Palatina Biblioteko (Parmo): Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
#REDIRECT |
Sj1mor (diskuto | kontribuoj) Kreita per traduko de la paĝo "ספריית פאלאטינה" Etikedoj: Forigis alidirektilon EnhavTradukado ContentTranslation2 |
||
Linio 1:
[[Dosiero:Biblioteca_Palatina_Parma.JPG|dekstra|eta|250x250ra| Enirejo al la Palatina Biblioteko]]
[[Dosiero:Scaramuzza_Prometeo.jpg|dekstra|eta|250x250ra| "Prometeo ŝtelas la fajron kiun Minerva estis konfidita kun gardado", la fresko de [[Fresko|Fresco]] Scaramuza (it) sur la plafono de la Palatina Biblioteko.]]
[[Dosiero:או_ליברו_די_קומו_שי_פ׳אזין_אש_קוריש_(O_livro_de_como_se_fazem_as_cores).jpg|dekstra|paĝo=מספר בכתב עברי, של יהודי פורטוגל, מהמאה ה-15, העוסק באופן הכנת צבעים|eta|336x336ra]]
La '''Palatina Biblioteko''' ({{Lang-it|Biblioteca Palatina}}) estas [[publika biblioteko]] situanta en la urbo [[Parmo]], [[Italio]]. La biblioteko situas en la Palazzo della Pilotta kaj estas loĝigita en la sama konstruaĵo kiel la "Galleria nazionale", la "Teatro Farnese" kaj la "Museo archeologico nazionale". La biblioteko estas nomita laŭ [[Apollus Palatinus]] kies templo ekzistis sur la [[Palatino (Romo)|Palatina Monteto]] dum la [[Romia Imperio]].
Tiu ĉi biblioteko ne estu konfuzita kun la Palatina Biblioteko en [[Heidelberg|Hajdelbergo]], kiu estis transdonita en [[1623]] al la [[Vatikana Biblioteko]].
== Nomoj de la Biblioteko ==
La Palatina Biblioteko estis fondita en [[1761]]. La biblioteko estis origine nomita la "Reĝa Biblioteko de Parmense" (Reale Biblioteca Parmense). Dum la [[napoleona periodo en Italio]] (1815-1796) ĝi estis nomita la "Imperia Biblioteko" (Bibliothèque Imperiale) kaj la "Biblioteko de la Urbo de Parmo" (Bibliothèque de la Ville de Parme). Dum la regado de [[Maria Luiza (Parmo)|Maria Luiza, la Dukino de Parmo]] (la dua edzino de [[Napoleono Bonaparte|Napoleon Bonaparte]]) en Parmo ĝi estis nomita la "Dioceza Biblioteko" (Biblioteca Ducale) kaj finfine, post la [[Unuiĝo de Italio|unuigo de Italio]] ĝi estis nomita la "Nacia Biblioteko" (Biblioteca Nazionale).
== Historio ==
Antaŭ la establo de la Palatina Biblioteko, la Pilates Palaco gastigis la "Parnesa Bibliotekon" kiu estis translokigita al [[Napolo]] en [[1734]] fare de [[Karlo la 3-a (Hispanio)|Karlo la 3-a, Reĝo de Hispanio]]. La Palatina Biblioteko estis fondita la [[1-a de aŭgusto|1-an de aŭgusto]] [[1761]] fare de Filipo [[Duklando de Parmo|Duko de Parmo]]. Li nomumis per dekreto Paulo Maria Pachiudi kiel [[kuratoro]] kaj [[bibliotekisto]] kun la intenco sekvi la paŝojn de la ŝtatministro sub li, Guillaume Du Tillot, kiu estis fervora subtenanto de la principoj de la [[klerismo]]. Post la morto de la duko en [[1765]], la filo de Filipo, [[Ferdinando (Parmo)|Ferdinando]], daŭre patronis la konstruadon de la biblioteko kaj ĝi estis konsekrita en [[1769]] fare de [[Jozefo la 2-a (Sankta Romia Imperio)|Jozefo la 2-a, Imperiestro de la Sankta Romia Imperio]]. La biblioteko estis dezajnita fare de la franca arkitekto, Ennemond Alexandre Petitot. Sub la regado de Maria Luiza la biblioteko pli evoluis. La dukino, kiu nomumis Angelo Pacana kiel ĝia ĉefa bibliotekisto, aĉetis la kolekton de antikvaj manuskriptoj de la [[Kristana hebreii|kristana hebreisto]] Giovanni Bernardo de Rossi. Ŝi ankaŭ konstruis en [[1834]] novan sudan filion de la palaco dezajnita fare de Nicola Blotti. Tiu ĉi filio nomiĝas Maria Luiza Halo kaj servas kiel legejo. En [[1889]], post la unuiĝo de Italio, post kiu la biblioteko estis difinita kiel "nacia", sekcio dediĉita al muziko estis malfermita.
Dum la [[Dua Mondmilito]], en aprilo-majo [[1944]], Parmo estis bombita fare de la [[Reĝa aerarmeo (Britio)]]. La biblioteko estis malbone difektita fare de la bombado kaj perdis 21 000 librojn kaj manuskriptojn al la rubo.
== La Hebreaj Manuskriptoj ==
La biblioteko enhavas proksimume 1,600 antikvajn hebreajn manuskriptojn kolektitajn fare de Giovanni Bernardo de Rossi, kristana akademiulo (eble de juda deveno, mortis en 1831) de la Biblio, hebrea gramatiko, kaj manuskriptoj. Interalie, li skribis informojn en katalogolibro pri la multaj manuskriptoj kiujn li vidis en bibliotekoj ĉirkaŭ la mondo, kaj kelkajn el kiuj li aĉetis. Inter ili ekzistis tiuj manuskriptoj kiuj jam ne ekzistas, kaj estis plejparte perditaj en la [[holokaŭsto]], sed lia propra kolekto pluvivis sendifekta.
== Eksteraj ligiloj ==
{{Commons-inline}}
== Referencoj ==
[[Kategorio:Parmo]]
[[Kategorio:Emilio-Romanjo]]
[[Kategorio:Bibliotekoj en Italio]]
[[Kategorio:Konstruaĵoj en Italio]]
[[Kategorio:Paĝoj kun nereviziitaj tradukoj]]
| |||