|
#REDIRECT [[Hindio]]
[[Geografio]] > [[Azio]] > Hindio
----
Granda [[duoninsulo]] en sudcentra [[Azio]], sude de [[Himalajo]], borde de la [[Hinda Oceano]]. Ofte nomita '''Hinda subkontinento'''. Ties nomo devenas de la antikva [[Persa lingvo|persa]] ''Sindh'', ĉar la unua afero, kiun tiuj renkontis en tiu lando estis la valo de rivero [[Induso]]; el tio devenas la nomojn de regiono [[Sindho]], de la rivero Induso, kaj la nomojn ''Hind'', ''Hindio'', (kaj el tio hindu, por nomi la ĉefan religion tiean, [[Hinduismo]]), kaj ''India'' en [[Latina lingvo|Latino]] kaj la [[Angla lingvo|angla]], ktp.
La klimato estas regata de [[musono]]j.
Ĝi estis unu el la naskejoj de [[civilizo]]. La tiel nomata [[Induso-civilizo]], ankoraŭ mistera, formiĝis inter la 4-a kaj la 2-a jarmiloj antaŭ Kristo. Reĝo [[Aŝoka]] konkeris grandan parton. Poste aliaj vastaj imperioj formiĝis, ĉefe la [[Gupta imperio]]. Ankaŭ nomadoj el la stepaj regionoj de [[Centra Azio]] inkuzivis nord-okcidentan parton de ĝi en siaj imperioj. La plej rimarkindaj kaj gravaj estis la [[Sakaoj]] kaj la [[Kuŝana imperio]]. De la 11-a jarcento diversaj [[Islamo|islamaj]] popoloj, komencis invadi Hindion, kaj iom post iom ili konkeris ĝin ĝis la sudo. La lasta [[Hinduismo|hindua]] imperio kiu estis frakasita de la islamaj invadintoj estas la [[Viĝajanagara imperio]] en 15??. La lastaj kaj plej gloraj el islamaj invadintoj estis la [[mogoloj]] (turka familio el [[Ferganao]] fakte, malproksimaj parencoj el la prestiĝaj mogoloj), kiuj formis [[Mogola imperio|imperion]]. Eŭropanoj alvenis de la 16-a jarcento: [[Portugalio|Portugaloj]], [[Nederlando||Holandanoj]], [[Francio||francoj]], sed finfine [[Britio]] koloniis ĝin de la [[18-a jarcento]] ĝis la [[20-a jarcento]], formante la [[Hinda imperio|Hindan imperion]]. En la unua periodo de kreskanta potenco de Britoj super Hindio, samtempa kun la kadukiĝo de la Mogola imperio, iom da tempo gravis denove hindua imperio: tiu de la [[Maratoj|Marathoj]] kaj [[sikismo|sikha]] reglando, komence de la 19-a jarcento. Tiuj estis finfine venkitaj de la angloj.
===Movado al sendependigo de Hinda duoninsulo===
verkenda
===Partigo===
idem
Nuntempe ĝi estas dividita inter la regnoj [[Barato]] (aŭ [[Hinda Unio]]), [[Bangladeŝo]], [[Nepalo]] kaj [[Pakistano]].
----
Foje oni uzas "Hindio" por nomi [[Barato]]n.
<gallery>
Dosiero:Earthquake Information for Pakistan.gif|<!-- thumb|left|180px|La Hinda kaj _Eurasian_ _landplates_ kuri tra Pakistano kaj Kaŝmiro kaj ofte kaŭzo (tertremoj, tertremas) en la regiono kiel la Oktobro de 2005 [[2005 Kaŝmira tertremo|Kaŝmiro _Quake_]]. -->
Dosiero:Karta indiska halvon.jpg|<!-- thumb|left|180px|Suda Azio -->
Dosiero:Zemljevid Indijska podcelina.png|<!-- thumb|left|180px|Suda Azio -->
Dosiero:South asia.jpg|<!-- thumb|left|180px|Mapo de Suda Azio (vidi [[:Bildo:Suda azio.jpg#(tononomo, noto, noti)|(tononomo, noto, noti)]]) -->
</gallery>
<br clear=all>
== Vidu ankaŭ jenon: ==
* [[Plata tektoniko]]
[[Kategorio:Azio]]
[[Kategorio:Bangladeŝo]]
[[Kategorio:Pakistano]]
[[Kategorio:Kontinentoj]]
[[Kategorio:Duoninsuloj]]
[[bg:Индийски субконтинент]]
[[de:Indischer Subkontinent]]
[[en:Indian subcontinent]]
[[fr:Sous-continent indien]]
[[ja:インド亜大陸]]
[[nl:Indische subcontinent]]
[[sl:Indijska podcelina]]
[[sv:Indiska halvön]]
[[ta:இந்திய உபகண்டம்]]
[[th:อนุทวีปอินเดีย]]
| 