Manĝaĵo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 169:
Manĝdevena malsano, ofte nomita "nutraĵa veneniĝo", estas kaŭzita de [[bakterio]]j, [[toksino]]j, [[viruso]]j, [[parazito]]j, kaj [[priono]]jn. Ĉirkaŭ 7 milionoj da homoj mortas pro manĝaĵa venenado ĉiun jaron, kun proksimume 10 fojojn pli multaj suferante de neletala versio.<ref>[[Nacia Instituto pri Sano]], MedlinePlus Medical Encyclopedia </ref> La du la plej multaj oftaj faktoroj kaŭzantaj kazojn de bakteria manĝdevena malsano estas krucpoluado de manĝpreta manĝaĵo fare el aliaj krudmanĝaĵoj kaj nedeca temperaturkontrolo. Malpli ofte, akutaj negativaj reagoj ankaŭ povas okazi se kemia poluado de manĝaĵo okazas, ekzemple de nedeca stokado, aŭ uzado de nenutraĵaj sapoj kaj desinfektaĵoj. Manĝaĵo ankaŭ povas esti falsita proksime de tre larĝa gamo de artikoloj (konataj kiel "fremdaĵoj") dum farmado, fabrikado, kuirado, enpakado, distribuado, aŭ vendado. Tiuj fremdaĵoj povas inkludi damaĝbestojn aŭ ties restojn, harojn, cigaredpugojn, lignopecojn, kaj ĉian manieron de aliaj poluaĵoj. Ĝi estas ebla por kelkaj specoj de manĝaĵo kiuj iĝas poluitaj se stokite aŭ prezentitaj en nesekuraj ujoj, kiel ekzemple ceramika poto kun antaŭ-bazita glazuro.
 
Nutraĵa veneniĝo estis rekonita kiel malsano poste jam de [[Hipokrato]].<ref>[[Hipokrato]], [https://en.wikisource.org/wiki/On_Regimen_in_Acute_Diseases On Regimen in Acute Diseases]</ref> La vendo de ranca, poluita, aŭ falsita manĝaĵo estis ordinara ĝis la enkonduko de higieno, fridigo, kaj vermokontrolo en la 19-a jarcento. Malkovro de teknikoj por senvivigado de bakterioj utiligantaj varmecon, kaj aliaj mikrobiologiaj studoj fare de sciencistoj kiel ekzemple [[Louis Pasteur]], kontribuis al la modernaj sekurecnormoj kiuj estas ĉieaj en evoluintaj landoj hodiaŭ. Tio estis plue subtenita per la laboro de [[Justus von Liebig]], kiu kaŭzis la evoluon de modernaj metodoj de manĝostokado kaj [[nutraĵ-konservado]].<ref> Magner, 243–498 </ref> En pli lastatempaj jaroj, pli bonega kompreno de la kialoj de manĝaĵ-portitaj malsanoj kaŭzis la evoluon de pli sistemaj aliroj kiel ekzemple la Analizo de Danĝeroj kaj de Kritikaj KontroljojKontroloj (HACCP), kiuj povas identigi kaj elimini multajn riskojn.<ref>USDA</ref>
 
Rekomenditaj iniciatoj por certigado de nutraĵsekureco inkludas konservi puran prepararadon kun manĝaĵoj de malsamaj tipoj konservitaj apartaj, certigante adekvatan kuirtemperaturon, kaj fridigado de manĝaĵoj senprokraste post kuirado.