Kiel registrite je 15:05, 18 apr. 2021 redakti 88.207.142.36 (diskuto) →‎Mortoj ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 10:56, 20 apr. 2021 redakti malfari RG72 (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 161 570 redaktoj Neniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 26: * [[1809]]: [[Milito de la Kvina Koalicio]]: post tritaga [[sieĝo]] [[Napoleono Bonaparte]] la duan fojon okupis [[Vieno]]n * [[1830]]: [[Ekvadoro]] eksiĝis de la [[Granda Kolombio]] anoncante sin [[respubliko]] * [[1831]]: [[Novembra ribelo]] kontraŭ la [[Rusia Imperio]]: venko de polaj ribelantoj en [[batalo]] de Jędrzejów (apud [[Kałuszyn]] rusa generalo [[Hans Karl von Diebitsch-Sabalkanski\|Diebitsch]] ~~perdis malgraŭ 2-obla supereco 4-oble da soldatoj ol la pola flanko)~~malgajnis, ~~kaj~~okazis malvenko en tritaga batalo de [[Palanga]] * [[1844]]: En [[Hispanio]] per reĝa dekreto estis fondita [[Guardia Civil (Hispanio)\|Guardia Civil]] * [[1846]]: [[Usona Kongreso]] deklaris militon kontraŭ [[Meksiko]] - rezulte de la [[Meksika-Usona Milito]] Usono ekhavis teron norde de la rivero [[Rio Grande del Norte]] Linio 39: ** [[1917]]: [[Portugalio]]: tri infanoj de vilaĝo apud [[Fátima]] unuafoje spektis [[revelacio]]n de [[Dipatrino]] - interalie [[Lucia Santos]]; [[Pio la 12-a\|Eugenio Pacelli]] iĝis episkopo (posta [[papo]]) * [[1926]]: [[Maja puĉo]]: en [[Varsovio]] daŭris bataloj inter la registaraj taĉmentoj kaj tiuj de [[Józef Piłsudski]] * [[1927]]: Soveta-, poste ukraina futbalklubo [[Dinamo Kievo]] ~~fondiĝis~~estis fondita -— dufoja gajninto de la [[UEFA-pokalo de pokalvenkintoj]] * [[1930]]: [[Tasmanio]]: la lasta sovaĝa [[tilacino]] estis mortigita * [[1937]]: [[Pollando]]: en [[Bresto]] post murdo de pola policano flanke de juda buĉisto eksplodis kontraŭjuda [[tumulto]] * [[1939]]: [[Kontraŭjudismo]]: de [[Hamburgo]] fornavigis [[ŝipo]] ''St. Louis'' kun 930 germanaj [[judoj]] celanta al [[Kubo]] - usona registaro malakceptis pasaĝerojn, poste apud [[Florido]] ĝi estis pripafita kaj revenis al [[Antverpeno (urbo)\|Antverpeno]] (Belgio), kiu akceptis nur parton de ili, same nevole la ceteraj pasaĝeroj estis akceptitaj de Francio kaj Nederlando (baldaŭ sub la germana [[okupado]] ili pereis en [[koncentrejo]]j) kaj Britio * [[Dua mondmilito]]: [[1940]]: [[Germanoj]] komencis en [[Varsovio]] dutagan surstratan [[homforkapto\|homkaptadon]] por devigaj laboroj en [[Nazia Germanio]]; [[okupado\|okupaciaj]] regopovoj malpermesis geedziĝojn inter [[poloj]] kaj [[germanoj]]; de germana [[militprizono]] en [[Choszczno]] fuĝis 22 polaj oficiroj; oni kaptis 17, sed 5 sukcesis trairi ĝis [[Varsovio]]; germana armeo rompis francan defendlinion laŭ rivero [[Mozo]]; [[Nov-Jorko]]: "Nowy Świat" ([[Nova Mondo]]): ''Ĝenerala Konsulejo de Pola Registaro avertas polajn civitanojn, restantaj en [[Usono]], antaŭ eblaj streboj de eksterlandaj oficejoj (diplomatiaj kaj konsulaj) de [[Germanio]] kaj [[Sovetunio]] por altrudi ilian civitanecon. Tio estas tute eksterleĝa, ĉar faritaj enkorpigoj de la pola teritorio (...) estas eksterleĝaj , nevalidaj''..; brita ĉefministro [[Winston Churchill]], petante [[Ĉambro de komunuloj\|Ĉambron de komunuloj]] pri [[konfiddemando]] por la registaro de nacia unueco, diris: ''Mi havas nenion por oferi, krom la [[sango]], peno, [[larmo]]j kaj [[ŝvito]]'' [[1941]]: [[Germana okupado de Pollando]]: en [[malliberejo]] de [[Poznań]] ĉe la str. Młyńska germanoj [[senkapigo\|senkapigis]] 11 polojn; kampa marŝalo [[Wilhelm Keitel]] ordonis je la nomo de [[Hitler]] kondut-principojn por [[Wehrmacht]] sur teritorioj de venonta germana [[okupado]] de [[Sovetunio]] ** [[1942]]: [[puno\|Pun]]-Ĉambro de Supera Landa [[Juĝejo]] en [[Poznań]] kondamnis 12 polojn al [[mortpuno]] pro apartaneco al [[konspiro\|konspira]] organizaĵo en [[Gostyń]] "Czarny Legion" (Nigra Legio) aŭ pro neinformado de la regopovoj pri ĝia ekzisto; Organizaĵo de Malgranda [[Sabotado]] "Wawer" faris en [[Varsovio]] en la tagoj de la 11-a ĝis la 13-a de majo propagandan kampanjon kontraŭ forveturoj de poloj por [[trudlaboro]] en [[Nazia Germanio]]; [[Sieĝo de Leningrado]]: lasta enskribo en la [[taglibro]] de [[Tanja Saviĉeva]]; letero de marŝalo [[Josef Stalin]] al pola generalo [[Władysław Sikorski]] informanta pri varboĉeso al [[Pola Armeo en Sovetunio]] pro provizaj malfacilaĵoj Linio 53: * [[1948]]: [[Enlanda Milito dum la Mandato Palestino]]: taĉmentoj de juda [[Irgun]] atakis forlasitan de [[britoj]] [[Jafo]]n * [[1950]]: Unua konkurso en la historio de [[Formulo 1]] – Granda Premio de [[Britio]]: italo [[Giuseppe Farina]] venkis * [[1953]]: [[Stalinismo]]: en [[malliberejo]] de [[Varsovio]] ~~komunistoj~~oni ~~murdis~~ekzekutis pastron Zygmunt Kaczyński, papan altrangulon kaj estintan ministron en la [[pola ekzila registaro]] en [[Londono]] * [[1953]]: [[Pollando]]: en [[Lublin]] oni kreis Vesperan [[inĝeniero\|Inĝenieran]] Lernejon, kiu poste transformiĝis al [[altlernejo]] * [[1960]]: [[Himalajo]]: [[svisoj]] kiel unuaj grimpis al [[Dhaulagiri]] * [[1975]]: [[Dinamo Kievo]] gajnis unuan fojon [[UEFA-pokalo de pokalvenkintoj\|UEFA-pokalon de pokalvenkintoj]] - Sporta Asocio "[[Dinamo Kievo]]" fondiĝis * [[1976]]: [[Pol Pot]] iĝis ĉefministro de Kamboĝo * [[1981]]: Koincide kun antaŭvidata morto de la [[Stefan Wyszyński\|pola primaso]], turko [[Mehmet Ali Ağca]] faris [[Atenco kontraŭ la papo Johano Paŭlo la 2-a\|atencon kontraŭ la papo Johano Paŭlo la 2-a]] sur la [[Placo Sankta Petro]] en [[Romo]], kiun li grave [[vundo\|vundis]] en la [[ventro]]n ~~- laŭ enketado de [[Usono]] la atencon organizis soveta [[KGB]] pere de bulgaraj specialaj servoj, post resaniĝo la papo publike moviĝis per kirasita [[papamobilo]]~~ * [[1982]]: [[Portugalio]]: papo [[Johano Paŭlo la 2-a]] dum sia [[apostolo\|apostola]] [[pilgrimado]] dankis al la [[Virgulino de Fátima]] pro savo de la vivo, kaj kiel unua papo samtage