Pretora gvardio: Malsamoj inter versioj

La '''pretoriana gvardio''' aŭ simple pretorianoj (latine COHORS PRAETORIAPRÆTORIA) estis armea formacio en la antikva [[Romio]]. Ĝi formis la korpogardistaron de militestroj (ekde la 2-a jc a.K.), pli poste de la imperiestroj.

Imperiestro Augustus organizis ilin en 27. a.K. al naŭ konstantaj kohortoj (''cohors''-oj) kun staciejo en Romo aŭ en ties ĉirkaŭo.

Pinte de la gvardio staris du prefektistoj, sed en 23 p.K., [[Seianus]] akiris solan gvidantan pozicion. Li estis ŝatatulo de imperiestro [[Tiberio|Tiberius]] kaj konstruigis apud muroj de Romo fortigitajn bivakojn por la pretorianoj, kiuj pli poste gravis en sorto de la imperio.

Kelkfoje okazis, ke ili helpis surtroniĝon de iu aŭ ekzekutis imperiestron (tiel en 41 [[Kaligulo|Caligula]], 193 [[Pertinax]], 222 [[Elagabalo|Heliogabalus]], poste en 238 [[Balbino|Balbinus]] kaj [[Maximinus Thrax|Maximus]].

En 193, la nova imperiestro [[Septimo Severo|Septimius Severus]] malfondisdissolvis la gvardion pro murdo de sia antaŭulo Pertinax kaj forpelis elinilin el Romo. Li reorganizis la gvardion el propraj legionanojlegianoj.

La Gvardiongvardion malfondis imperiestro Constantinus la 1-a (Granda [[Konstantino la 1-a|Konstantino]]), post sia surtroniĝo, en 3l2[[312]].