Ribelo de la varsovia geto: Malsamoj inter versioj

:''Tiu ĉi artikolo temas pri la pola-juda ribelo en la jaro 1943. Pri la pola ribelo en la jaro 1944 temas artikolo [[Ribelo de Varsovio]].''

'''Ribelo en varsovia geto''' estis armita konflikto inter la armeo de [[NaziaTria GermanioRegno]] ([[Wehrmacht]]) kaj la varsoviaj judoj pase de la [[Dua Mondmilito]]. Ĉefaj bataloj komencis la 19-an de aprilo 1943, la persisteman judan reziston rompis nur la 16-an de majo 1943 SS-Brigadeführer (pli poste Gruppenführer) [[Jürgen Stroop]].

Jam ekde la jaro 1940 la nazioj[[germanoj]] koncentrigis pli ol tri milionojn da polaj [[judo]]j en ekstreme troloĝigitajn [[geto]]jn en diversaj polaj urboj. La 15-an de oktobro 1940 estis fondita la plej granda [[varsovia geto]], kiam sur 2,4 % de areo de [[Varsovio]] devis premi sin ĉirkaŭ 30 % de loĝantoj - 380.000. Multaj homoj mortis sekve de malsanoj kaj malsatigado ankoraŭ antaŭ komenco de deportadoj en [[koncentrejo]]jn.

Somere en 1942 estis 300.000 da loĝantoj de la geto sendita en la [[ekstermejo]]n [[Treblinka]].<ref name=bambi> [http://www.ushmm.org/outreach/wgupris.htm United States Holocaust Memorial Museum]</ref> La judaj loĝantoj volis entrepreni neniajn kontraŭagadojn, ĉar unue ili konjektis, ke iliaj parencoj estis senditaj sole en labortendarojn. Poste trapenetris en la geton sciigoj, ke Treblinka estas ekstermejo kaj pro ties sekvoj la restintaj judaj loĝantoj decidiĝis batali. Pro tiu ĉi celo ili fondis rezistmovadajn organizojn [[Żydowska Organizacja Bojowa]] (ŻOB) (''Juda Batalorganizo''), el anoj de [[bundismo]], [[maldekstrismo|maldekstrema]] [[cionismo]] kaj [[komunismo]], kaj [[Żydowski Związek Wojskowy]] (ZZW) (''[[Juda ArmeaMilitista Ligo''Asocio]]), el anoj de [[dekstrismo|dekstraj]] cionismaj kaj [[naciismo|naciismaj]] tendencoj.<ref>[https://www.jacobinmag.com/2017/04/warsaw-ghetto-uprising-anniversary-socialists-radicals Remembering the Warsaw Ghetto Uprising] ({{en}}).</ref>

* [[Juda MilitaraMilitista Asocio]]