|
== Sekureco ==
ManĝdevanaManĝdevena malsano, ofte nomita "nutraĵa veneniĝo", estas kaŭzita de bakterioj[[bakterio]]j, toksinoj[[toksino]]j, virusojn[[viruso]]j, parazitojn[[parazito]]j, kaj prionojn[[priono]]jn. Ĉirkaŭ 7 milionoj da homoj mortas pro manĝaĵomanĝaĵa venenantavenenado ĉiun jaron, kun proksimume 10 fojojn pli multaj suferante de neletala versio. <ref>[68[Nacia Instituto pri Sano]], MedlinePlus Medical Encyclopedia </ref> La du la plej multaj komunajoftaj faktoroj kaŭzantaj kazojn de bakteria fodbornemalsanomanĝdevena malsano estas kruckontaminadokrucpoluado de manĝpreta manĝaĵo defare el aliaj krudmanĝaĵoj kaj nedeca temperaturkontrolo. Malpli ofte, akutaj negativaj reagoj ankaŭ povas okazi se kemia poluado de manĝaĵo okazas, ekzemple de nedeca stokado, aŭ uzouzado de nenutraĵaj gradsapojsapoj kaj desinfektaĵoj. Manĝaĵo ankaŭ povas esti falsita proksime de tre larĝa gamo de artikoloj (konataj kiel "fremdaĵoj") dum farmado, fabrikado, kuirankuirado, enpakanteenpakado, distribuodistribuado, aŭ vendonvendado. Tiuj fremdaĵoj povas inkludi damaĝbestojn aŭ siajnties kotonrestojn, harojn, cigaredpugojn, lignopecojn, kaj ĉionĉian manieron de aliaj poluaĵoj. Ĝi estas ebla por certajkelkaj specoj de manĝaĵo porkiuj iĝiiĝas poluitapoluitaj se stokite aŭ prezentitaprezentitaj en nesekuranesekuraj ujoujoj, kiel ekzemple ceramika poto kun antaŭecantaŭ-bazita glazuro.
Nutraĵa veneniĝo estis rekonita kiel malsano poste jam de [[Hipokrato]].<ref>[[Hipokrato]], [69https://en.wikisource.org/wiki/On_Regimen_in_Acute_Diseases On Regimen in Acute Diseases]</ref> La vendonvendo de ranca, poluispoluita, aŭ falsita manĝaĵo estis ordinara ĝis la enkonduko de higieno, fridigo, kaj fibesto kontrolasvermokontrolo en la 19-a jarcento. DiscoveryMalkovro de teknikoj por senvivigado de bakterioj utiligantaj varmecon, kaj aliajnaliaj mikrobiologiaj mikrobiologiajnstudoj studojnfare de sciencistoj kiel ekzemple [[Louis Pasteur]], kontribuitakontribuis al la modernaj kloakignormojsekurecnormoj kiuj estas ĉieaj en evoluintaj naciojlandoj hodiaŭ. Tio estis plue subtenita per la laboro de [[Justus von Liebig]], kiu kaŭzis la evoluon de modernamodernaj metodoj de manĝostokado kaj manĝaĵo[[nutraĵ-konservado]].<ref> konservadMagner, metodoj.243–498 [70]</ref> En pli lastatempaj jaroj, pli bonega kompreno de la kialoj de manĝaĵ-portitaj malsanoj kaŭzis la evoluon de pli sistemaj aliroj kiel ekzemple la Danĝera Analizo de Danĝeroj kaj Criticalde ControlKritikaj PointsKontroljoj ( HACCP), kiuj povas identigi kaj elimini multajn riskojn.<ref>USDA</ref>
Rekomenditaj iniciatoj por certigado de nutraĵsekureco inkludas konservi puran preparareonprepararadon kun manĝaĵoj de malsamaj tipoj konservitaj apartaj, certigante adekvatan kuiradotemperaturonkuirtemperaturon, kaj fridigantefridigado manĝaĵojnde manĝaĵoj senprokraste post kuirado.
Manĝaĵoj kiuj ruinigas facile, kiel ekzemple viandoj[[viando]], laktaĵfabrikolaktaĵaĵoj, kaj marmanĝaĵomarmanĝaĵoj, devas esti kuiritaj certancertmaniere manieronpor eviti polui homojn por kiukiuj ili estas pretaj. Kiel tia, la proksimuma regulo estas ke malvarmaj manĝaĵoj (kiel ekzemple laktaĵoj) devus esti konservitaj malvarmaj kaj varmaj manĝaĵoj (kiel ekzemple [[supo]]) devus esti konservitaj varmaj ĝis stokado. Malvarmaj viandoj, kiel ekzemple kokido, kiuj estas kuirotaj ne devus esti metitaj ĉe ĉambra temperaturo por degelado, ĉe la risko de danĝera bakteria kresko, kiel ekzemple ''[[Salmonella]]'' aŭ ''[[Kojlobacilo|E. coli]]''.<ref>[https://web.archive.org/web/20040519004032/http://www.fsis.usda.gov/Fact_Sheets/Chicken_Food_Safety_Focus/index.asp "Fact sheets - Poultry Preparation - Focus on Chicken".] Arkivita el la originalo en 19a de Majo 2004. </ref>
== Dieto ==
|
