Torbernito
Torbernito, kies nomo derivas el la sveda kemiisto Torbern Bergman (konata ankaŭ kiel ĥalkolito), estas radioaktiva, hidrata verda urania fosfata mineralo el kupro, kiu troviĝas en granitoj kaj aliaj urani-havantaj kuŝejoj kiel duaranga mineralo. Torbernito estas izostruktura kun la rilata mineralo el uranio, nome aŭtunito.
La kemial formulo de torbernito estas simila al tiu de aŭtunito en kiu katjono Cu2+ anstataŭas Ca2+. La nombro de akvaj hidratigaj molekuloj povas varii inter 12 kaj 8, kio okazigas la varianton metatorbernito kiam torbernito spontane dehidratiĝas. Iliaj respektivaj kemiaj komponoj estas jenaj:
- Torbernito
- Cu(UO2)2(PO4)2· 12H2O
- Metatorbernito
- Cu(UO2)2(PO4)2· 8H2O
La plej oftaj alternativaj nomoj de torbernito estas kupra uranito kaj kupr-uranito.
Ĝi povas troviĝi en ĉiuj kontinentoj, kaj la ĉefa produktanto estas Demokratia Respubliko Kongo. Pli malmulte estas ankaŭ en Francio en Autun, Portugalio, Nordameriko, Hispanio ktp.