Túpac Amaru: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e informkesto reganto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{Informkesto reganto
| titolo = [[inkaaj imperiestroj|inkaa reĝo]]
| dato de naskiĝo = ĉ. [[1545]]
| dato de morto = [[24-a de septembro]] [[1572]]
Linio 8:
'''Túpac Amaru''' (mortis la [[24-a de septembro|24-an de septembro]] [[1572]]) estis la lasta reganto de la [[Inkaa imperio]].
 
Li estis filo de [[Huayna Cápac]], fariĝis pastro kaj funkciis kiel gardisto de la [[kadavro]] de sia patro. Li eniris la trononsurtroniĝis kaj ekregis post la morto de sia duonfrato [[Titu Cusi]] en [[1570]].
 
Túpac Amaru kuraĝe gvidis onidire ĉirkaŭ 500 batalojn kontraŭ la hispanaj koloniistoj kaj la [[misio|misiistoj]] el sia monta fortikaĵo [[Vilcabamba]]. Je laLa [[24-aan de julio]] [[1572]] la detruis la burgon de Túpac Amaru hispana expedicio gvidata de la kapitano [[MartinMartín Garcia deGarcía OnazÓñez de Loyola]] kaj generalo [[Martin Hurtado]]. Túpac Amaru kun siaj kunuloj estis tiam jam fuĝigita de la hispanoj en la praarbaron en [[Amazonio]], kie li estis akceptita de la [[Indianoj|indiana]] popolo de la [[Manarioj]].
 
Pro perfido falis tamen Túpac Amaru poste en la manojn de la konkerantoj. Dum lia arestado oni diris al li, ke oni ne ekzekutos lin. La kapitano MartinMartín GarciaGarcía de OnazÓñez de Loyola portis lin en oraj katenoj al [[Kuzko]], kie la vicreĝo [[Francisco De Toledo]] tamen ordonis ekzekuton pro kontraŭstaro kontraŭ la ŝtato kaj pro pliaj krimoj. La suprizigasupriza obĵeto fare de la klerikularo kontraŭ tiu ĉi juĝo restis sensukcesa. Túpac Amaru, la lasta [[Inkaoj|Inkao]], estis senkapigita je la [[24-aan de septembro]] [[1572]] ĉe la [[Plaza de Armas]] en Kuzko, antaŭ amasiĝintaj pluraj miloj da amasiĝintaj inka-indianoj.
 
[[José Gabriel Condorcanqui]] asertis, ke li devenas de lia genro, kaj nomis sin ''[[Túpac Amaru la 2-a]]''. Inter [[1780]] kaj [[1781]] li estris indianan ribelon en [[Latina Ameriko]] kaj en 1781 estis senkapigita.