Upaniŝadoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
iom pli
Simileco al Okcidenta filizofio
Linio 5:
La Upaniŝadoj estas pli ol cent tekstoj verkitaj kelkajn jarcentojn (inter 600 kaj 200 a.K.). Ili estas la kvara kaj lasta parto de la [[Vedoj]] (la plej sanktaj verkoj de [[Hinduismo]], estiĝintaj ekde 1500 aŭ 2000 a.K.). De la kvar partoj, la Upaniŝadoj estas la plej filozofia.
 
Kiel la tuta [[Hindia literaturo|antikva hinda literaturo]], ili estis verkitaj en [[sanskrito]]. La unua traduko al alia lingvo – la [[Persa lingvo|persa]] – okazis en la [[16-a jarcento]], kaj nur en [[1802]] la Upaniŝadoj iĝis konataj en [[Okcidenta civilizo|Okcidento]], kiam franco tradukis persan tradukon de 50 Upaniŝadoj al la [[Latina lingvo|latina]].
 
"''Om Shanti Shanti Shanti''" - Ĉi tiu frazo ankaŭ aperas origine en la Upaniŝadoj, la alvoko al paco, al dia silento, al eterna paco.
 
== Simileco al Okcidenta filizofio ==
Pluraj akademianoj agnoskis paralelojn inter la filozofio de [[Pitagoro]] kaj [[Platono]] kaj tiu de la Upaniŝadoj, inkluzive siajn ideojn pri [[sciteorio]] ([[Epistemologio (vorto)|epistemologio]]), koncepto de [[justeco]] kaj vojo al savo, kaj la [[alegorio]] de [[Parabolo de la kaverno|Platono pri la kaverno]].
 
Platona psikologio kun ĝiaj sekcioj de [[racio]], [[spirito]] kaj [[apetito]], ankaŭ similas al la tri ''gunaj'' en la hinda filozofio de [[Sánkhja|Samkhya]].
 
== Tradukoj ==
en la [[16-a jarcento]], Dara Ŝiko, la islama [[Sufiismo|sufisto]], kiu estis filo de la [[Mogola Imperio|mogola]] imperiestro [[Ŝaho Ĝahano|Ŝah Ĝahan]], tradukis la upaniŝadojn en la persan por trovi en ili elementojn de [[monoteismo]], kiuj povus malfermi la vojon al mistika lingvo komuna al [[islamo]] kaj [[hinduismo]]. Tiu estis unua traduko de tiu verko al alia lingvo. Kaj nur en [[1802]] la Upaniŝadoj iĝis konataj en [[Okcidenta civilizo|Okcidento]], kiam franco Anquetil Duperron tradukis la persan tradukon de 50 Upaniŝadoj al la [[Latina lingvo|latina]].
 
[[Kategorio:Sanktaj libroj]]