 80-200-0276-6, str. 14-15</ref>
<references group="n." />
 
===Referencoj===
La kontraŭgermanaj humoroj kreskis en [[ĉeĥoslovaka kontraŭnaziisma rezistmovado|ĉeĥoslovakan kontraŭnaziisman rezistmovadon]] ankaŭ en plimulto de la ĉeĥa socio iom post iom en la paso de la milito kaj la germana okupacio de la [[ĉeĥaj landoj]] kaj ili kulminis en [[majo de 1945]], kiam plua ĉeĥa-germana kunvivado ŝajnis neebla. En la ĉeĥa rezistmovado la ideo de totala forŝovo aperis senpere post [[atenco kontraŭ Heydrich|Heydrich-periodo]] en la jaro [[1942]] kaj tiu ĉi sinteno jam ne estis ĝis fino de la milito reviziita.<ref name="Hübl1">Milan Hübl: „Češi, Slováci a jejich sousedé“, str.78-9, Naše vojsko, Praha 1990, 1.vydání, ISBN 80-206-0279-8 (shrnutí studie Václav Kurala: „Deutsche Besetzung und Tschechische Reaktion 1939-1945. Ein Beitrag zur Vorgeschichte der Aussiedlung.“ Součást sborníku Jan Křen, Václav Kura, Detlef Brandes: „Integration oder Ausgrenzung. Deutsche und Tschechen 1890-1945“, Brehmen 1985)</ref> Por plifortigo de la kontraŭgermanaj humoroj senpere antaŭ la fino de milito kontribuis plej multe finaj operacoj sur la ĉeĥa teritorio, kiujn gvidis germana [[Ferdinand Schörner|kampa marŝalo Schörner]], kaj ankaŭ reveno de arestitoj el [[koncentrejo]]j komune kun iompostioma senvualigo de la [[germanaj militkrimoj dum la dua mondmilito]]<ref name="Hübl1" />.
 
=== Ekzila registaro ===
{{ĉefartikolo|Ĉeĥoslovaka ekzila registaro}}
 
=== Argumentoj ===
{{ĝermo|historio|Ĉeĥio|sekcio=jes}}
 
== Paso ==
{{ĝermo|historio|Ĉeĥio|sekcio=jes}}
 
== Nombro de la ellandigitaj sudetaj germanoj ==
{{ĝermo|historio|Ĉeĥio|sekcio=jes}}
 
== La plej grandaj masakroj de germanoj somere de 1945 ==
{{ĝermo|historio|Ĉeĥio|sekcio=jes}}
 
=== Punigo de krimuloj ===
 
== Leĝaro ==
{{ĝermo|historio|Ĉeĥio|sekcio=jes}}
 
▲== Notoj ==
<references/>
* Marie Špalková: ''Horní Moštěnice - kapitoly z dějin obce'', [[Horní Moštěnice]] 2006; ISBN 80-86247-03-1
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Ellandigo_de_germanoj_el_Ĉeĥoslovakio"