renkontiĝis kun [[Lúcia dos Santos]], atestantino de la [[revelacio]]j de [[Fátima]] - la papo trifoje vizitis sanktejon de la [[Virgulino de Fátima]] * [[1982]]: [[Kosmodromo Bajkonur]]: lanĉo de kosmoŝipo Sojuz T-5 al la [[kosmostacio]] [[Programo Salut\|Salut 7]] * [[1984]]: Serio de eksplodoj en ĉefa [[municio\|munici]]provizejo de ~~soveta~~la Norda [[atomŝipo\|Ŝiparo]] en [[Severomorsk]] -([[Sovetunio]]) ~~pereis~~— depereis 200 ĝis 300 personoj * [[1992]]: Papo [[Johano Paŭlo la 2-a]] fiksis Mondan Malsanul-Tagon okaziĝantan en [[Romkatolika Eklezio]] la 11-an de februaro * [[1992]]: [[Ĉina Popola Respubliko]]: unua publika instruado de [[Falun Gong]] en [[Ĉangĉuno]] (en la provinco [[Ĝilino]]) Linio 80: == Naskiĝoj == * [[1221]]: [[Aleksandro Nevskij]], rusa ~~militisto~~princo kaj militestro fama pro venko kontraŭ [[svedoj]] kaj la [[ordeno de germanaj kavaliroj]], [[nacia heroo]] (m. [[1263]]) * [[1254]]: [[Maria de Brabanto]], reĝino de Francio (m. [[1321]]) * [[1333]]: [[Rajnaldo la 3-a (Geldern)\|Rajnaldo la 3-a]], duko de [[Geldern]], grafo de [[Zutphen]] (m. [[1371]]) Linio 92: * [[1756]]: [[Vojtěch Živný]], ĉeĥa-pola pianisto, komponisto, violonisto kaj instruisto de [[Ŝopeno]] (m. [[1842]]) * [[1767]]: [[Johano la 6-a de Portugalio\|Johano la 6-a]], reĝo de Portugalio (m. [[1826]]) * [[1785]]: [[Hans Karl von Diebitsch-Sabalkanski]], ~~rusa~~rusia generalo ~~germandevena~~ (m. [[1831]]) * [[1792]]: [[Pio la 9-a]], papo deklarinta [[dogmo]]n pri la [[Senmakula koncipiĝo]] (m. [[1878]]) * [[1795]]: [[Pavel Jozef Šafárik]], slovaka verkisto, poeto, etnografo kaj historiisto, fondinto de [[slavistiko]] (m. [[1861]]) Linio 109: * [[1898]]: [[György Jendrassik]], hungara inĝeniero kaj [[inventisto]] (m. [[1954]]) [[1900]]: [[Karl Konrad August Elbracht]], germana juristo kaj historiisto [[1901]]: [[Witold Pilecki]], pola [[oficiro]], organizanto de la [[Pola Partizana Ŝtato\|rezista movado]] en [[Aŭŝvico]], aŭtoro de unuaj en la mondo [[raportoj de Pilecki\|raportoj pri la germana holokaŭsto de judoj]], ekzekutita ~~de komunistoj~~ (m. [[1948]]) * [[1901]]: [[Sándor Reményi (ĵurnalisto)\|Sándor Reményi]], hungara ĵurnalisto, redaktoro, verkisto (m. [[1963]]) * [[1903]]: [[Reinhold Schneider]], germana verkisto, dramaturgo, poeto, literatura kritikisto, historiisto, teologo kaj filozofo de kulturo, kontraŭstaranta al persekutado de judoj (m. [[1958]]) Linio 133: * [[1953]]: [[Ferenc Szélyes]], rumania hungara aktoro kaj dancisto [[1955]]: [[Ingrid Annel]], germana verkistino kaj dramaturgino [[1958]]: [[Stanisław Suchowolec]], pola [[sacerdoto]], kapelano de [[Bjalistoko\|Bjalistoka]] "[[Solidareco (Pollando)\|Solidareco]]", fondinto de la memorĉambro al pastro [[Jerzy Popiełuszko]], supozeble [[komunista krimo\|murdita]] de komunistoj (m. [[1989]]) * [[1963]]: [[Andrzej Przewoźnik]], pola historiisto, sekretario de la Konsilio de Memor-Protekto pri [[Batalo]]j kaj [[martiro\|Martireco]], konsiliano de la [[Muzeo de la Dua Mondmilito en Gdańsk]], pereinta en [[Kraŝo de la pola prezidenta aviadilo en 2010\|eksplodo de la pola registara aviadilo]] super [[Smolensk]] (m. [[2010]]) * [[1967]]: [[Chuck Schuldiner]], usona muzikisto kaj gitaristo de la muzikgrupo [[Death]] (m. [[2001]]) Linio 140: * [[1979]]: [[Albert Zsolt Jakab]], rumania hungara etnografo * [[1983]]: [[Grégory Lemarchal]], franca kantisto (m. [[2007]]) * [[1986]]: [[Aleksander Ribak]], norvega kantisto, [[violono\|violonisto]], komponisto kaj aktoro ~~belarusdevena~~, venkinto de la [[Eŭrovido-Kantokonkurso 2009]] * [[1987]]: [[Kurokawa Mei]], japana aktorino kaj kantistino, rolinta en ''[[Poŝtelefona kaŝpolicano]]'' Linio 163: * [[1903]]: [[Apolinario Mabini]], ĉefministro de [[Filipinoj]], filozofo kaj revoluciulo (n. [[1864]]) * [[1904]]: [[Ottokar Lorenz]], aŭstra historiisto, pioniro de moderna [[genealogio]] (n. [[1832]]) * [[1916]]: [[Ŝolom Alejĥem]], ~~rusjuda~~juda rusia verkisto, klasikulo de la [[jida lingvo]], kies verkaro inspiris [[muzikalo]]n ''[[Violonisto sur la tegmento]]'', [[esperanto\|esperantigata]] (n. [[1859]]) * [[1921]]: [[Eduard Pfeiffer]], germana sociala aktivulo el [[Stutgarto]] (n. [[1835]]) * [[1923]]: [[Charlotta Garrigue-Masaryková]], edzino de la unua ĉeĥoslovaka prezidento [[Tomáš Garrigue Masaryk]] (n. [[1850]]) Linio 171: * [[1939]]: [[Stanisław Leśniewski]], pola filozofo, matematikisto kaj [[logiko\|logikisto]], disĉiplo de [[Kazimierz Twardowski]], apartenanta al la [[Lvova-Varsovia skolo]] (n. [[1886]]) * [[1944]]: [[Pál Gulyás]], hungara poeto de [[Debrecen]], esperantisto publikiganta en "[[Debrecena Bulteno]]" kaj esperantigata de [[Tibor Papp]] (m. [[1899]]) * [[1956]]: [[Aleksandr Fadejev]], ~~rusa~~soveta verkisto kaj ~~revoluciisto~~revoluciulo, ~~bolŝevika~~ membro de la [[Komunista Partio de Sovetunio]] (n. [[1901]]) * [[1957]]: [[Mihály Fekete (matematikisto)\|Mihály Fekete]], hungara-israela matematikisto kaj rektoro, okupiĝanta pri [[kompleksa analitiko]] (n. [[1886]]) * [[1961]]: [[Gary Cooper]], usona aktoro rolinta en la [[vakera filmo]] [[High Noon\|''Precize tagmeze'']] (n. [[1901]]) Linio 179: * [[1974]]: [[Jaime Torres Bodet]], meksika verkisto, funkciulo kaj diplomato (n. [[1902]]) * [[1984]]: [[Stanisław Ulam]], pola-usona matematikisto juddevena, laboranta en [[Skota Kafejo]] de [[Lvovo]], kontribuinta al [[algebra topologio]], [[aroteorio]], [[mezurteorio]] kaj [[cifereca analitiko]], kunkreinto de [[hidrogeno\|hidrogena]] bombo kadre de la [[projekto Manhattan]] (n. [[1909]]) * [[1985]]: [[Aleksandr Mikulin]], ~~rusia~~soveta inĝeniero, motorkonstrukciisto (n. [[1895]]) * [[1988]]: [[Chet Baker]], usona ĵaz-trumpetisto, [[flugilkorno\|flugilkornisto]] kaj voĉisto (n. [[1929]]) * [[1992]]: [[Wanda Rutkiewicz]], pola [[montgrimpado\|montgrimpistino]], kiel la unua eŭropanino surgrimpis [[Ĉomolungmo]]n (n. [[1943]])

13-a de majo: Malsamoj inter versioj